Recente cijfers bevestigen 2 grote trends: groeiende kloof onder actieve bevolking en een verdere daling van het armoederisico onder ouderen

De Federale Overheidsdienst (FOD) Sociale Zekerheid monitort de evolutie van de sociale situatie en de sociale bescherming in België op basis van Europese Sociale Indicatoren. Een uitgebreide analyse werd in mei 2015 gepubliceerd.

Vandaag bevestigt de FOD de eerder dit jaar vastgestelde trends op basis van de recentste gegevens van de EU-SILC 2014 enquête. De EU-SILC enquête (“European Union – Statistics on Income and Living Conditions”) is een belangrijk instrument om zowel op Belgisch als Europees niveau armoede en sociale uitsluiting in kaart te brengen en bevraagt jaarlijks ongeveer 6.000 gezinnen over hun inkomen en leefomstandigheden.

Globale stabiliteit… maar grote verschillen tussen bevolkingsgroepen

De nieuwe cijfers bevestigen dat de sociale situatie in België de afgelopen jaren globaal stabiel is gebleven. De werkzaamheidsgraad, de mate van armoede en sociale uitsluiting en de inkomensongelijkheid zijn de afgelopen 10 jaar stabiel gebleven, in tegenstelling tot een aantal Europese evoluties. Achter deze globale stabiliteit gaan echter tegenovergestelde evoluties schuil wanneer we naar specifieke bevolkingsgroepen kijken. 

Geen verhoogd armoederisico voor ouderen meer

De sterk dalende trend van het armoederisico onder ouderen zet zich in de nieuwste gegevens duidelijk verder.  Tussen 2013 en 2014 daalde dit cijfer sterk, van 18,4% tot 16,1%.  Als we de cijfers sinds 2006 bekijken, daalde het armoederisico onder ouderen van 23% tot 16%.  Daarmee is het armoederisico van ouderen quasi op hetzelfde niveau gekomen als het globale armoederisico voor de totale bevolking (15%).  Dit kan beschouwd worden als een stille omwenteling aangezien vroeger ouderdom vaak gelijk stond aan een sterk verhoogd armoederisico.

Groeiende kloof tussen laag- en hoogopgeleiden onder de actieve bevolking (18-64 jaar)

De nieuwe cijfers tonen een verder groeiende sociaaleconomische kloof tussen personen met een laag opleidingsniveau en anderen.

- De toename in armoederisico onder de actieve bevolking situeert zich uitsluitend bij de al zwakke bevolkingsgroepen.  Zo steeg het armoederisico onder laagopgeleiden van 18,7% in 2005 tot 28,5% in 2014. De stijging van het armoederisico lijkt zich verder voornamelijk te situeren onder huishoudens die in belangrijke mate afhankelijk zijn van sociale uitkeringen.

- Ook de werkzaamheidsgraad daalde enkel voor personen met een laag opleidingsniveau. De dalende werkzaamheidsgraad voor laaggeschoolden zet zich trouwens door in 2015 en kan, op regionaal vlak, zowel in Vlaanderen als in Wallonië worden vastgesteld.

Staatssecretaris Elke Sleurs verklaart: “De cijfers bevestigen opnieuw het grote belang van een job als middel bij uitstek tegen armoede. Daarom maakt deze regering structureel en prioritair werk van jobcreatie. We willen werken opnieuw lonend maken. Maar ook wie niet kan werken of geen werk vindt laten we niet in de steek. De laagste uitkeringen werden reeds met 2% verhoogd en er is een bijkomende verhoging voorzien vanaf 2016 voor de leeflonen, de inkomensgarantie voor ouderen en de laagste pensioenen. Ook de welvaartsenveloppe wordt volledig besteed in 2015-2016, 2017-2018 en 2019-2020. Zo zetten we tegen 2020 ruim 1,9 miljard euro in voor een verhoging van de laagste uitkeringen.”

De nieuwe analysis is raadpleegbaar op de website van de FOD Sociale Zekerheid. Daar kan je ook de uitgebreide analyse van april 2015 terugvinden.

Meer info

Rudi Van Dam | expert bij de FOD Sociale Zekerheid
0473 63 61 35 |rudi.vandam@minsoc.fed.be

Barbara de Clippel | woordvoerder FOD Sociale Zekerheid
0473 13 13 29 | press@minsoc.fed.be

Jeroen Lemaitre | woordvoerder Elke Sleurs
0486 51 86 55 | jeroen.lemaitre@elkesleurs.fed.be