Gerecht zal prioriteit geven aan vervolging zware sociale fraude

Op voorstel van mevrouw Laurette Onkelinx, Minister van Justitie, de heer Frank Vandenbroucke, Minister van Werk en Pensioenen, de heer Rudy Demotte, Minister van Sociale Zaken en mevrouw Kathleen Van Brempt, Staatssecretaris voor Arbeidsorganisatie en Welzijn op het Werk, zullen de parketten zich toespitsen op 5 soorten sociale misdrijven. Op die manier tekent de regering voor het eerst een vervolgingsbeleid uit voor sociale fraude. Om de misdrijven ook efficiënt te bestraffen, worden gespecialiseerde correctionele kamers opgericht. Kleine sociale inbreuken zullen voortaan in de regel burgerrechtelijk afgehandeld worden.

De strijd tegen de sociale fraude staat hoog op de politieke agenda sinds de ministerraad van Gembloux (17/1/2004). Daar is de nota Respect voor sociale solidariteit goedgekeurd, met een batterij maatregelen op verscheidene beleidsdomeinen. Een belangrijk onderdeel is de hervorming van het sociaal strafrecht. Er moet een eenvormige regeling komen waarbij duidelijk is wanneer strafrechtelijk opgetreden wordt en in welke gevallen een burgerrechtelijke of administratieve afhandeling aangewezen is. De Commissie voor de Hervorming van het Sociaal Strafrecht maakt hierover een rapport tegen 15 april 2004. In afwachting van de hervorming van het sociaal strafrecht heeft de regering nu al beslist welke sociale misdrijven prioritair strafrechtelijk vervolgd zullen worden. Het gaat om: - het in het zwart tewerk stellen van minstens 5 personen; - het tewerkstellen van minstens 3 buitenlandse werknemers zonder de nodige vergunningen; - het uitbuiten van werknemers die het slachtoffer zijn van mensenhandel; - zware arbeidsongevallen en ziektes veroorzaakt door het niet naleven van de wetgeving voor welzijn op het werk; - het verhinderen van sociale inspectie. Strafrechtelijke vervolging wil zeggen dat deze misdrijven onderzocht worden door het parket en overgemaakt kunnen worden aan een correctionele rechtbank. Deze kan boetes en gevangenisstraffen uitspreken. Om dit efficiënt te laten verlopen wordt in elk van de 27 correctionele rechtbanken een kamer opgericht die gespecialiseerd is in sociaal strafrecht. Een andere belangrijke vooruitgang bestaat erin dat de arbeidsauditeur in de toekomst bijzonder technische sociale geschillen voor de arbeidsrechtbank zal kunnen brengen. Vandaag heeft de arbeidsauditeur die keuze niet en moet hij zich tot de correctionele rechtbank wenden. Het wetsontwerp dat vandaag werd goedgekeurd maakt mogelijk dat de arbeidsauditeur eerder de arbeidsrechtbank dan de correctionele rechtbank kiest. Dit brengt heel wat voordelen mee: eerst en vooral zal het geschil worden berecht door een rechter die gespecialiseerd is in sociaal recht. Anderzijds kent de arbeidsrechtbank geen gerechtelijke achterstand, wat dus een belangrijke tijdswinst oplevert voor de werknemers. Iemand die bijvoorbeeld achterstallig vakantiegeld eist van zijn werkgever, zal sneller uitbetaald worden. Bovendien schrijft dit wetsontwerp zich in in de depenalisering van het sociaal recht wat de lichte sociale fraude betreft. Op die manier wordt de strafrechtelijke sanctie voorbehouden voor feiten van zware sociale fraude.