Federale regering: de 100 opvallendste maatregelen van 2004.

2004 was een bijzonder goed gevuld jaar voor de federale regering. Er waren de drie superministerraden in Gembloux, Oostende en de Lambermont. Er was, zoals jaarlijks, een budgetcontrole met bijhorende programmawet. In juni vielen de regionale en Europese verkiezingen die, gezien onze staatsstructuur, ook federaal te voelen waren. Daarna trokken immers enkele federale ministers naar de regionale parlementen en werd in de federale regering een reshuffle doorgevoerd. In september en oktober is gewerkt aan de begroting en een uitgebreide beleidsverklaring. In december is het jaar afgesloten met een ruime programmawet. Naast deze bekende hoogtepunten zijn uiteraard ook heel wat andere initiatieven gerealiseerd. De bedoeling van deze korte nota is een overzicht te geven van de honderd meest in het oog springende maatregelen die in 2004 hun beslag kenden. De opsomming is geen volgorde van belangrijkheid.

1. met de wet op de handelsvestigingen is de procedure tot aanvraag van een socio-economische vergunning vereenvoudigd. De behandelingstermijnen worden gehalveerd, het subsidiariteitsprincipe tussen de bevoegdheidsniveau's wordt volledig doorgetrokken door een grotere beslissingsbevoegdheid aan de gemeenten te geven. Bovendien wordt de rechtszekerheid van de aanvrager/ondernemer versterkt. 2. het uniek ondernemingsnummer vervangt het oude BTW-nummer en het RSZ-nummer. Op termijn zal een onderneming bij alle instanties herkenbaar zijn door dit ene nummer. 3. de afschaffing van de verplichte vrijstelling (franchise) in de brandverzekering en de familiale verzekering. Nu kunnen de partijen vrij beslissen en onderhandelen om al dan niet een franchise te bedingen en om de omvang van die franchise overeen te komen. Het is bevorderlijk voor de concurrentie tussen de verzekeringsondernemingen en zal de consument-verzekerden tot voordeel strekken. 4. de oprichting van de stichting Gellingen om tegemoet te komen aan de dringende en/of uitzonderlijke noden van de slachtoffers van de ramp van Gellingen die niet door een arbeidsongevallenverzekering gedekt zijn. Ook op het vlak van het gerechtelijk onderzoek naar de Ramp in Gellingen, werden inspanningen geleverd: een gespecialiseerd onderzoeksteam houdt zich voltijds bezig met het onderzoek om dit zo snel mogelijk te laten verlopen. 5. De snellere schadeloosstelling van de verzekerden. In geval van brand in de wet van 21 mei 2003 betreffende de overstromingsverzekering waren een aantal bepalingen opgenomen die (korte) termijnen opleggen aan de verzekeraar voor de uitbetaling van de verzekeringsvergoeding in geval van brand. Deze bepalingen waren niet in werking getreden omdat de wetgeving betreffende de overstromingsverzekering niet in werking kan treden alvorens de gewesten de risicogebieden in kaart zullen hebben gebracht. Omdat de federale regering van oordeel was dat zo lang niet gewacht kon worden zijn deze bepalingen toch reeds in werking getreden. 6. het sociaal stookoliefonds wordt ingevoerd om dure huisbrandolie voor gezinnen met een karig budget betaalbaar te houden. 7. uitbreiding vrijstelling van 50% van de bedrijfsvoorheffing naar 76 wetenschappelijke instellingen. Hersens zijn de enige grondstof die België rijk is. De stimulering van het wetenschappelijk onderzoek door het goedkoper maken voor de onderzoeksinstellingen van de financiering van vorser kan alleen maar bijdragen tot kenniseconomie. 8. bijkomende financiering van de federale wetenschappelijke instellingen met 4,3 miljoen euro per jaar. Toewijzing op begroting wetenschapsbeleid vanaf 2005 voor een periode van 10 jaar van euro 4.3 miljoen per jaar binnen de FOD wetenschapsbeleid en 3.05 miljoen euro per jaar in de schoot van de FWI's. 9. aantal asielzoekers teruggebracht van 35.778 in 1999 naar ca. 15.000 in 2004. 