EUTHANASIE – Cijfers voor het jaar 2019
De cijfers hebben betrekking op de door de Commissie onderzochte registratiedocumenten van patiënten die euthanasie ondergingen in de periode tussen 1 januari 2019 en 31 december 2019. Een gedetailleerde analyse van de aangegeven euthanasies in 2019 zal terug te vinden zijn in het tweejaarlijks verslag van de Commissie (hierin worden alle gegevens van 2018 en 2019 besproken).
In de periode 2019 werden 2655 euthanasies geregistreerd. De overgrote meerderheid van deze documenten waren Nederlandstalig. Het ging voornamelijk om patiënten tussen de 60 en 89 jaar en iets meer vrouwelijke patiënten. Thuis was de belangrijkste plaats van uitvoering.
De voornaamste categorieën van aandoeningen die aanleiding gaven tot een euthanasieverzoek waren ofwel kwaadaardige aandoeningen (kankers) of een combinatie van verschillende ernstige en ongeneeslijke aandoeningen (polypathologie) die niet meer voor verbetering vatbaar waren en die ernstige handicaps veroorzaakten tot orgaan falen toe. Bij de overgrote meerderheid van de patiënten werd het overlijden binnen afzienbare termijn verwacht (terminale patiënten).
In de groep patiënten waarvan het overlijden niet binnen afzienbare termijn werd verwacht (niet-terminale patiënten), zijn de patiënten die aan polypathologie leden het sterkst vertegenwoordigd, terwijl kankerpatiënten uiterst zelden als niet-terminaal werden beschouwd.
Verzoeken om euthanasie op basis van psychische en gedragsstoornissen (psychiatrische aandoeningen zoals stemmingsstoornissen en cognitieve aandoeningen zoals ziekte van Alzheimer worden verzameld in deze groep) bleven uitzonderlijk (1,8 % van alle euthanasies). In al deze gevallen kon men vaststellen dat aan de wettelijke voorwaarden was voldaan (een wilsbekwame patiënt, een schriftelijk verzoek, een medisch uitzichtloze toestand, ondraaglijk aanhoudend en niet te lenigen lijden veroorzaakt door een ernstige en ongeneeslijke ziekte, een herhaald verzoek.
In 2019 werden er één registratiedocument betreffende euthanasie bij oordeelsbekwame minderjarige patiënten geregistreerd.
De Commissie was van oordeel dat alle ontvangen verklaringen voldeden aan de essentiële eisen van de wet, het was niet nodig een dossier te verzenden naar de procureur des Konings voor verder onderzoek.
De cijfers
In 2019 ontving de Commissie 2655 registratiedocumenten betreffende euthanasie. Het aantal geregistreerde euthanasiegevallen is toegenomen (een stijging van 12,5%).
De verhouding tussen het aantal Nederlandse en Franstalige documenten bleef stabiel (77,3% NL / 22,7% FR).
67,8% van de patiënten was ouder dan 70 jaar en 39,3% was ouder dan 80 jaar. Het aantal euthanasies bij patiënten jonger dan 40 jaar bleef zeer beperkt (1,5%). Het waren vooral patiënten in de 6de, 7de, en 8ste levensdecade die euthanasie vroegen (76,3%). De grootste groep waren patiënten tussen 70 en 79 jaar (28,4%).
In 2019 werd één registratiedocument betreffende euthanasie bij een oordeelsbekwame minderjarige patiënten geregistreerd.
Het percentage van de euthanasies die thuis werden uitgevoerd (43,8%) daalde lichtjes, terwijl het aantal euthanasies uitgevoerd in ziekenhuizen toenam (38,3%). Het aantal euthanasies in verpleeg- en verzorgingshuizen (WZC) bleef toenemen (15,9%). Dit stemt overeen met de wens van vele patiënten om thuis te mogen sterven.
In de overgrote meerderheid van de gevallen (83,1%) werd door de arts het overlijden verwacht binnen afzienbare termijn (terminale patiënt).
Bij de meerderheid van de patiënten werd zowel lichamelijk als psychisch lijden (niet te verwarren met psychiatrische aandoeningen) waargenomen (82,8%). Dit lijden was steeds het gevolg van één of meerdere ernstige en ongeneeslijke aandoeningen.
1% van de euthanasies werden uitgevoerd op basis van een voorafgaande wilsverklaring euthanasie en dit bij patiënten die onomkeerbaar niet meer bij bewustzijn waren.
De voornaamste categorieën die aan de basis lagen van de uitgevoerde euthanasies waren vooral nieuwvormingen/kanker (62,5%), polypathologie (17,3%) en ziekten van het zenuwstelsel (8,7%), ziekten van het bloedsomloopstelsel (3,4%), ziekten van de luchtwegen (3,2%) en psychische en gedragsstoornissen (1,8%).
Perscontact
NL
• Wim Distelmans, prof. Palliatieve geneeskunde VUB
+32 (0)475 67 14 51
Willem.Distelmans@uzbrussel.be
• Luc Proot, chirurg
+32 (0)50 84 17 77
+32 (0)474 31 75 56
proot.luc@telenet.be
FR
• Jacqueline Herremans, advocaat
+32 (0)2 738 02 80
+32 (0)475 74 40 92
jacqueline.herremans@llj.be
• Michèle Morret-Rauïs, oncoloog
+32(0)475 40 41 22
morret.rauis@gmail.com