Nieuwe maatregelen om de sociale rechten van de kunstenaars te versterken

Niet alle kunstenaars krijgen de kans om een arbeidsovereenkomst of een zelfstandigenstatuut te krijgen. Een concreet voorbeeld: wanneer men bij een kunstenaar een kunstwerk bestelt, kan men voor de uitvoering daarvan geen arbeidsovereenkomst opstellen. Opdat die kunstenaars (schilders, schrijvers, choreografen) een volledige sociale bescherming zouden genieten, werd er in 2002 een specifiek statuut ingevoerd:  het statuut 1bis.

Voorrang geven aan arbeidsovereenkomsten

Helaas maken sommige werkgevers hiervan meer uit gemakzucht of besparingsoverwegingen gebruik dan uit reële noodzaak: het statuut 1bis komt dikwijls in de plaats van een gedegen arbeidsovereenkomst, en dat is onaanvaardbaar. Het ontwerp herbevestigt in de eerste plaats een essentieel beginsel: een werkgever uit de cultuur- en kunstensector moet bij voorrang met zijn werknemers een arbeidsovereenkomst sluiten.

Garanderen dat het statuut 1bis ten goede komt aan de kunstenaars die aan de voorwaarden voldoen om het te genieten

Vervolgens, op unaniem verzoek van de sociale partners, worden de omstandigheden verduidelijkt waaronder dat statuut 1bis kan worden gebruikt, namelijk enkel en alleen wanneer er niet aan de voorwaarden  om een arbeidsovereenkomst te sluiten kan worden voldaan. Indien de kunstenaar niet over een arbeidsovereenkomst beschikt, moet hij het statuut 1bis kunnen genieten, in zoverre hij aan de daartoe beoogde strikte voorwaarden voldoet.

We stellen voor dat een ad hoc commissie de toekenning van dat specifieke statuut kan nagaan: voortaan zal de commissie 'kunstenaars' geval per geval bevestigen of de uitgevoerde prestaties van kunstzinnige aard zijn en recht op het statuut 1bis kunnen geven. Die commissie, die uit zowel de sociale administraties als uit vertegenwoordigers van de kunstensector bestaat, zal de beroepsvisa uitreiken om dat statuut te kunnen genieten. Die nieuwe regels versterken dus de sociale rechten van de kunstenaars die er echt behoefte aan hebben.

koninklijk besluit tot aanvulling van het sociaal statuut der kunstenaars en tot vaststelling van de nadere regels voor de toekenning van het visum kunstenaar en van de kunstenaarskaartKoninklijk besluit tot aanvulling van het
sociaal statuut der kunstenaars en tot vaststelling van de nadere regels voor de toekenning van het visum kunstenaar en van de kunstenaarskaart