10. verstrenging controle instroom in ons land door de mogelijkheid om vingerafdrukken en biometrisch materiaal af te nemen. 11. bij de beroepsprocedure door voor de Vaste Beroepscommissie voor Vluchtelingen geldt voortaan het principe van de alleen zetelende magistraat (in plaats van drie magistraten) wat moet toelaten dat de commissie meer dossiers behandelt. 12. oprichting van de dienst voogdij voor de niet begeleidende minderjarige vreemdelingen: elke jongere die ons land binnenkomt, heeft recht op de bijstand van een voogd. 13. opdrijven van controles bij en versnelling van de behandeling van visumaanvragen. 14. programma ter verbetering van de opvang van de asielzoekers in de open centra. Omzetting van de criteria van niet-verwijdering die momenteel voorzien zijn in een rondzendbrief (afschaffing dubbele bestraffing). 15. opvoeren controles op schijnhuwelijken en gezinshereniging. 16. versterkte internationale samenwerking in de strijd tegen mensenhandel 17. algemene invoering van de elektronische identiteitskaart en biometrisch paspoort. Sedert 1 november hanteert België als eerste in de wereld een dermate beveiligd paspoort in. 18. opstart hervorming en bijkomende middelen voor civiele veiligheid met installatie van commissie Paulus en opdracht aan universiteiten. Uitvoeren van risico-analyse om hulpdiensten op elkaar af te stemmen. 19. door een vlottere politiewerking, rationalisering, administratieve vereenvoudiging en administratie aan administratiever krachten toe te vertrouwen, meer politieagenten op straat. 20. uitbreiding en hervorming van de veiligheidsdiensten en antiterroristische cellen ter bestrijding van het terrorisme. 21. invoering veiligheidscharter tussen overheid en zelfstandige ondernemers, waarbij bepaalde veiligheidsinvesteringen fiscaal aftrekbaar zijn. 22. versterkte Europese samenwerking inzake politie, justitie, asiel en immigratiebeleid en de strijd tegen de georganiseerde misdaad en terrorisme. 23. intensivering van inspanning ter algemene verbetering en versnelling van omzetting Europese richtlijnen. Er is een nieuwe databank in werking gebracht op BZ waarop ook gewesten en gemeenschappen worden op aangesloten en waarmee een pro-actieve aanpak wordt beoogd; tevens is er een versterkte politieke opvolging gebeurd op niveau van de ministerraad en het overlegcomité. 24. verticale integratie van de parketten de verticale integratie bevordert de mobiliteit van magistraten: bvb. Een procureur des Konings gespecialiseerd in financiële fraude of milieufraude kan in de toekomst zijn dossier verder opvolgen bij de behandeling in beroep. 25. uitbreiding van het aantal magistraten in Bergen en Charleroi, rechtbank van eerste aanleg in Dendermonde en Hof van Beroep van Antwerpen en Brussel om de gerechtelijke achterstand weg te werken. 26. creatie van een korps van veiligheidsagenten om gevangen te vervoeren ter ontlasting van de lokale politie wat tijdwinst zal opleveren voor de politie voor de uitvoering van andere taken; tevens zullen de gevangenen tijdig op de rechtbank aanwezig zijn. Vandaag zijn er 158 veiligheidsagenten actief op het terrein. Eind 2006 zullen dat er zo'n 410 zijn. 27. gratis eerste juridische consultatie: het betreft de adviezen verstrekt in gerechtsgebouwen (permanentie), justitiehuizen, OCMW en bepaalde vzw's en waarvoor vroeger meestal een vergoeding van ca. 12.00 euro werd gevraagd. 28. hervorming wet op de jeugdbescherming met een ruim gamma maatregelen voor de jeugdmagistraten, meer aandacht voor het slachtoffer en responsabilisering van de ouders, jongeren en magistraten. 