Regering legt de laatste hand aan de NMBS-hervorming

Een hervorming voor meer stiptheid, een efficiëntere informatie en een beter onthaal

De historische NMBS kende de laatste decennia een aantal hervormingen. Vandaag hebben de Belgische spoorwegen nood aan stabiliteit en moeten ze zich concentreren op de verbetering van de kwaliteit van de dienstverlening. Het industriële instrument moet zowel uit operationeel als financieel oogpunt gerationaliseerd worden. Het vertrouwen van de passagiers en van het spoorwegpersoneel in het Belgische spoorwegsysteem moet ook hersteld worden.
Gelet op de zwakheden en beperkingen die de huidige structuur aan het licht heeft gebracht, moeten we ze laten evolueren.
De hervorming van de NMBS-Groep beoogt dus een versterking van de klantgerichtheid die verbonden is met de activiteit van het reizigersvervoer.
De hervorming moet het mogelijk maken om de reiziger één enkel contactpunt en een betere dienstverlening te bieden. Deze benadering bestaat uit vier assen:

• de oprichting van een organisatie die de stiptheid als prioriteit heeft
• een efficiënte informatie aan de klant, ongeacht de omstandigheden
• een beter onthaal van de klant
• de ontwikkeling van een geïntegreerd vervoersaanbod dat rekening houdt met de verwachte groei van het aantal reizigers.

De regering heeft hiertoe de reorganisatie ondernomenvan de activiteiten en de structuren van de NMBS-Groep in twee autonome overheidsbedrijven: een infrastructuurbeheerder en een spoorwegonderneming die samen met de Staat zullen deelnemen in een NV van publiek recht,  ‘HR Rail’. Die zal als unieke werkgever optreden voor het voltallige spoorwegpersoneel.
De twee ontwerpen van koninklijk besluit die vandaag zijn aangenomen bekrachtigen het proces dat bijna een jaar geleden is opgestart.

De garantie van een eenheidsstatuut voor het personeel

Het eerste ontwerp van koninklijk besluit betreft het luik van het spoorwegpersoneel. Het voorziet in de samenstelling en het organiek statuut van HR Rail evenals in maatregelen die het personeel betreffen. De uitwerking van dit luik van de hervorming respecteert een zeker aantal basisprincipes:

• Het personeel van de Belgische spoorwegen blijft onderworpen aan het personeelsstatuut, dat uniek is en de onder de bevoegdheid valt van de Nationale Paritaire Commissie.
• HR Rail is de unieke werkgever van het personeel van de Belgische spoorwegen. HR Rail is verantwoordelijk voor de human ressources (HR), en herneemt hiertoe de activiteiten van de huidige Directie-generaal Holding-HR.
• De (nieuwe) NMBS en Infrabel mogen enkel op HR Rail beroep doen voor het beheer van de human ressources.
• Het sociaal overleg wordt gewaarborgd op het gezamenlijke niveau van Infrabel, van de (nieuwe) NMBS en van HR Rail, evenals op het niveau van elke onderneming. De onderhandelings- en overlegorganen worden afgestemd op de nieuwe spoorwegstructuur, in de naleving van het eenheidsstatuut van het personeel van de Nationale Paritaire Commissie.

Zo heeft het ontwerp van koninklijk besluit betreffende het personeel met name als doel:

• de oprichting van HR Rail als naamloze vennootschap van publiek recht waarin de Staat ook een participatie zal hebben,
• de overdracht van het personeel van de NMBS Holding naar HR Rail,
• de bepaling van het organiek statuut van HR Rail.

De activiteiten en de organisatie van de nieuwe, beter omkaderde structuren

Het tweede ontwerp van koninklijk besluit dat vandaag werd aangenomen betreft de aanpassing van de wettelijke bepalingen die op de nieuwe structuur en de nieuwe activiteiten van de twee ondernemingen toepasbaar zijn. 
Hiertoe voorziet het ontwerp van koninklijk besluit met name in:d

• de duur van de beheerscontracten, die vanaf nu minimum 5 jaar (in plaats van 3) tot maximum 10 jaar (in plaats van 5) zullen bedragen, voor meer stabiliteit voor de ondernemingen.
• nieuwe bepalingen die de twee ondernemingen verplichten een vervoersovereenkomst af te sluiten. Deze overeenkomst bepaalt de voorwaarden en de modaliteiten van de operationele samenwerking tussen de NMBS en Infrabel voor de diensten die in het kader van de opdrachten van openbare dienst uitgevoerd moeten worden. Ze regelt met name de volgende zaken: de stiptheid en het treinverkeer, het onthaal van en de informatie aan de reiziger, het beheer van incidenten waaronder de noodinterventieplannen en de coördinatie van de uitvoering van investeringen.
• de opdracht van openbare dienst betreffende het binnenlands reizigersvervoer, die vanaf nu het onthaal van en de informatie aan de klant omvat.

Andere verwante teksten zullen tegen de effectieve uitvoering van de hervorming op 1 januari 2014 ter goedkeuring aan de Ministerraad voorgelegd moeten worden. Het gaat onder meer om de hervorming van het Raadgevend Comité van de Gebruikers.