Rijden onder invloed van drugs : nieuwe onderzoeksmethodes
Het koninklijk besluit van 3 september 2024 tot wijziging van het koninklijk besluit van 17 september 2010 betreffende het model en de toepassingsregels van de gestandaardiseerde checklist tot vaststelling van indicaties van tekenen van recent druggebruik in het verkeer breidt de lijst van tekenen op basis waarvan politieagenten een bestuurder op drugs kunnen testen aanzienlijk uit (publicatie in het Belgisch Staatsblad op 18 september 2024).
Rijden en drugs in cijfers
Jaarlijks worden in ons land meer dan een half miljoen drugstests uitgevoerd. Elke dag worden gemiddeld 36 bestuurders betrapt op rijden onder invloed van drugs, waarbij ze een boete van meer dan 1.000 euro en een verval van het recht tot sturen riskeren.
Het doel van de nieuwe regelgeving is om automobilisten die drugs hebben gebruikt beter te identificeren en te vervolgen, omdat ze 30 keer meer kans hebben op een ongeval.
Concreet
Vanwege de hoge kosten van drugstests gebruikt de politie een gestandaardiseerde checklist met ongeveer dertig indicatoren om de toestand van de bestuurder snel te kunnen beoordelen. Bij verdenking wordt een speekseltest uitgevoerd, gevolgd door een speekselanalyse als de test positief is.
De regelgeving die vandaag is gepubliceerd, wijzigt de checklist door een aantal tekenen op te sommen die kunnen wijzen op druggebruik. Dit zijn onder andere onduidelijke spraak, glazige ogen, bleke huidskleur, drugsbezit, geur of screening met behulp van een drugsdetectieapparaat op de handen of het dashboard van de bestuurder.
Via de nieuwe lijst kan de politie ook sneller een speekseltest opleggen: terwijl een bestuurder momenteel systematisch drie signalen moet vertonen om aan een test te worden onderworpen, bepaalt de nieuwe checklist dat in bepaalde specifieke gevallen de vaststelling van één enkel teken voortaan volstaat om een test uit te voeren. Een bestuurder die bijvoorbeeld in het bezit is van drugs of spontaan toegeeft de afgelopen twaalf uur drugs te hebben gebruikt, wordt onmiddellijk onderworpen aan een speekseltest.
Door een nieuwe rubriek van de checklist kunnen politieagenten ook andere tekenen van dronkenschap of een gelijkaardige toestand als gevolg van drugsgebruik aanduiden en beschrijven. Op basis hiervan kunnen automobilisten die tekenen van recent drugsgebruik vertonen worden vervolgd, zelfs als de speekseltest de stof niet kon aantonen. Deze bepaling is er gekomen als reactie op de groeiende verscheidenheid aan producten die in omloop zijn. Te denken valt aan ketamine en synthetische drugs die niet kunnen worden gedetecteerd door speekseltests.
Deze nieuwe bepalingen treden in werking op 1 oktober 2024.