Geboorteverlof verplichten bevordert gendergelijkheid
Brussel, 8 december 2023 — Het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen stelt de resultaten van zijn enquête bij kersverse vaders, meemoeders en meeouders voor. De studie stelt vast dat het aandeel van vaders, meemoeders en meeouders dat hun geboorteverlof volledig opneemt, stijgt (86% van de werknemers en ambtenaren in 2021 versus 71% in 2010). Bij zelfstandigen is dit 53%. Een grote meerderheid van vaders, meemoeders en meeouders is voorstander van verplicht geboorteverlof.
Vaders deden het een lange tijd met 3 dagen verlof bij de geboorte van hun kind. Net als een huwelijk of een begrafenis werd de geboorte van een kind beschouwd als een gebeurtenis waar de vader even bij moest kunnen zijn, niets meer en niets minder. De nieuwe studie van het Instituut toont in welke mate de rol van de vader de afgelopen jaren is geëvolueerd en belicht de problemen op het gebied van gendergelijkheid.
Liesbet Stevens, adjunct-directeur van het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen verduidelijkt: “De invoering van het geboorteverlof en de verlenging ervan naar 2, 3 en uiteindelijk 4 weken waren belangrijke stappen in de erkenning van de rol die de vader of meeouder speelde bij de geboorte van een kind. Het feit dat vandaag 86% van de werknemers en ambtenaren het volledige geboorteverlof opneemt, is een zeer positief signaal en een teken van een echte maatschappelijke evolutie. Het aantal die dat recht opneemt onder de zelfstandigen, is lager (53%). Eén van de redenen hiervoor is dat het geboorteverlof voor zelfstandigen veel recenter is ingevoerd.” Nog een teken van een evolutie in de rol van vader en meeouder: 56% van de werknemers zegt van plan te zijn in de toekomst ouderschapsverlof op te nemen.
Uit het onderzoek blijkt dat de komst van een kind voor vaders een geweldige ommekeer is. Geweldig omdat veel vaders vertellen over het geluk dat zij voelden toen hun kind er was. Onrust omdat de komst van dat kind ook synoniem staat voor de druk om privé- en beroepsleven met elkaar te verzoenen. Uit het onderzoek blijkt dat 82% van de werkende vaders, meemoeders en meeouders moeite heeft met het combineren van werk en gezin.
Volgens Liesbet Stevens "is een van de meest opvallende tekenen van een mentaliteitsverandering het hoge percentage begunstigden (84%) dat zegt voorstander te zijn van verplicht geboorteverlof, ook onder zelfstandigen". Ze vervolgt: “Het verplicht stellen van dit verlof zou het mogelijk maken om te vechten tegen het niet opnemen van rechten vanwege een gebrek aan informatie, maar ook om vaders te beschermen tegen een mogelijke ongunstige behandeling en het zou bijdragen aan het omverwerpen van stereotypen op het gebied van de zorg voor baby’s”.
Hoewel geboorteverlof een kans is voor vaders, meemoeders en meeouders, vormt het ook een belangrijke uitdaging voor de gendergelijkheid, vooral op de arbeidsmarkt. Studies zijn het er unaniem over eens dat de aanwezigheid van de vader of meeouder in de maanden na de geboorte van het kind een positieve invloed heeft op het welzijn van de moeder en haar terugkeer naar het werk.
Wie verhinderd wordt om gebruik te maken van hun recht op geboorteverlof, kan daarvoor klacht indienen bij het Instituut. Bel het gratis nummer 0800/12 800 (kies nummer 1 in het menu) of vul het meldingsformulier in.
Het volledige onderzoeksrapport kan worden geraadpleegd op de website van het Instituut.
Perscontact
Sofie Roelandt
Projectmedewerker communicatie en perscontact
T +32 2 233 48 31
Het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen werd opgericht in 2002. Het is een onafhankelijke federale overheidsinstelling die de gelijkheid van vrouwen en mannen waarborgt en bevordert. Het bestrijdt elke vorm van discriminatie en ongelijkheid op grond van een door de Genderwet beschermd criterium, waaronder geslacht. Het Instituut ontwikkelt een wettelijk kader, strategieën en instrumenten om dit te kunnen doen. Jaar na jaar stijgt het aantal meldingen en klachten bij het Instituut, wat nu al boven de duizend zit.
Ook advies verlenen, onderzoek opzetten, opleidingen geven, concrete acties en brede campagnes behoren tot de taken.
Zo'n 70 mensen zetten zich elke dag in voor meer maatschappelijke aandacht voor gendergelijkheid via het Instituut.
Slachtoffers of getuigen van discriminatie op grond van een door de Genderwet beschermd criterium (waaronder geslacht) kunnen zich gratis en in alle vertrouwelijkheid laten informeren over hun rechten. Indien gewenst kan ook een klacht ingediend worden. Dit kan op 0800/12 800 of via op https://igvm-iefh.belgium.be.