Elektronisch stemmen

Samenwerkingsakkoord over de ontwikkeling van een nieuw elektronisch stemsysteem

De ministerraad heeft minister van Binnenlandse Zaken Patrick Dewael de opdracht gegeven om een samenwerkingsakkoord met de gewesten te ondertekenen voor de ontwikkeling van een nieuw elektronisch stemsysteem met de bedoeling om zo snel mogelijk een experiment te organiseren.

De ministerraad had op 22 februari 2008 beslist om het debat in het Parlement af te wachten over de studie van het universitair consortium en over de toekomst van het elektronisch stemmen in het algemeen alvorens een beslissing te nemen. Dat debat heeft plaatsgevonden. Ondertussen zijn ook de regeringen van de gewesten geraadpleegd over het ontwerp van samenwerkingsakkoord voor het nieuwe stemsysteem.

Het nieuwe stemsysteem is gebaseerd op de bevindingen van een consortium van universiteiten dat de verschillende systemen die in de wereld bestaan, heeft bestudeerd.

Hoe zal de stemming met het nieuwe systeem verlopen?

De kiezer gaat naar het stembureau dat op zijn oproepingsbrief is vermeld. Na identificatie op de kiezerslijst krijgt hij van de voorzitter van het stembureau een papieren of magnetische drager.
Hij of zij gaat binnen in het stemhokje, steekt de drager in de stemmachine en start de kiesverrichting. Stemmen op het computerscherm gebeurt op dezelfde wijze als nu. Alleen duidt de kiezer de kandidaat aan via het contactscherm. Een optisch potlood is niet meer nodig.
Nadat de kiezer zijn keuze heeft gemaakt, krijgt hij of zij een gedrukt stembiljet waar alle gekozen kandidaten zichtbaar op vermeld staan, met de keuze ook nog eens in de vorm van een streepjescode of een chip. Zo kan de kiezer controleren of de stemmachine zijn of haar stem correct heeft geregistreerd.
Daarna plooit de kiezer het biljet zo dat de namen van de kandidaten niet meer zichtbaar zijn. Hij of zij overhandigt het biljet aan de voorzitter, die nagaat of er niets op het biljet staat geschreven, en stopt het in de urne.
De stemopneming gebeurt dan door de streepjescodes op de biljetten te scannen of de chip in te lezen. De voorbereiding en de organisatie van het stemsysteem zijn dezelfde als nu bij het bestaande systeem.

Met dit systeem kan:
de kiezer nagaan of de stemmachine de stemmen die hij op het scherm heeft uitgebracht correct heeft geregistreerd,
gelijk welk controleorgaan nagaan of de inhoud van de streepjescode of de chip overeenstemt met de gegevens die op het stembiljet staan,
de kiesoverheid een traditionele telling van de stembiljetten uitvoeren in geval van betwisting.

Voor de gemeenten komt er een grootschalige informatiecampagne om hen te wijzen op het nieuwe stemsysteem. Ze kunnen dan beslissen het systeem te gebruiken, tenzij het gewest hen daartoe verplicht.

De federale overheid is bevoegd voor de verkiezing van het Europees parlement, de federale wetgevende kamers en de gewest- en gemeenschapsparlementen. De gewesten zijn bevoegd voor de verkiezing van de provincie-, gemeente- en districtsraden.