Preventieve diplomatie

De Ministerraad stemde in met het voorstel van de heer Karel De Gucht, Minister van Buitenlandse Zaken, om initiatieven inzake preventieve diplomatie op de begroting 2005 van FOD Buitenlandse Zaken te financieren.

Vredesopbouw en nationale verzoening - DRC: In het recente verleden speelden de universiteiten van Luik en Antwerpen een belangrijke rol als katalysator in het wetgevende werk van het Congolese parlement. Die rol speelden ze in het bijzonder bij de uitwerking van de ontwerpgrondwet, die in november via een referendum aan de bevolking wordt voorgelegd. Ze hebben nu in samenwerking met de universiteit van Kinshasa en de Vrije Universiteit Brussel een steunproject uitgewerkt voor het Congolese parlement in het kader van de komende (uitgestelde) verkiezingen in de DRC. De verkiezingen zijn gepland in het voorjaar 2006. Het project omvat de deskundige ondersteuning bij het opstellen van fundamentele wetgeving (kieswet), de steun aan de 'vulgarisering' van die wetgeving, de vorming van parlementsleden en andere politici en de coördinatie van de internationale experten. Bevordering van de mensenrechten - Hoog Commissariaat voor de Rechten van de Mens: Het Hoog Commissariaat voor de Rechten van de Mens krijgt steeds meer de vraag om mensenrechtenwaarnemers op het terrein te sturen, om deel te nemen aan dringende onderzoekscommissies naar schendingen van de mensenrechten en die commissies te leiden. Sommige van die verzoeken komen van de Veiligheidsraad. Bovendien beschikt het Hoog Commissariaat vaak over informatie uit eerste hand aangaande potentiële interne of internationale crisissen. Die informatie wordt echter niet voldoende gebruikt. Om aan deze verzoeken te voldoen en om informatie beschikbaar te stellen, wenst het Hoog Commissariaat een snelle waarschuwingscel op te richten (early warning unit), die toelaat snel informatie te verzamelen, het reactievermogen van het Hoog Commissariaat te versnellen en mogelijke crisiszones te identificeren. Met het oog op de aanwezigheid van België in de Veiligheidsraad zal deze bijdrage een uiting zijn van de Belgische wil om met de promotie van de mensenrechten rekening te houden in het geheel van de taken van de Verenigde Naties en voornamelijk in de Veiligheidsraad. Bevordering van de mensenrechten - Verenigde Naties: België doet een vrijwillige bijdrage aan het Hoog Commissariaat voor de Rechten van de Mens. De Verenigde Naties beschikken over mechanismen en procedures om door middel van de rapporteurs, aangeduid door de Commissie voor de Rechten van de Mens, informatie te bekomen over de situatie van de mensenrechten in bepaalde landen waarvan de Commissie vermoedt dat de mensenrechten er geschonden worden. Voor 2005 zijn er 14 rapporteurs aangeduid om verslag uit te brengen over de toestand in landen zoals Afghanistan, Burundi, Myanmar, DRC, Palestijnse bezette gebieden, Cambodja, Liberia, Haïti, Somalië, Cuba, Democratische Volksrepubliek Korea, Wit-Rusland, Tsjaad en Soedan. Voor de thematische (foltering, juridische onafhankelijkheid, respect voor fundamentele vrijheden, economische en sociale rechten, armoede, geweld tegen vrouwen,..) onderzoeksprocedures werden 26 rapporteurs aangeduid. Ter ondersteuning van deze onderzoeksprocedures wordt 175.000 euro bijgedragen. In het Fonds voor de slachtoffers van Folteringen wordt 75.000 euro gestort. In 1981 werd dit fonds door de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties opgericht om tegemoet te komen aan de noden van de slachtoffers van foltering. De fysieke en psychische gevolgen van foltering kunnen jaren aanslepen en via het fonds wordt geld ter beschikking gesteld van NGO's, die medische, psychologische, financiële en sociale hulp bieden aan