Ga je op reis naar het buitenland? Kijk dan goed uit voor je een souvenir koopt!
Opgelet met souvenirs zoals exotisch fruit, houten voorwerpen, schelpen, zaadjes van een plant of een krokodillentand! Deze « souvenirs » kunnen immers ziektes en parasieten overbrengen die schadelijk zijn voor onze inheemse dieren en planten. Sommige souvenirs samengesteld uit natuurlijke materialen kunnen illegaal zijn en bijdragen tot het uitroeien van de bedreigde soorten.
Plantenziektes en parasieten
De laatste jaren tasten parasieten en ziektes die vroeger bij ons niet gekend waren onze planten aan. Dit is onder meer te verklaren door de toename van het internationaal transport, maar deze ziektes en parasieten kunnen ook in België worden binnengebracht via meegebrachte souvenirs. Ze zitten verborgen in planten, zaden, bloemen, fruit en in de aarde die aan de wortels vastzit. Breng geen planten of delen van planten mee om te vermijden dat deze ziektes en parasieten zich gaan verspreiden.
Een voorbeeld : de bacterie Xylella fastidiosa, die voornamelijk voorkomt op het Amerikaanse continent. Ze werd aangetroffen in 2013 in Italië (regio Puglia), vervolgens in Frankrijk (Corsica en de regio PACA (Provence-Alpes-Côte d'Azur)) en in de Balearen. Ze kan meer dan 350 plantensoorten wereldwijd aantasten en houdt een groot risico in voor het ganse Europese grondgebied, waar de bacterie reeds werd aangetroffen in olijfbomen, pruimenbomen, amandelbomen, enz..
Invasieve uitheemse soorten
De meeste uitheemse planten- en diersoorten die bij ons worden ingevoerd leveren geen problemen op voor het milieu of de biodiversiteit. Maar 10 % van de 12 000 uitheemse soorten die voorkomen in de Europese Unie vormen echter wel een probleem, omdat ze gaan rivaliseren met de inheemse fauna of flora. Om de introductie en de verspreiding ervan te bestrijden, zijn momenteel 37 soorten (vogels, zoogdieren, vissen, ongewervelden en planten) verboden in Europa.
Souvenirs gemaakt van bedreigde dier- en plantensoorten
Elk jaar worden tal van voorwerpen of producten gemaakt van beschermde dier- en plantensoorten illegaal ingevoerd in België (pelsen, kaviaar, kunstvoorwerpen, …). Georganiseerde misdaad? Soms. Maar heel vaak zijn het toeristen die deze voorwerpen als souvenir mee naar huis nemen.
De handel in dit soort voorwerpen is nefast voor de biodiversiteit. Bovendien is de kans groot dat de douane zo’n souvenir in beslag zal nemen. En soms hangt er een flinke boete of zelfs een gevangenisstraf aan vast.
De meeste mensen zijn zich weliswaar bewust van de illegaliteit van bepaalde materialen zoals ivoor, huiden van katachtigen en reptielen of de schilden van schildpadden, maar er bestaan ook een aantal minder gekende voorbeelden :
- Sjaals uit wol van de Tibetaanse antilope : voor één sjaal uit shatoosh moeten stropers drie Tibetaanse antilopen doden.
- Juwelen vervaardigd uit koraal: koraal herbergt een groot aantal dieren, en als koraal wordt afgebroken duurt het tientallen jaren voordat het rif zich heeft hersteld.
- Traditionele Chinese medicijnen: sommige medicijnen kunnen delen bevatten van bedreigde soorten zoals tijgers of neushoorns. Bovendien zijn ze soms ook gevaarlijk voor de gezondheid.
- Gedroogde zeepaardjes, bepaalde schelpen en orchideeën.
Meer informatie :
Plantenbescherming : https://www.health.belgium.be/nl/dieren-en-planten/planten/plantengezondheid
Invasieve soorten : https://www.health.belgium.be/nl/de-europese-verordening-betreffende-de-invasieve-uitheemse-soorten-ius-verordening
Bedreigde soorten : https://www.health.belgium.be/nl/dieren-en-planten/dieren/cites-en-bedreigde-soorten/gaat-u-op-vakantie-naar-het-buitenland-kijk-dan-goed-uit
Contactpersoon voor de pers :
Vinciane Charlier, FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu: 0475/ 93 92 71