Ministers openen officieel het Forensisch psychiatrisch centrum in Antwerpen

Vicepremier Jan Jambon: “Dankzij de samenwerking tussen de Regie der Gebouwen als bouwheer, het studiebureau VK Studio Architects, Planners and Designers en de aannemer NV Denys werd het FPC op Linkeroever in 32 maanden tijd gerealiseerd, een recordtijd. De federale overheid investeerde zo’n 60 miljoen euro voor de aankoop van de grond, het opstellen van de studies en de bouw van het centrum. Het centrum is een mooi voorbeeld van duurzaam bouwen en duurzaam energiegebruik.”

Minister Koen Geens: “Gevangenissen worden soms vergeetputten voor geïnterneerde personen genoemd. Om die reden kreeg de interneringsproblematiek een prominente plaats in mijn beleid. Naast de nieuwe instellingen die stelselmatig openen waar gepaste zorg kan geboden worden was er ook nood aan een wettelijk initiatief. De duurtijd van de internering wordt sinds de nieuwe wet niet meer een eeuwige maatregel. Sinds 1 oktober 2016 kan kamer voor de bescherming van de maatschappij, als gespecialiseerde kamer binnen de strafuitvoeringsrechtbank, een geïnterneerde al dan niet definitief in vrijheid stellen. Want niemand verdient het om vergeten te worden.”

Minister Maggie De Block: “Al onze burgers verdienen de juiste zorg, op het juiste moment en op de juiste plaats. Ook onze geïnterneerde patiënten. Om dit te realiseren zetten we in op een totaalaanpak. In deze instelling kunnen we straks menswaardige opvang en begeleiding op maat bieden aan 182 extra geïnterneerden met een hoog veiligheidsrisico. Tegelijkertijd breiden we het reguliere aanbod uit, zodat patiënten uit dit FPC straks gemakkelijker kunnen doorstromen naar instellingen met mediumbeveiliging of naar reguliere zorgvormen.”

"Wij zullen ons ten volle engageren om ook voor dit centrum in een passend zorgtraject voor de verschillende doelgroepen geïnterneerden te voorzien; dit binnen het juiste kader wat veiligheid en bewaking betreft. Alle deelaspecten van de exploitatie zullen hierbij de behandeling, zorg en begeleiding van de patiënten maximaal ondersteunen. Het is een eer dit te kunnen doen vanuit het mooie gebouw dat uitkijkt over de Schelde en de prachtige Onze-Lieve-Vrouwekathedraal van Antwerpen." klinkt het bij de uitbater van het FPC Antwerpen.

Masterplan Justitie voor een gevangenisinfrastructuur in humane omstandigheden

De realisatie van het FPC Antwerpen maakt deel uit van het Masterplan Justitie 2008-2012-2016 dat voorziet in een gevangenisinfrastructuur in humane omstandigheden. In de Belgische gevangenissen verblijven nog teveel geïnterneerden die daar eigenlijk niet thuishoren (720 in 2017, in 2015 waren het er nog meer dan 1000). Zij kunnen omwille van hun risicoprofiel en/of hoge zorgnood niet worden opgenomen in de gewone psychiatrie. Daarom is het noodzakelijk om nieuwe aangepaste centra te bouwen.

Het derde Masterplan Justitie gaat verder op de ingeslagen weg en voorziet in bijkomende centra in Wallonië (Paifve en Waver) en in Vlaanderen (Aalst).

Het FPC Antwerpen biedt zorg op maat aan geïnterneerden

Het centrum bestaat uit drie gebouwen die met elkaar in verbinding staan. Ieder gebouw heeft een andere graad van openheid, gaande van een gesloten naar een meer open regime naargelang het risicoprofiel en de zorgnood van de patiënten.
Licht en transparantie zijn alomtegenwoordig. Er is bewust gekozen om geen gebruik te maken van tralies maar veiligheidsglas. De patiënten zullen in leefeenheden verblijven en de connectie met de natuur is zoveel mogelijk vergemakkelijkt.

Duurzaam bouwen

Het centrum is een mooi voorbeeld van duurzaam bouwen en duurzaam energiegebruik. De gevels zijn opgetrokken in architectonisch beton met reliëfstructuur in verschillende grijsbruine tinten. Het schrijnwerk is gemaakt in antraciet staal.

Het centrum is ontworpen op basis van het TRIAS Energetica-principe (een driestappenstrategie).
Het gebouw haalt een K-peil 20 à 25 voor de 3 gebouwen. Dankzij de doorgedreven isolatie van de gevels en daken kan het energieverbruik beperkt worden. Er is super-isolerend en zonwerend glas gebruikt. Zonneboilers zorgen via zonnepanelen voor de productie van warm water en het regenwater wordt hergebruikt.
Met de installatie van vloerverwarming (lage temperatuurverwarming) en het beperken van de lengte van de leidingen van de verwarming- en ventilatiesystemen wordt zo efficiënt mogelijk gebruik gemaakt van fossiele brandstoffen om in de resterende energiebehoefte te voorzien.
Voor de verlichting worden energiezuinige spaarlampen gebruikt.

Het gebruik van leidingwater wordt beperkt door een intelligent waterbeheersysteem. Het regenwater wordt gerecupereerd, gefilterd en opgeslagen voor gebruik in de toiletspoeling, het onderhoud van de gebouwen en het besproeien van de tuin. Het overtollige water wordt afgevoerd naar een wadi waarbij het water infiltreert in de grond. Er worden waterbesparende toestellen gebruikt en groendaken zorgen voor de buffering van het dakwater.

De technische installaties worden optimaal geregeld en aangestuurd in functie van het gewenste comfort en van het gewenste gebruiksprofiel dankzij het gebruik van een performant gebouwenbeheersysteem.

Technische fiche

FPC Antwerpen

Beatrijslaan 96
Antwerpen (Linkeroever)

Eigenaar: Belgische staat
Aanbestedende overheid/bouwheer: Regie der Gebouwen
Eindgebruiker: Federale Overheidsdienst Justitie
Uitbater: FPC nv
Multidisciplinair studieteam (ontwerp, stabiliteit, technieken en EPB): VK Studio Architects, Planners and Designers (Roeselare)
Aannemer: NV DENYS (Wondelgem)
Veiligheidscoördinator: V.E.T.O & Partners (Oosterzele)
Duur der werken: 2014 – 2016
Terreinoppervlakte: circa 3,85 ha
Oppervlakte complex: Circa 16 441 m²
Investeringskost: ca. 60 miljoen euro (grondaankoop, studies, bouwkost)

Contactpersonen

Olivier Van Raemdonck
Woordvoerder Vicepremier Jan Jambon
Olivier.vanraemdonck@ibz.fgov.be
+32 (0)470 99 91 01

Els Cleemput
Woordvoerster Minister Maggie De Block
Els.cleemput@minsoc.fed.be
+ 32 (0)475 29 28 77

Sieghild Lacoere
Woordvoerster Minister Koen Geens
Sieghild.lacoere@just.fgov.be
+32 (0)475 50 55 50

Sandra Vansteenkiste
Communication manager FPC Antwerpen/ FPC Gent
Sandra.van steenkiste@fpcgent.be
+ 32 (0)9 325 27 30 of + 32 (0) 491 71 99 67

Johan Vanderborght
Communicatieverantwoordelijke Regie der Gebouwen
Johan.Vanderborght@regiedergebouwen.be
Tel.: +32 (0)479 31 26 91