de slachtoffers van foltering en hun families. Vredesopbouw en nationale verzoening - Colombia: In opvolging van het project 'Cartografia de la Esperanza' dat door de Ministerraad van 4 april 2003 werd goedgekeurd, werkte de vzw IPIS in samenwerking met Ecomujer een nieuw project uit voor de inventarisatie en de ondersteuning van het potentieel van vrouwen(organisaties) in conflictgebieden. Het is een antwoord op de verzoeken van de basisgemeenschappen van Cauca, Narino en Choco en van de nationale actoren uit het middenveld in Colombia en van de overheidsdiensten. 'Cartografia de la Esperanza II' streeft dus naar de verdere opbouw van duurzame netwerkverbanden, die zodra ze er zijn zichzelf in stand houden en die op hun beurt een voorbeeld vormen dat in andere zones kan gerepliceerd worden. Bevordering van mensenrechten - Belarus: Op 9 en 10 juni 2005 vond de inhuldigingsconferentie van de 'European Humanities University in exile' plaats in Vilnius. Bij die gelegenheid gaven donors uit de VS, EU-lidstaten en de Europese Commissie te kennen dit project ter bevordering van de democratie en civiele maatschappij in Belarus financieel te zullen ondersteunen. Vredesopbouw en nationale verzoening - Midden-Oosten: Dit project van Advocaten zonder Grenzen bouwt voort op het seminarie dat van 10 tot 13 maart 2005 een dertigtal Israëlische en Palestijnse advocaten in Brussel samenbracht. In Israël en in de Palestijnse gebieden zal er doorlopend een vormingscyclus (van 6 studiedagen) georganiseerd worden en daarnaast worden er specifieke initiatieven opgezet om de professionele samenwerking te bevorderen tussen Israëlische en Palestijnse advocaten, actief op het gebied van de verdediging van de mensenrechten van de lokale bevolkingen. Vredesopbouw en nationale verzoening - Afghanistan: Dit project van de vzw Afghanistan Libre beoogt de vorming van de vrouwelijke Afghaanse parlementairen met de nadruk op materies zoals de rechten van de vrouw en de genderproblematiek. Dit programma zal 2 maanden duren en in Kaboel georganiseerd worden. Na afloop van de vorming zal er een evaluatie gebeuren tijdens een bezoek van Afghaanse parlementairen aan België. Rechten van de vrouw - Iran, Marokko en Turkije: In de zgn. 'maatschappijen in overgang' zoals Iran, Marokko en Turkije werken vrouwen op verschillende niveaus samen om emancipatietrajecten te ontwikkelen. Het is interessant om hen in staat te stellen om over de landsgrenzen heen hun ervaringen te delen en hen aldus de kans te bieden om vooruitgang te boeken, vanzelfsprekend rekening houdende met respect voor tradities. België, waar belangrijke gemeenschappen uit voornoemde landen verblijven, wenst deze samenwerking tussen vrouwen uit deze diverse gemeenschappen en culturen te ondersteunen. Dit project van de vzw Amazone beoogt 3 bijeenkomsten (in Ankara of Istanboel, Rabat en Teheran) waarbij telkens de situatie in het gastland besproken wordt. De slotbijeenkomst zou in België plaatsvinden. Vredesopbouw en nationale verzoening - Regio van de Grote Meren: De functie van Speciaal Gezant voor de Grote Meren werd gecreëerd in het kader van het Belgisch Actieplan voor de Regio van de Grote Meren en goedgekeurd door het parlement in juni 2001. Een speciaal reisbudget werd voor deze functie uitgetrokken en vastgelegd bij Koninklijk Besluit van 28 juni 2001. Nadat de eerste enveloppe uitgeput was, keurde de Ministerraad van 14 maart 2003 een nieuwe enveloppe van 50.000 euro goed. Nu ook deze enveloppe bijna volledig opgebruikt is en gezien de komende 12 maanden op diplomatiek vlak enorm druk worden (o.m. verkiezingen in Burundi en DRC) moeten er opnieuw financiële middelen voor dit reisbudget van de Speciaal Gezant (en/of zijn medewerkers) voorzien worden.