Plan voor Herstel en Veerkracht: De federale regering heeft haar projecten bepaald

"De gezondheidscrisis betekent voor ons land een ongeziene economische en sociale schok,” aldus Eerste Minister Alexander De Croo. "De federale regering heeft doeltreffende maatregelen genomen om de epidemie in te dammen en het hoofd te bieden aan uitdagingen die de crisis op korte termijn stelt: de werkgelegenheid op peil te houden, bedrijven in moeilijkheden te ondersteunen en de meest kwetsbare groepen te beschermen", vervolgt de Eerste Minister.

"De onmiddellijke reactie op de gezondheids-, economische en sociale crisis, moet gepaard gaan met een ambitieus herstelplan, dat een antwoord biedt op de structurele uitdagingen van het land", voegt staatssecretaris Thomas Dermine daaraan toe.

"Om de economie nieuw leven in te blazen en ons land op lange termijn welvarender en veerkrachtiger te maken, zijn massale investeringen nodig", aldus Thomas Dermine.

Het voorgestelde investeringsplan is ambitieus, samenhangend en gericht op verschillende pijlers:

1. Klimaat/duurzaamheid & mobiliteit

Het herstelplan biedt een unieke kans om de overgang naar een duurzamere en efficiëntere openbare infrastructuur te versnellen. De federale regering stelt voor bijna 900 miljoen euro te investeren in de openbare infrastructuur van de toekomst.

Op het gebied van energie wil de federale overheid 245 miljoen euro investeren in infrastructuur die opkomende technologieën moet bevorderen en de omslag naar een duurzamere economie moet voorbereiden:

• Een ruggengraat voor het vervoer van CO2 en H2, die een aanzienlijke vermindering van de CO2-uitstoot mogelijk zal maken, met name in doelsectoren zoals raffinage, staal of chemie. (95M€)
• Een energie-eiland om een tweede offshore windenergiezone te ontplooien, interconnecties met andere landen voor te bereiden en energieopslag mogelijk te maken (100M€)
• De ontwikkeling en integratie van nieuwe technologieën om de CO2-emissies van nieuwe gasgestookte elektriciteitscentrales te verminderen (50M€)

Daarnaast zal de regering de bevordering van nieuwe technologieën en waardeketens in de circulaire economie ondersteunen, met name op het gebied van toxische chemicaliën. (35M€)

Op het gebied van vervoer en mobiliteit wordt een ambitieus investeringsprogramma van 365 miljoen euro voorgesteld om het spoorwegnet te moderniseren, de prestaties ervan sterk te verbeteren (hogere commerciële snelheid, betere benutting van de capaciteit, grotere intermodaliteit, enz). Een efficiënt spoorwegsysteem zal helpen om de mobiliteitsuitdagingen van burgers aan te gaan en de modal shift van de weg naar het spoor te versnellen voor goederenvervoer.

Bovendien zal een fiscale stimulans worden gegeven voor de installatie van voor het publiek toegankelijke elektrische laadstations om de elektrificatie van het wagenpark op gang te brengen. (32M€)

Om de renovatie van het overheidsgebouwenpark te versnellen, wil de regering 170 miljoen investeren in de renovatie van overheidsgebouwen waar de behoeften het grootst zijn, namelijk voor de musea rond het Jubelpark en het Brusselse Justitiepaleis. Parallel met deze inspanningen voor bepaalde gebouwen moet een strategie worden gevolgd om tegen 2040 voor alle federale gebouwen energieneutraliteit te bereiken via een budget voor energierenovaties en tegelijkertijd een gestructureerde aanpak te volgen op basis van energieprestatiecontracten met de privésector.

Ten slotte zal de federale regering, om de uitstraling van haar hoofdstad te versterken, via Beliris 50 miljoen investeren in projecten in de openbare ruimte om de mobiliteitsinfrastructuur en de toeristische en internationale aantrekkingskracht van Brussel verder te versterken. 

2. Productiviteit en inclusie

Op het gebied van sociale integratie en steun voor onderzoek en ontwikkeling zal de regering meer dan 350 miljoen euro investeren.

