Lancering van SEPA bij de Federale Overheid

Op 1 januari 2009 gebruiken de federale overheidsdiensten de nieuwe Europese overschrijvingsformulieren, bankcodes en rekeningnummers voor alle financiële transacties met burgers en ondernemingen

De ministerraad ging akkoord met het voorstel van eerste minister Yves Leterme, minister van Financiën Didier Reynders, minister voor Ondernemen en Vereenvoudigen Vincent Van Quickenborne en staatssecretaris voor Begroting Melchior Wathelet om geleidelijk aan de nieuwe Europese overschrijvingsformulieren in de overheidsdiensten in te voeren, zodat op 1 januari 2009 de overheidsdiensten de nieuwe SEPA-standaard gebruiken.

Vanaf 2011 zal er één standaard zijn voor alle girale betalingen in België en in alle deelnemende landen. Die standaard heet SEPA, dat staat voor single euro payments area of het gemeenschappelijke eurobetalingsgebied (*). Dat betekent dat je vanaf 1 januari 2011 in alle SEPA landen op dezelfde wijze kan betalen met overschrijvingen, domiciliëringen en betaalkaarten. Maar tot die datum verloopt de aanpassing geleidelijk. Zo is het nieuwe overschrijvingsformulier al sinds 28 januari 2008 in gebruik. 

De diensten van de federale overheid zullen de Europese overschrijvingsformulieren al vanaf 1 januari 2009 gebruiken. Daarmee speelt de Belgische overheid een voortrekkersrol binnen de Europese Unie. De belastingplichtige zal de eerste concrete wijziging in september 2008 zien op het aanslagbiljet van de personenbelasting.

Wat houdt SEPA in?

Een nieuw bankrekeningnummer en het gebruik van de BIC-code

• Voortaan vermeld je de IBAN-code, het international bank account number, om je Belgische bankrekening te identificeren. De code bestaat uit vier maal vier tekens: je huidige bankrekeningnummer 539-0075470-34 wordt dan BE68 5390 0754 7034. 
• Je zal ook de BIC-code moeten gebruiken voor de overschrijvingen. De bank identifier code (BIC) identificeert de bank. Elke bank in Europa heeft dus een eigen code, bijvoorbeeld BANKBEBB.
• Je vindt de BIC code nu al op je rekeninguittreksels of op de facturen van de begunstigde.

 Een nieuw overschrijvingsformulier

• Voor Europese overschrijvingen is het nieuwe overschrijvingsformulier al sinds 28 januari 2008 in gebruik.
• Voor Belgische overschrijvingen wordt het nieuwe formulier geleidelijk aan ingevoerd. Daarvoor hebben de banken een overgangsperiode tot 1 januari 2011. Tot dan blijven de bestaande Belgische formulieren naast de nieuwe bestaan. Vanaf 1 januari 2011 blijft er nog één formulier over voor alle overschrijvingen. Er komen ook nieuwe regels:
  • De Europese banken mogen geen commissie van het bedrag afhouden.
  • De uitvoering van de betaling mag ten hoogste drie dagen duren, en vanaf 2012 maar een dag, zoals in België al het geval is.

Wat verandert er aan het overschrijvingsformulier?

• Het nieuwe overschrijvingsformulier is roze en rood.
• Er is geen strookje meer voor de klant. 
• De datum van je gewenste uitvoeringsdatum komt in de plaats van de memodatum. 
• Je moet je IBAN vermelden en de BIC code van de begunstigde. 
• Je moet de naam van de begunstigde vermelden. 
• De datum waarop je het formulier ondertekent, valt weg.
• De gegevens van de begunstigde staan nu onder de opdrachtgever.

In bijlage vind je een brochure met een voorbeeld van het nieuwe formulier.

Domiciliëringen in heel het SEPA gebied 

Op dit ogenblik kan je enkel domiciliëringen voor begunstigden in België uitvoeren, maar vanaf 1 november 2009 kan dat voor heel het SEPA gebied. Dat wil zeggen dat je met een domiciliëring bijvoorbeeld je elektriciteitsfactuur voor je vakantiehuis in het buitenland kan betalen. Samen met het nieuwe Europese domiciliëringsformulier komen er ook nieuwe regels. Zo zal je alle informatie over de betaling van de schuldeiser ontvangen veertien dagen voor het geld van je rekening wordt gehaald. Tot acht weken na de invordering kan je die dan betwisten (als het niet om een vast periodiek bedrag gaat). Er komen ook twee nieuwe domiciliëringen bij: de eenmalige domiciliëring en de domiciliëring tussen bedrijven (business-to-business).