29. strafrechtelijke bescherming van minderjarigen, namelijk het inschakelen van een minderjarige voor het plegen van een misdrijf, bvb een inbraak, om zelf straffeloos te blijven, wordt strafbaar gesteld in alle hypothesen - dus niet langer alleen bij zedenfeiten. 30. gelijkmatig verdeelde huisvesting voor kinderen bij echtscheiding waarbij de rechter een wettelijk instrument krijgt om de huisvesting van kinderen bij echtscheiding te regelen; hij kan kiezen voor een gelijkmatige verdeling van de huisvesting over beide ouders of voor een alternatief rekening houdend met de feitelijke omstandigheden. 31. hervorming van de collectieve schuldenregeling waardoor de dossiers collectieve schuldenregeling in de toekomst door de arbeidsrechtbanken zullen behandeld worden; tevens wordt het principe in de wet ingeschreven dat alle schuldeisers, dus ook de fiscus en de sociale verzekeringskassen, een gedeeltelijke of zelfs volledige kwijtschelding van de schulden kunnen toestaan. 32. het Europees aanhoudingsmandaat vereenvoudigt op Europees niveau de uitlevering van criminelen die in België misdrijven hebben gepleegd en dan naar het buitenland zijn gevlucht, en omgekeerd. 33. overbrenging van gevonniste personen: de maatregel moet toelaten vreemdelingen die hier tot een gevangenisstraf worden veroordeeld en naderhand België moeten worden uitgezet, onmiddellijk na hun veroordeling naar hun thuisland te sturen ipv op het einde van hun straf. 34. versterking gerecht voor strijd tegen terrorisme onder andere door een versterking van de gda's van Brussel, Luik, Antwerpen en Charleroi met 34 politiemensen en het federaal parket met 4 extra magistraten en 5 juristen. 35. hervorming van de voorlopige hechtenis voorziet in een grotere onafhankelijkheid van de onderzoeksrechter; een nietigheidssanctie bij schending van de rechten van verdediging, een gewijzigd controlemechanisme op de voorlopige hechtenis. 36. hervorming wet Lejeune namelijk een verstrenging van de wet ingeval van recidive: minstens 3/4 van de straf zal worden uitgevoerd. 37. uitbreiding van de maximumfactuur: het systeem van de maximumfactuur (dat voorziet in een maximaal uitgavenplafond inzake gezondheidszorg) werd uitgebreid tot alle kinderen tot 18 jaar en wordt verhoogd van 3 maanden tot 1 jaar, wat de hospitalisatiekosten betreft. 38. rationalisering voorschrijfgedrag inzake medicamenten: 'redelijk' voorschrijfgedrag inzake geneesmiddelen: de artsen gaan ermee akkoord dat de indexering van een gedeelte van hun honoraria verbonden wordt aan een duidelijke onderbreking van het totale aantal voorschriften van antibiotica en antidepressiva, we verbruiken immers te veel van deze geneesmiddelen in ons land. 39. uitbreiding voorzorgen bij mogelijke griepepidemie. 40. akkoord met apotheken omtrent de kwaliteit van het aanbieden van medicamenten ten voordele van de patiënt. 41. vereenvoudigde procedure voor de terugbetaling van cholesterolverlagende geneesmiddelen (statines). Door over te schakelen van een controle vooraf naar een controle achteraf wordt de procedure voor het terugbetalen van deze geneesmiddelen voor 500.000 patiënten vereenvoudigd van zes naar twee stappen. 42. betere toegang tot vernieuwende geneesmiddelen: de toegankelijkheid van vernieuwende geneesmiddelen verbeteren: de marges die werden vrijgemaakt danzij het voorschrijven van minder dure geneesmiddelen maakten het in 2004 mogelijk om werkelijk vernieuwende geneesmiddelen terug te betalen, meer bepaald voor diabetes, AIDS en kanker. 43. strijd tegen het tabaksgebruik. 