De Regie der Gebouwen onthult eerste gerestaureerde deel van de voorgevel van het Brusselse Justitiepaleis en het standbeeld Minerva
Op vrijdag 24 mei 2024 haalde de Regie der Gebouwen het Minerva-beeld aan de voorgevel van het Brusselse Justitiepaleis symbolisch uit de steigers in aanwezigheid van de staatssecretaris van de Regie der Gebouwen. Ook het hoogste gedeelte van de gevel net onder het beeld is nu volledig gerestaureerd en vrij van steigers.
De staatssecretaris van de Regie der Gebouwen: “Ik heb er een prioriteit van gemaakt om de steigers aan het Brusselse Justitiepaleis weg te halen. Het is onaanvaardbaar dat er 40 jaar lang steigers staan aan het grootste gerechtsgebouw ter wereld. Het is zoals het verloochenen van de efficiëntie van de Staat. Voor een liberaal is dit onaanvaardbaar. Sinds 40 jaar zijn er plannen en mensen die erover spreken, maar ik zet dit al sinds 3 jaar om in daden. De restauratie van de voorgevel aan het Poelaertplein zal voltooid zijn tegen eind 2025. We richten ons op het 200-jarig bestaan van België in 2030. We zullen aan België één van zijn democratische symbolen volledig gerestaureerd teruggeven. De Belgen moeten opnieuw trots zijn op het Justitiepaleis en het moet een visitekaartje voor België in de wereld zijn.”
Belangrijke mijlpaal voor de eerste fase van de gevelrestauratie
De Regie der Gebouwen startte in augustus 2023 met de restauratie van de voorgevel van het Brusselse Justitiepaleis aan het Poelaertplein, in samenwerking met PERSPECTIV architecten en aannemer Artes Woudenberg – Artes Roegiers. Het gaat om de eerste fase van de restauratie van alle gevels.
De werken verlopen volgens planning en in mei 2024 werd een belangrijke mijlpaal bereikt, waarbij het bovenste centrale gedeelte van de voorgevel volledig is gerestaureerd en uit de steigers is gehaald.
Op dit centrale gedeelte prijkt het drie meter hoge borstbeeld van Minerva, de godin van de wijsheid en de behoedster van de menselijke beschaving, aan wie het Justitiepaleis is opgedragen. Het beeld is gereinigd en zorgvuldig hersteld.
Restauratie naar oorspronkelijke uitzicht
De restauratie van de voorgevel (22.750 m² of bijna 5 voetbalvelden groot) van het grootste historische gebouw van België is een complex en zeer arbeidsintensief project. Zo worden de stenen en de decoratieve elementen één voor één gereinigd en waar nodig zorgvuldig hersteld of vervangen. Slechts een zeer beperkt deel van de steen wordt volledig vervangen. Dagelijks zijn er ongeveer 70 tot 80 personen werkzaam op de werf.
Om het oorspronkelijke uitzicht van het Justitiepaleis te behouden, worden voor de restauratie stenen gebruikt uit de originele steengroeves. Het gaat voornamelijk om de Comblanchien-groeves in de Franse Bourgogne-streek. De steenblokken worden volgens kwaliteit in de steengroeves geselecteerd en hoofdzakelijk in steenkapperijen in België verder verwerkt tot de geschikte vormen. Het werk in de steenkapperij verloopt deels manueel, maar waar mogelijk wordt ook gebruik gemaakt van digitale tekeningen en robots om de stenen te frezen. Dankzij deze digitalisering kan het restauratieproces sneller en nauwkeurig verlopen.
Om toekomstige waterinfiltraties te vermijden, wordt ook grotendeels het voegwerk vernieuwd. Horizontale steenoppervlakten worden voorzien van een bekleding om waterinfiltraties tegen te gaan.
Het fronton aan de rechterkant van de gevel werd gestabiliseerd.
Ook het peristilium wordt gerestaureerd. Bepaalde delen werden al gereinigd en het pleisterwerk aan het plafond wordt hersteld. Later worden ook de andere afwerklagen van het peristilium vernieuwd, zodat het geheel terug zijn oorspronkelijke kleur krijgt. Ook de daken van het peristilium, die bestaan uit zink en leien, worden momenteel vernieuwd.
Het buitenschrijnwerk van de voorgevel wordt gerestaureerd en opnieuw geschilderd. Hiervoor werden al testrestauraties uitgevoerd.
Een aantal van de ruiten wordt voorzien van nieuwe beglazing. Afhankelijk van de ruimtes zal het gaan om veiligheids- of anti-inbraakglas (hoogbeveiligde ruimtes) ofwel isolatiebeglazing (voor de verwarmde lokalen), waardoor het Justitiepaleis ook energiezuiniger zal worden.
Op het einde van de eerste fase wordt ook de erekoer (voorplein) heringericht en voorzien van een hekwerk naar historisch model.
De eerste fase van de gevelrestauratie zal tegen eind 2025 voltooid zijn.
Omdat het Justitiepaleis beschermd is als monument, wordt nauw samengewerkt met de Directie Cultureel Erfgoed van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de stad Brussel.
Volgende fases
In een volgende fase (2026-2027) worden de gevels van de sokkel onder de koepel gerestaureerd. Hiervoor worden de steigers rondom de sokkel momenteel aangepast aan de huidige normen en wordt een voorbereidende studie uitgevoerd.
Na de restauratie van de gevels van de sokkel onder de koepel, worden de gevels van het Justitiepaleis aan de kant van De Wynantsstraat en de Wolstraat gerestaureerd. In de laatste fase is de gevel aan de kant van de Miniemenstraat aan de beurt. Bij de restauratie van deze gevels zullen ook telkens de gevels van de aanpalende binnenkoeren en de buitenomgeving worden aangepakt.
Technische fiche (fase 1 gevelrestauratie)
- Eigenaar: Belgische Staat
- Opdrachtgever: Regie der Gebouwen
- Gebruiker: FOD Justitie
- Studiebureau restauratiestudie gevels: PERSPECTIV architecten
- Oppervlakte voorgevel: ± 22.750 m²
- Aannemer restauratie voorgevel en aanpassing steigers aan de sokkel van de koepel: T.M. Artes Woudenberg nv – Artes Roegiers nv
- Kostprijs fase 1: 31,7 miljoen euro, btw inbegrepen
- Duurtijd van de werken aan de voorgevel: 2023-2025
