Omzetting van de Europese richtlijn inzake de bescherming van de klokkenluiders

Het voorontwerp beoogt de omzetting van de Europese richtlijn (EU) 2019/1937 inzake de bescherming van personen die inbreuken op het Unierecht melden. De bedoeling van de richtlijn is de toepassing van het recht en het beleid van de Unie op specifieke gebieden te versterken door gemeenschappelijke minimumnormen vast te stellen die een hoog niveau van bescherming waarborgen voor personen die inbreuken op het Unierecht melden. Het voorontwerp van wet zet die “klokkenluidersrichtlijn” ten aanzien van rechtspersonen uit de private sector om in het licht van de verplichtingen van de federale overheid.

Het voorontwerp van wet beoogt de bescherming van personen die inbreuken in de volgende domeinen melden: overheidsopdrachten; financiële diensten, producten en markten en voorkoming van het witwassen van geld en de financiering van terrorisme; productveiligheid en -conformiteit; vervoersveiligheid; milieubescherming; stralings- en nucleaire veiligheid; voedsel- en diervoederveiligheid; gezondheid en welzijn van dieren; volksgezondheid; consumentenbescherming; bescherming van de persoonlijke levenssfeer en persoonsgegevens; beveiliging van netwerken en informatiesystemen en tot slot bestrijding van belastingfraude en sociale fraude. Het is van toepassing op personen die beroepshalve kennis hebben van informatie over bovengenoemde inbreuken.

Klokkenluiders komen in aanmerking voor de beschermingsregeling op voorwaarde dat zij op het moment van de melding redelijke gronden hadden om aan te nemen dat de gemelde informatie waarheidsgetrouw was en dat die informatie binnen de werkingssfeer van de wet viel, en dat zij hetzij een interne of externe melding hebben ingediend, hetzij een openbare bekendmaking hebben gedaan. De bescherming moet in beginsel worden gewaarborgd, ongeacht het gekozen meldingskanaal, maar de omstandigheden waarin bescherming wordt geboden, zijn beperkter in het geval van openbaarmaking.

Het voorontwerp verplicht rechtspersonen in de private sector met vijftig of meer werknemers om procedures vast te stellen voor meldingskanalen, waar werknemers informatie kunnen melden over inbreuken waaraan de onderneming gevolg kan geven. Interne melding moet worden aangemoedigd, maar kan niet worden opgelegd. Het voorontwerp voorziet ook in de verplichting om te beschikken over externe meldingskanalen bij de bevoegde autoriteiten. Het Federaal Instituut voor de bescherming en de bevordering van de Rechten van de Mens wordt belast met de steunmaatregelen die de klokkenluiders kunnen genieten.

Het voorontwerp wordt ter advies voorgelegd aan de Raad van State.