44. verhoging van de sociale Maribel. Een deel van de sociale bijdragen van de non-profitsector gaat niet naar de sociale zekerheid, maar naar de creatie van extra tewerkstelling in de non-profit. In 2004 krijgt de non-profit 37,5 miloen euro voor extra tewerkstelling vanuit de sociale zekerheid en in 2005 nog eens 77,5 miloen euro daarbovenop. 45. verschillende uitbreidingen van het moederschapsverlof: verlenging van het verlof bij de hospitalisatie van een pasgeboren kind en bij de geboorte van een meerling. Verschuiving van één week prenataal verlof naar het postnataal verlof. 46. globaal akkoord over financiering BSE-testen. Iedereen die betrokken is in de voedselketen, landbouwers, vleesverwerkers, distributie en horeca draagt bij tot de financiering van de controle op veilig vlees. 47. toekenning van de bouw- en exploitatievergunning voor eerste windmolenpark of Thortonbank. 48. er wordt een subsidie en een variabele kilometervergoeding toegekend voor gecombineerd goederenvervoer op Belgisch grondgebied. Zo wordt vermeden dat containers massaal de weg opgaan. 49. afwerking van de stations van Antwerpen, Luik, Leuven en Namen. 50. oprichting Securail om de veiligheid van het personeel en het cliënteel van de NMBS te versterken. Mensen van Securail mogen onder andere identiteitskaart vragen van problematische reizigers en tijdelijk toegang tot de perrons kunnen ontzeggen. Zij kunnen ook handboeien en peperspray gebruiken. 51. gratis woonwerkverkeer. Het stimuleren van het gebruik van het openbaar vervoer door een grotere tegemoetkoming van de werkgever. Dit geldt voor de federale ambtenaren en vanaf 2005 ook voor private ondernemingen. 52. naast de structurele lastenverlaging ook een forfaitaire lastenverlaging voor jongeren, ouderen, langdurig werklozen, eerst werknemers. In 2004 werden er voor 531 miloen euro nieuwe initiatieven genomen, in 2005 kwam daar nog eens 649 miloen euro bovenop. Bovendien is vanaf 2005 346 miloen euro beschikbaar voor de werkbonus, oplopend tot 750 miloen euro in 2007. 53. activering van het zoekgedrag van werklozen. Vanaf juli 2004 worden werklozen door de RVA systematisch aangezet tot inspanningen om een nieuwe job te vinden. In een eerste faze komen de jongeren aan beurt, in de volgende jaren wordt de doelgroep stelselmatig uitgebreid. De regio's zorgen voor een betere begeleiding en opleiding. 54. versterking van de sociale inspectiediensten. Naast het aanwerven van extra personeel werd de coördinatie en samenwerking tussen de diverse diensten, de politie en de magistratuur verbeterd. Bovendien stijgt het gebruik van moderne technieken zoals data-mining. 55. uitbreiding van het adoptieverlof met één maand. 56. vereenvoudiging van de aanvraagprocedure voor het Zorgverlof. Bij ernstige ziekte van een familielid kunnen werknemers voortaan sneller zorgverlof opnemen, bovendien wordt er gezorgd voor een soepelere aansluiting van het tijdskrediet op het zorgverlof. 57. bijdragevermindering en kleine vergoedingsregeling voor kunstenaars. Het bestaande systeem van lastenverlagingen werd aangepast voor de kunstenaars zodat hun vaak onregelmatige prestaties de toepassing van de vermindering niet langer in de weg staat. Daarnaast werd overeengekomen dat kunstenaars een belasting en RSZ-vrije vergoeding van 2.500 euro per jaar mogen ontvangen. 58. verhoging loonplafond voor beroepsziekten en arbeidsongevallen. Het verhogen van het loonplafond met 22% betekent dat de slachtoffers van een arbeidsongeval of van een beroepsziekte een uitkering krijgen dat nauwer aansluit bij hun vroeger verdiend loon. 59. invoering van de werkbonus. In 2005 zullen meer mensen genieten van de verhoogde korting (+ 10 euro per maand in 2005 tegenover in 2004) op de persoonlijk sociale bijdragen voor lage lonen (lonen tussen 1200 en 1670 euro per maand) 60. lastenverlaging voor de lage lonen. De verlaging van de sociale lasten op lagen lonen wordt uitgebreid, waardoor het voor de werkgever goedkoper wordt minder geschoolde arbeid in dienst te nemen. 