Tech Forces against Drugs wint eerste Federale Innovatie Award

De Federale Innovatie Award werd dit jaar voor de allereerste keer uitgereikt onder impuls van Petra De Sutter, minister van Ambtenarenzaken. De FOD Beleid en Ondersteuning (BOSA) en het federale innovatielab Nido, dat er deel van uitmaakt, stonden in voor de praktische organisatie. Als overheid willen we mee de motor van innovatie zijn en inspanningen op dat vlak erkennen, vandaar deze award. Hoewel het om de eerste editie ging, werden er liefst 48 innovatie-initiatieven ingezonden door uiteenlopende federale overheidsorganisaties.

'De overheid gaat volop voor moderniteit', benadrukt minister De Sutter. 'Van buitenaf bestaat het cliché nog van de typische ambtenaar, maar dat is al lang achterhaald. De 48 inzendingen bewijzen dat het ambtenarenapparaat overvloeit van inspiratie, innovatie en vooral heel veel drive. Ik ben zeer trots op deze allereerste editie van de Federale Innovatie Award en de inspanningen en de inzet die we tijdens dit grensverleggend parcours mochten aanschouwen.'

Eens alle inzendingen binnen waren, selecteerde een onafhankelijke jury selecteerde er daarvan 10 voor een pitchronde, waarna ze de selectie verder vernauwden tot 5 initiatieven die eruit sprongen op het vlak van vernieuwing, impact en schaalbaarheid. Dan was het aan de federale ambtenaren om uit deze genomineerden hun favoriet te kiezen. Zo kon uiteindelijk het innovatie-initiatief van de douane op de meeste stemmen rekenen, waarmee het de eerste winnaar is van de Federale Innovatie Award.

De douane, deel van de FOD Financiën, won met het initiatief Tech Forces against Drugs. Daarmee moeten controles naar illegale of gevaarlijke goederen, die passeren in de Belgische havens en luchthavens, nog efficiënter verlopen. Zo wordt er een nieuw IT-platform uitgerold en zullen risicovolle goederen voortaan worden gescand met behulp van geavanceerde camerasystemen en artificiële intelligentie. Daar hoort ook een wereldprimeur bij: via een soort van elektronische neus zullen goederen besnuffeld worden, om zo de pakkans nog te verhogen. Het project gaat van start in de haven van Antwerpen, waar het de invoer van cocaïne moet tegengaan.

'Dankzij deze award zijn we erin geslaagd heel wat innovatie-initiatieven binnen de federale overheid zichtbaar te maken. Het winnende initiatief van de douane speelt bijvoorbeeld in op een brandende uitdaging in onze haven en luchthavens, wat het maatschappelijk zeer relevant maakt. Door deze en andere concrete cases te verspreiden, versnellen we innovatie. Met de award moedigen we ook intrapreneurship en durf aan om nieuwe dingen uit te proberen en de status quo in vraag te stellen', aldus Frédéric Baervoets, manager van het innovatielab Nido.

Naast het winnende initiatief van de FOD Financiën waren er nog vier andere genomineerde initiatieven. Bij al deze initiatieven uitte de innovatie zich niet louter in de inzet van nieuwe technologieën, maar ook in veranderingen in bedrijfsmodellen, waardecreatie voor klanten en organisatorische aanpassingen.

Dit waren de 4 andere genomineerde initiatieven:

1. Seamless ticketing, van de NMBS
   
   Een nieuwe manier om je treinticket te kopen: het aankoopproces wordt vereenvoudigd volgens een check-in- en check-uitprincipe en je krijgt automatisch de beste prijs aangeboden. Dat gebeurt allemaal op basis van je gps-gegevens en persoonlijke profiel.
    
2. Born in Belgium Professionals, van het Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering (RIZIV)
   
   Een digitale tool waarmee de psychosociale situatie van zwangere vrouwen wordt gedeeld met hulpverleners, om zo multidisciplinaire en gepersonaliseerde zorg mogelijk te maken.
    
3. XR-labs, van de Politie en Defensie
   
   Een samenwerkingsplatform waarmee virtual reality-trainingen uitgewerkt kunnen worden. De sandbox-omgeving laat toe om simulaties te delen en nieuwe creaties te ontwikkelen.
    
4. MyDIA, van de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid (RSZ)
   
   Een mobiele assistent voor federale sociale-inspectiediensten waarmee controles sneller en efficiënter kunnen verlopen. Daarbij wordt gebruikt gemaakt van de meest recente gegevens uit 11 databanken.

Met de Federale Innovatie Award willen de FOD BOSA en het innovatielab Nido het werk van ambitieuze, ondernemende ambtenaren in de schijnwerpers plaatsen. De prijs is in de eerste plaats een beloning voor innovatieve inspanningen, maar het doel is ook om inspiratie te bieden en bij te dragen aan een overheidscultuur waarin innovatie vanzelfsprekend is. Een overheid die innoveert en haar burgers en bedrijven daarbij centraal stelt, wint vertrouwen, wat cruciaal is voor onze democratie.

Tegelijk met de zoektocht naar het sterkste innovatie-initiatief binnen de federale overheid, werd in het kader van de Federale Innovatie Award ook een oproep gelanceerd naar challenges, uitdagingen binnen overheidsorganisaties waarbij samen met externe partners naar een vernieuwende oplossing wordt gezocht voor een reële behoefte.

In totaal dienden zich 9 van zulke uitdagingen aan. We brachten de betrokken overheidsorganisaties in contact met de partners, die voorstellen deden ter ondersteuning. Zo zullen in dit samenwerkingsverband al minstens 5 uitdagingen verder aangepakt worden. Misschien zit er wel een toekomstige winnaar van de Federale Innovatie Award bij?

De FOD BOSA ondersteunt zijn klanten en de beleidsverantwoordelijken in vijf domeinen: ‘Werken bij de overheid’, ‘Digitale overheid’, ‘Begroting en boekhouding’, ‘Overheidsopdrachten’ en ‘Strategische ondersteuning’.

Aansluitend bij dat laatste domein maakt de FOD BOSA ook werk van een innovatiestrategie binnen de federale overheid. Dat doet het onder meer via haar innovatielab Nido, dat federale ambtenaren een veilige omgeving en een slimme aanpak biedt om te experimenteren met nieuwe en duurzame oplossingen voor challenges binnen de overheid.