Betaalkaarten 

Tegen 2011 zullen alle bankkaarten binnen het SEPA gebied eenvormig zijn. Dat wil zeggen dat je je bankkaart kan gebruiken in het SEPA gebied, zoals je dat nu in België doet.


De federale overheid voert de nieuwe betalingsmiddelen geleidelijk in 

Vanaf september 2008 ontvang je het aanslagbiljet van de personenbelasting met het nieuwe overschrijvingsformulier. Het aanslagbiljet is het biljet dat een betaling aan de administratie van de belastingen of een teruggave vermeldt. Vanaf september 2008 gebruikt FOD Financiën enkel nog de nieuwe overschrijvingsformulieren. 

Alle overheidsdiensten introduceren geleidelijk aan het nieuwe formulier en het gebruik van het nieuwe bankrekeningnummer en BIC-code tot alle diensten op 1 januari 2009 zijn aangepast. Bij elke wijziging van een overheidsdocument geeft of zendt de federale overheid een informatiebrochure met uitleg mee. De brochures vind je ook in alle kantoren van FOD Financiën en in de postkantoren. De websites van de federale overheidsdiensten geven eveneens meer informatie.

Meer info vind je op de website van de Belgische overheid www.belgium.be/sepa en voor meer gespecialiseerde informatie kan je terecht bij je bank of op de site van de Belgische Federatie van de financiële sector www.sepabelgium.be.

Van wie komt het initiatief?

Het eengemaakte gebied voor Europese betalingen is een logisch gevolg van het vrije verkeer van personen, goederen, diensten en kapitaal in de Europese Unie en sluit aan bij de Lissabon-strategie die de kenniseconomie en meer concurrentiekracht in Europa moet bevorderen. Daarom creëerde de Europese Commissie een juridisch kader dat de barrières tussen de verschillende landen opheft en dat de regelgeving voor betaaldiensten in Europa harmoniseert. (Richtlijn 2007/64/EG van het Europese parlement en de raad voor de betaaldiensten in de interne markt en tot wijziging van richtlijnen 97/7/EG, 2000/12/EG, 2002/65/EG, 2005/60/EG en 2006/48/EG. Tegen 1 november 2009 moet de richtlijn deel uitmaken van de Belgische wetgeving.
De Europese Commissie had via Charlie McCreevy, EU-commissaris voor de interne markt en diensten, aan de Europese ministers van Financiën gevraagd om een bijzondere inspanning te doen voor het SEPA dossier. Daarom bespreekt men bij elke ECOFIN vergadering de invoering van SEPA.

Omdat SEPA een impact heeft op heel de maatschappij leidt een steering committee op federaal niveau de introductie van de nieuwe betaalmiddelen in goede banen. De gouverneur van de Nationale Bank van België is voorzitter van het comittee dat alle betrokken partners samenbrengt: de ministers van de federale regering en van de gewest- en gemeenschapsregeringen, topvertegenwoordigers van de banksector, De Post, de ondernemingen en de consumentenverenigingen. Samen hebben ze een migratieplan voor België opgesteld. De ministerraad heeft nu het luik van de uitvoering binnen de federale overheidsdiensten goedgekeurd.

(*) Welke landen nemen deel aan SEPA?

Het gaat om de 27 landen van de Europese Unie plus de landen van de Europese Vrijhandelsassociatie.

EU: België, Bulgarije, Cyprus, Denemarken, Duitsland, Estland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Hongarije, Ierland, Italië, Letland, Litouwen, Luxemburg, Malta, Nederland, Oostenrijk, Polen, Portugal (met de Azoren en Madeira), Roemenië, Slovenië, Slowakije, Spanje (met de Canarische Eilanden, Ceuta en Melilla), Tsjechië, Verenigd Koninkrijk (met Gibraltar en Noord-Ierland) en Zweden.

EVA: IJsland, Liechtenstein, Noorwegen en Zwitserland.

De Franse overzeese gebieden Guadeloupe, Martinique, Frans Guyana en Réunion nemen deel, de andere gebieden niet. Andorra, Far Oër Eilanden, Groenland, Monaco, San Marino, Vatikaanstad, de Kanaaleilanden en Isle of Man maken geen deel uit van SEPA.