61. lastenverlaging voor de hoogste lonen ter ondersteuning van de kenniseconomie. De werkgeversbijdragen voor 'kennisjobs' werden (voor het deel van het bruto maandloon boven de 4000 euro) in 2004 in een eerste fase verlaagd met 1,73 % van het brutoloon en in 2005 verder verlaagd tot 6 %. 62. nieuwe garantieregeling inzake consumentenkoop. De regeling voert een minimumbasis in van rechten, waarop een consument zich kan beroepen bij de aankoop van een consumptiegoed, inzonderheid de vereisten waaraan het verkochte goed dient te voldoen. De richtlijn voorziet in een bescherming van 2 jaar, na die termijn kan de koper zich beroepen op de bepalingen inzake verborgen gebreken conform het BW. 63. consumentenakkoord met de banken. 64. veralgemening van de zone 30 rond scholen. 65. invoering van een tweede bewonerskaart voor families. 66. het inschrijven van voertuigen kan via het net. Vanaf nu kan uw verzekeringsmakelaar bij aankoop van uw voertuig het voertuig rechtstreeks inschrijven. Geen nodeloos tijdverlet en minder papierwinkel. 67. inwerkingtreding voor alle werknemers en zelfstandigen van een wettelijk kader voor aanvullende pensioenen. 68. verhoging met 25% van de toegelaten arbeid voor gepensioneerden die de wettelijke pensioenleeftijd hebben bereikt. Om het actief seniorenschap te stimuleren mogen de gepensioneerden meer dan vroeger bijverdienen alvorens hun pensioen wordt verminderd. 69. welvaartsaanpassing van 2% voor gepensioneerden vanaf 1996 en in 1997. In 2004 werden de pensioenen ingegaan in 1996 verhoogd met 2% (aantal betrokkenen ongeveer 80.000). In 2005 worden de pensioenen ingegaan in 1997 verhoogd met 2 % (gemiddelde maandelijkse verhoging ongeveer 13,8%); aantal betrokkenen ongeveer 72.000. 70. de inkomensgarantie voor ouderen blijft behouden als ze bij hun kinderen inwonen. Bij het bepalen of een oudere persoon recht heeft op de uitkering inkomensgarantie wordt niet langer gekeken naar het inkomen van de kinderen bij wie ze inwonen. Dit om het inwonen van hulpbehoevende ouders bij hun kinderen niet te ontmoedigen. 71. verhoging van het basisbedrag inkomensgarantie ouderen. Samengaand met de verhoging van de minimumpensioenen van de zelfstandigen wordt het bedrag van het gewaarborgd minimum pensioen voor ouderen die niet kunnen rekenen op een volwaardig pensioen als zelfstandige of werknemer verhoogd met 10 euro per maand in 2004 en in 2005. 72. verhoging minimumpensioenen voor zelfstandigen. Het minimum pensioen van de zelfstandigen wordt zowel in 2004 (1/9/2004) als in 2005 (1/12/2005) verhoogd met gemiddeld 30 euro per maand (363 gezin / 27 alleenstaande). 73. akkoord met gewesten over verdeling van de CO2-reductieinspanningen. 74. opstart van Register voor EU emissiehandelssysteem. 75. invoering van Clean Technology in het publieke wagenpark: aankoop van 50% schone voertuigen door de federale administratie en federale beleidscellen in het kader van het halen van de Kyoto-doelstellingen. 76. nieuwe wagens die minder dan 105g CO2 uitstoten genieten belastingsvermindering van 15% op aankoopprijs, voor aankoop van een wagens die tussen 105 en 115 g Co2 per km uitstoten, genieten belastingsvermindering van 3% van de aankoopprijs. 77. uniek startersformulier voor startende ondernemingen. 