Summit for Democracy: België engageert zich voor democratie en rechtsstaat

Alexander De Croo: “Na de val van het IJzeren Gordijn hebben we ons laten meeslepen door een vals gevoel van veiligheid. We dachten dat democratie makkelijker en vanzelfsprekender zou zijn, maar waren vergeten dat dit nooit het geval is geweest. De liberale democratie is niet het gemakkelijkste, maar wel het juiste antwoord omdat het toelaat om iedereen mee te laten beslissen over welke weg we als land en als samenleving uitgaan.”

“Liberale democratie gaat niet zozeer over een sterke leider, maar wel om sterk leiderschap gebaseerd op diversiteit en inclusie. Een democratie zoekt naar genuanceerde antwoorden op complexe vraagstukken. De grootste vijanden van de democratie zijn simplismen en zwart-witdenken. Dat is dan ook wat de democratie zo kwetsbaar maakt,” aldus de Eerste Minister in zijn tussenkomst op de Summit for Democracy.

Van verlaging kiesgerechtigde leeftijd tot Mensenrechtenraad

In het kader van de Summit for Democracy formuleert ons land een reeks concrete engagementen om de democratie te versterken, zowel nationaal als internationaal. Zo wordt onder meer de stemgerechtigde leeftijd verlaagd naar 16 jaar voor de Europese verkiezingen, is er de lancering van het online participatieplatform over de modernisering van de democratische beginselen in onze staatsstructuur en buigen burgerpanels zich over de toekomst van Europa. De federale regering maakt, naar voorbeeld van het Parlement, ook werk van een transparantieregister om een beter zicht te krijgen op de externe actoren die het beleid willen beïnvloeden.

Internationaal trekt België via de Belgische Ontwikkelingssamenwerking onder meer middelen uit om de maatschappelijke ruimte te versterken in haar partnerlanden en financiert het internationale ngo’s die inzetten op mensenrechten. België is tevens kandidaat voor een nieuw mandaat binnen de Mensenrechtenraad (2023-‘25) van de Verenigde Naties en zal zijn core funding voor het Bureau van de Hoge Commissaris voor de Mensenrechten met een kwart verhogen.

Klik hier om het statement van Eerste Minister Alexander De Croo te bekijken.

Overzicht engagementen

Op binnenlands vlak:

• Goedkeuring van nationaal actieplan ter bestrijding van racisme. 
• Uitvoering van het nieuwe nationale actieplan ter bestrijding van gendergerelateerd geweld (aangenomen op 26 november 2021)
• Een inspraakproces op gang brengen door de oprichting van een online burgerplatform over de modernisering, de verbetering van de doeltreffendheid en de verdieping van de democratische beginselen van de staat.
• De kiesgerechtigde leeftijd voor de verkiezingen voor het Europees Parlement verlagen tot 16 jaar.  
• Ratificeren van het Verdrag van de Raad van Europa inzake de toegang tot officiële documenten (Verdrag 205).
• Ratificeren van het Aanvullend Protocol bij het Europees Handvest inzake Lokale Autonomie betreffende het recht op inspraak in de werkzaamheden van een lokale autoriteit (Protocol 207).

Op multilateraal vlak:

• Bevordering en bescherming van de mensenrechten, de rechtsstaat en de democratie, onder meer via het Belgische trustfonds, dat in 2018 in de Raad van Europa is opgericht en in december 2020 van extra middelen werd voorzien (Buitenlandse Zaken, 2 miljoen euro) 
• Als lid van het Team Europe Democracy Initiative, zal België democratie en mensenrechten wereldwijd bevorderen in een gemeenschappelijk Europees streven.
• Oproep van de Belgische Ontwikkelingssamenwerking voor voorstellen om de maatschappelijke ruimte in Burundi, Tanzania en Uganda te vergroten (1,95 miljoen euro)
• Verhoging van de meerjarige core funding (2021-2024) voor het Bureau van de Hoge Commissaris van de VN voor de mensenrechten (OHCHR) met 25% verhogen, ten opzichte van 2017-2020 (Belgische Ontwikkelingssamenwerking, 10 miljoen euro) en geoormerkte financiering voor 4 OHCHR-landenkantoren in de Democratische Republiek Congo, Guinee, Palestina en Uganda.
• Financiering van internationale ngo’s op het gebied van de mensenrechten (Belgische Ontwikkelingsamenwerking, 1,585 miljoen euro).
• Geoormerkte financiering aan de afdeling Rechtsstaat en democratie van het OHCHR (Buitenlandse Zaken, 600.000 euro) en het project ‘Benutting van het digitale potentieel voor mensenrechten’ (Buitenlandse Zaken, 300.000 euro).
• Daarnaast zullen ook de gefedereerde entiteiten verschillende multilaterale organisaties blijven steunen.