Impact van de milieucrisissen op onze gezondheid: België engageert zich in Boedapest

Een dubbele dimensie die we niet langer kunnen negeren

Enkele voorbeelden: Covid-19 toonde duidelijk het verband tussen ziekten van dierlijke oorsprong en de klimaatcrisis, het verlies aan biodiversiteit en de milieuvervuiling. Blootstelling aan bepaalde chemicaliën of luchtvervuiling zijn belangrijke risicofactoren voor de gezondheid, waarvan de omvang en de zogenaamde 'cocktail'-effecten nog niet helemaal gekend zijn. Onze gezondheidszorgsystemen hebben ook invloed op het leefmilieu door de uitstoot van broeikasgassen en het afval dat ze produceren. Veel wetenschappers beschouwen de klimaatverandering als de grootste bedreiging voor de gezondheid in de 21e eeuw.

De Conferentie en Verklaring van Boedapest

De 7e WHO Ministeriële Conferentie over Leefmilieu en Gezondheid had als doel om:

• concrete actie en samenwerking tussen landen en sectoren te stimuleren met het oog op het herstel van de pandemie en de energiecrisis;
• nieuwe partnerschappen te lanceren. België neemt deel aan twee nieuwe partnerschappen: één rond klimaatactie in de gezondheidssector en een tweede rond humane biomonitoring;
• de betrokkenheid van jongeren te bevorderen.

De conferentie leidde tot de goedkeuring van een ministeriële verklaring met concrete verbintenissen om:

• de gezondheidsgevolgen van klimaatverandering, milieuvervuiling, bodemaantasting en biodiversiteitsverlies aan te pakken;
• via een gezonde en rechtvaardige manier te herstellen van de pandemie

Na afloop van de conferentie duidde Zakia Khattabi: "Ik ben trots op deze verbintenis van ons land. De pandemie heeft ons op een harde manier geleerd dat leefmilieu- en gezondheidscrisissen nauw met elkaar verbonden zijn. Als we de gezondheid van onze medeburgers op een duurzame manier willen verbeteren, hebben we geen keuze: we moeten absoluut de gezondheid van onze planeet verbeteren, die getroffen wordt door de drievoudige crisis van klimaatverandering, biodiversiteit en vervuiling".

De FOD Volksgezondheid is voorloper met de geïntegreerde aanpak ‘One World, One Health’

Onze FOD heeft evenwel niet gewacht op deze conferentie om een geïntegreerde milieu-gezondheidsaanpak uit te bouwen. Dirk Ramaekers, voorzitter van de FOD,  legde tijdens de sessie over de versterking van het bestuur uit hoe de administratie het "One World, One Health"-concept ontwikkelt binnen haar diensten. "Met deze aanpak, gedragen door alle Belgische leefmilieu- en gezondheidsautoriteiten, staat ons land vooraan om invloed uit te oefenen op de veranderingen die op nationaal, Europees en internationaal niveau zullen moeten worden doorgevoerd. De medewerkers van de FOD zetten zich hier volledig voor in, met de hulp van hun collega's in de gewesten en gemeenschappen.”

De mening van de burger telt

NEHAP (National Environment Health Action Plan) is een plan opgesteld door de Belgische administraties bevoegd voor leefmilieu en gezondheid om samen leefmilieu- en gezondheidskwesties aan te pakken. Het plan wordt gestuurd door de Gemengde Interministeriële Conferentie Leefmilieu Gezondheid, die de 11 Belgische ministers van Leefmilieu en Volksgezondheid samenbrengt onder het voorzitterschap van Zakia Khattabi. Eind juni valideerde de Conferentie het voorontwerp van NEHAP3, het derde nationale leefmilieu- en gezondheidsplan voor 2023-2029, dat vanaf midden augustus zal worden voorgelegd aan de bevolking. Zo krijgen alle burgers de kans om hun mening te geven over de voorgestelde projecten.

Dit derde plan richt zich op:

- veerkracht, adaptatie en de strijd tegen klimaatverandering

- het verminderen van de schadelijke effecten van chemische stoffen op de gezondheid en het leefmilieu.

Dit laatste thema wordt uitgevoerd via het nationale plan voor hormoonverstoorders en verschillende projecten voor humane biomonitoring. Daarnaast kan de opleiding van gezondheidswerkers in milieugezondheidskwesties profiteren van de resultaten van deze verschillende projecten.

Perscontact:

Annelies Wynant: woordvoerster FOD Volksgezondheid: +32485734405, annelies.wynant@health.fgov.be