78. papieren attesten overheidsopdrachten afgeschaft: bedrijven hoeven voor federale overheidsopdrachten sinds 1 juli 2004 niet langer zelf te bewijzen dat ze in orde zijn met de RSV, BTW en neerlegging jaarrekening, waardoor ze tot 2.8 miljoen euro besparen. 79. Tax-on-Web, uitbreiding naar deel II (zelfstandigen en vrije beroepen): zelfstandige ondernemers kunnen hun belastingsaangifte elektronisch invullen en voortaan ook hun bijlagen van beroepskosten en afschrijvingstabellen elektronisch toevoegen. 80. fiscale aftrekbaarheid van giften aan organisaties die duurzame ontwikkeling bevorderen. 81. verhoging van de drempel voor BTW-aangifte bedrijven verdubbeld tot een omzet van 1 miljoen euro, waardoor jaarlijks meer dan 200.000 BTW-aangiften verdwijnen. 82. invoering van de mogelijkheid tot elektronische facturatie. 83. verschillende maatregelen ter bestrijding van de fiscale fraude: versterking van de antiwitwasmaatregelen, optimalisatie tussen de verschillende administraties. 84. afschaffing eensluidende verklaring: burgers en ondernemers moeten niet langer kopieën van originele documenten op de gemeente eensluidend laten verklaren. Het volstaat om een goed leesbare kopie van het origineel op te sturen naar de overheidsdienst die er om vraagt. 85. in 2004 is de doorlooptijd voor starters van 56 dagen teruggebracht naar 27 dagen. 86. invoering van de Kafka-test, die vooraf nagaat of nieuwe federale wetten en beslissingen rompslomp veroorzaken. 87. afschaffing papieren boekhouding voor ondernemers. 88. nieuwe carrière voor de niveau A in de administratie. De nieuwe loopbaan niveau A is een belangrijke stap in het moderniseringsproces van de federale ambtenaren. De nieuwe loopbaan is gericht op ontwikkeling en permanente opleiding, zodat de administratie op een flexibele manier kan tegemoetkomen aan de behoeften van de burgers en de ambtenaar de mogelijkheid krijgt om een aantrekkelijke loopbaan uit te bouwen. 89. grotere transparantie en objectiviteit in de aanwerving van overheidsambtenaren: Selor, het selectiebureau van de federale overheid, zal in belangrijkere mate dan voorheen, de centrale rol van kwaliteitsbewaking kunnen uitoefenen zowel voor statutaire als contractuele selectieprocedures. 90. indexering van de barema's personenbelasting. Sinds het begin van deze regering worden de belastingsschalen elk jaar aangepast aan de evolutie van de inflatie. Dit geeft een bijkomende koopkracht van 0,02% van het belastbaar inkomen. 91. invoering 'cliquet-systeem' voor autobrandstof en professionele diesel, nadat dit reeds in 2003 voor gewone diesel was toegepast. 92. lastenverlaging ploegenarbeid. Medio 2004 werd ploegenarbeid goedkoper voor de Belgische ondernemingen doordat een deel van de bedrijfsvoorheffing verschuldigd op de ploegenpremie niet moet doorgestort worden en dus binnen de onderneming blijft. 93. hervorming wet op ambulante handel: dit is een vereenvoudiging van de bestaande wetten en reglementeringen voor marktkramers en dergelijke. 94. verbetering sociaal statuut zelfstandigen. De overheid heeft in 2005 ongeveer 131 miljoen veil (t.o.v 50 miljoen in 2004) om het sociaal statuut van de zelfstandigen te financieren, zonder over te gaan tot een verhoging van de bijdragen. 95. inwerkingtreding van de Dienst voor alimentatievorderingen, die in naam en voor rekening van begunstigden een maandelijks bedrag van de alimentatievordering en achterstallen kan vorderen. 96. invoering van de Eenmalig Bevrijdende Aangifte (EBA). 97. volledige afschaffing van de crisisbelasting. 98. geslaagde beursgang van Belgacom en de verkoop van Biac. 99. restaurantkosten zijn voor 62,5% in plaats van 50% fiscaal aftrekbaar gemaakt. 100. BNL verdrag betreffende grensoverschrijdende politie interventies.