24 feb 2021 06:00

Enquête BeMob | Corona heeft nog steeds een impact op mobiliteit van de Belgen: 3 vaststellingen

In november/december 2020 bevroeg de FOD Mobiliteit en Vervoer voor een tweede maal een panel van 2000 Belgen naar de invloed van de gezondheidscrisis op hun verplaatsingen. De eerste enquête werd in juni 2020 georganiseerd. 

Enkele opvallende vaststellingen uit deze tweede enquête:
- De Belgen verplaatsen zich nog steeds minder dan voor de crisis. Opvallend is dat studenten zich minder dan één dag per week verplaatsen om naar de les te gaan. 
- Telewerk is nog steeds de regel, maar kent kleine daling. 
- 30% van de Belgen wandelt meer dan voor de gezondheidscrisis. 

Aanhoudende afname van het aantal verplaatsingen 

In december lag het aantal verplaatsingen nog altijd ruim onder de gebruikelijke waarden en dit voor de verschillende soorten verplaatsingen.  
Het gemiddeld aantal dagen waarop werknemers zich naar hun werkplek begeven, ligt nog steeds onder de gebruikelijke waarde van 4 dagen per week. Dit aantal is wel stabiel gebleven ten opzichte van de eerste enquête en ging van 2,9 dagen in juni naar 3 dagen in november/december.  
Bij de studenten stelt men vast dat deze zich erg weinig verplaatsen om naar de lessen te gaan, gemiddeld minder dan een dag per week.  
Over het algemeen blijven de Belgen zich dus minder verplaatsen, zelfs om boodschappen te doen.  

Wat betreft hun toekomstige gewoontes, blijven de Belgen denken dat de gezondheidscrisis hun aantal verplaatsingen niet duurzaam zal beïnvloeden. In juni verklaarde 27% van de respondenten dat de crisis een langetermijnimpact op hun mobiliteit zal hebben. In november/december is dit percentage gedaald naar 24%. Voor 74% van de respondenten zal hun aantal verplaatsingen hetzelfde zijn en slechts 13% verklaart minder verplaatsingen te willen maken (tegenover 20% in juni).  

Telewerk nog steeds van kracht, maar daalt licht

Telewerk blijft een van de kernmaatregelen in de strijd tegen het coronavirus. Niettemin lijkt het gemiddelde aantal telewerkdagen per week in november/december lager te liggen dan in juni, gaande van 1,7 dag naar 1,5 dag.  

Wanneer er naar hun wensen wordt gepolst, verklaren de werknemers gemiddeld 1,6 dag per week te willen telewerken, ofwel 4 keer de waarde van vóór de crisis.  

Woon-werk/schoolverplaatsingen: het openbaar vervoer kent een ondergebruik, per fiets en te voet kent een kleine daling 

Wat de woon-werk/schoolverplaatsingen betreft, blijft het openbaar vervoer lijden onder de gezondheidscrisis. Ook al is het aantal woon-werk/schoolverplaatsingen met het openbaar vervoer in november/december gestegen tot 15%, toch blijft het nog onder het percentage van vóór de crisis, dat op 25% lag.  

Als men voor wat betreft de fiets en te voet juni met november/december vergelijkt, dan moet men een lichte daling vaststellen. Momenteel heeft 30% (tegenover 33% in juni) van de respondenten aangegeven dat zij zich meer te voet verplaatsen dan vóór de COVID-19-gezondheidscrisis. Voor de fiets bedroeg dit percentage 16% (tegenover 22% in juni). Deze daling wordt ook vastgesteld voor de woon-werk/schoolverplaatsingen (voor de fiets gaat men van 13% naar 11%; te voet gaat van 7% naar 5%). Deze daling is misschien enkel een gevolg van de intrede van de winter.  

Ondanks alle maatregelen die de verschillende openbaarvervoersoperatoren namen, stelt men vast dat er sinds de eerste enquête een zekere terughoudendheid bij de gebruikers blijft bestaan om het openbaar vervoer te gebruiken. Deze is zelfs iets toegenomen. 45% van de respondenten vindt de trein vanuit gezondheidsoogpunt niet erg veilig; voor de metro, tram en bus bedraagt dit aantal 54% (tegenover respectievelijk 41% en 48% in juni). Deze laatste vaststelling kan echter worden genuanceerd, want respondenten die nooit gebruik maken van het openbaar vervoer, hebben een minder veilig beeld van het openbaar vervoer dan regelmatige gebruikers. 

"Door het coronavirus hebben we de laatste maanden minder verplaatsingen gemaakt. De crisis leidde er ook toe dat we ons anders gingen verplaatsen, anders gingen werken en leven. Zo gingen we met z'n allen telewerken. Uit dit onderzoek van de FOD Mobiliteit blijkt dat veel mensen een nieuw evenwicht vonden in hun work-life balance, en dat ze ook in de toekomst graag willen blijven telewerken. Onze manier van verplaatsen zullen we daaraan aanpassen. Als minister van Mobiliteit wil ik die evolutie naar meer vrijheid graag ondersteunen." zegt Georges Gilkinet, federaal minister van Mobiliteit. 

Methode 

Het bedrijf iVOX nam de enquête tussen 27 november en 9 december 2020 online af bij een panel van 2000 respondenten die representatief zijn voor de Belgische bevolking (gender, leeftijd, gewest van de woonplaats en opleidingsniveau).  

Meer informatie

Beide rapporten zijn beschikbaar op de website: 

Rapport 1 – Juni 2020 
Rapport 2 – Nov/dec 2020 

Thomas De Spiegelaere 
Woordvoerder (NL) FOD Mobiliteit en Vervoer  
E-mail: pers@mobilit.fgov.be  
Gsm: 0485 19 59 63  
Twitter: @thomasdsp