Het herstelplan is ook een gelegenheid om de basis te leggen voor een samenleving die gericht is op innovatie. Van het internet tot vaccins: grote vooruitgang in kennis en technologie is over het algemeen gestimuleerd door overheidsinvesteringen. Wij stellen voor een budget van ~165 miljoen euro uit te trekken voor onderzoek en ontwikkeling op een aantal specifieke gebieden:

• Nucleair onderzoek voor medische toepassingen met het oog op de ontwikkeling van een doeltreffender behandeling van kanker en duurzamere methoden voor de productie van isotopen (35M€)
• Nieuwe technologieën om onze aanpak van de drugshandel in de haven van Antwerpen te optimaliseren (70M€)
• De ontwikkeling van onderzoek op het gebied van klimaat en groene luchtvaart (35 miljoen euro)
• Minimalisering van radioactieve afvalstoffen met het oog op de ontmanteling van kerncentrales (25M€)

De regering is ook van plan open militaire campussen te ontwikkelen die de economie van stedelijke gebieden nieuw leven zullen helpen inblazen. Enerzijds door werkgelegenheid te bieden aan jongeren en anderzijds door samen te werken met bedrijven en onderwijsinstellingen om de uitwisseling van kennis en technologie te bevorderen (100 miljoen euro).

De regering zal ervoor zorgen dat het herstel iedereen ten goede komt en dat de sociale en economische cohesie van het land op drie gebieden wordt versterkt:

De economie van het land op drie gebieden:

• Digitale inclusie - de voortschrijdende digitalisering van de Belgische samenleving moet worden voortgezet zonder de meest kwetsbare bevolkingsgroepen uit te sluiten. Er zullen programma's voor digitale inclusie worden opgezet om ervoor te zorgen dat alle burgers toegang hebben tot technologie en informatie, ongeacht hun inkomen of sociale situatie. (30M€).
• e-Gezondheidszorg: onze gezondheidszorgsystemen en -processen integreren in het digitale tijdperk door efficiëntere en patiëntgerichtere platforms voor e-gezondheidszorg te implementeren. (40M€)
• De strijd tegen recidive - Terugdringen van recidive voor specifieke doelgroepen (bv. recidivisten) via een mechanisme van sociale-impactobligaties. Dit mechanisme, dat gebaseerd is op een resultaatgerichte logica, zou dienen als een proef die de deur kan openen naar innovatieve financieringsmechanismen op het gebied van overheidsbeleid. (15M€)

3. Digitale As

Ook intern moet het federale niveau evolueren en zich nieuwe technologieën eigen maken. De digitalisering van de administratie blijft vandaag in België onvoldoende, vooral in vergelijking met onze Europese buren. Het herstelplan moet een hefboom zijn waarmee België zijn achterstand kan inhalen door de overheidsdiensten aan te passen aan de verwachtingen van de "connected citizen" en ze tegelijk te beschermen tegen de risico's van cyberaanvallen. Om aan deze eisen tegemoet te komen, stelt de regering voor 380 miljoen euro te investeren in structurele digitale projecten:

• Versnelling van de noodzakelijke digitalisering van de pijlers van onze overheidsdiensten, met de nadruk op justitie en juridische procedures en socialezekerheidsinstellingen in relatie tot burgers, bedrijven en zelfstandigen. (300M€)
• Onze samenleving beschermen tegen cyberdreigingen door te investeren in cyberveiligheid. (80M€)

"Dit plan bevordert niet alleen het herstel en de veerkracht, maar zorgt ook voor de start van een ecologische transitie, aangezien meer dan de helft van de investeringen rechtstreeks gericht is op het bereiken van klimaatneutraliteit tegen 2050", aldus premier Alexander De Croo. "Het plan is ook ambitieus op het gebied van digitalisering, aangezien een kwart van de investeringen bedoeld is om de digitale overgang te waarborgen. In die zin is dit Belgische federale plan groener en digitaler dan Europa verwacht en zal het ons land in staat stellen een digitale en ecologische transitie in te zetten", besluit staatssecretaris Thomas Dermine.

In totaal zullen de federale projecten respectievelijk 50% en 30% bijdragen van de bijdrage die de Europese Commissie nodig heeft voor de milieu- en digitale transitie.

Tot op heden hebben alle entiteiten van het land dus de eerste selectie van hun projecten afgerond en België zal deze in de loop van volgende week aan de Europese Commissie kunnen toezenden om een begin te maken met de nauwgezette kwaliteitscontrole van de projecten.