De federale overheid past haar infrastructuur aan voor meer biodiversiteit

Het BiodiversiScape-project werd een jaar geleden gelanceerd om meer biodiversiteit te creëren  op de  sites van de federale overheid (gebouwen en infrastructuren zoals parkings). Dit initiatief is een partnerschap tussen de FOD Volksgezondheid, de Regie der Gebouwen, Defensie, de NMBS en Infrabel.

BiodiversiScape werkt ook aan het definiëren van technische specificaties en richtlijnen voor iedereen die actie wil ondernemen om de biodiversiteit te beschermen. Het programma maakt deel uit van een langetermijnvisie. De pilootfase van BiodiversiScape loopt tot 2027. Dit geeft de tijd om duurzame projecten op te zetten en de haalbaarheid ervan te beoordelen en om andere overheden en de particuliere vastgoedsector bewust te maken van uitdagingen rond biodiversiteit.

Het BiodiversiScape-team van de FOD Volksgezondheid heeft de oppervlakte van de sites die voorgesteld en beheerd worden door zijn partners geanalyseerd en in kaart gebracht om potentiële locaties voor verbetering te identificeren. Zo werd de door de Regie der Gebouwen voorgestelde site van de Federale Politie in Asse gekozen, gelegen in een landbouwgebied binnen een voorstedelijke zone aan de rand van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

De samenwerking tussen de Federale Politie (de gebruiker van het gebouw), de Regie der Gebouwen (beheerder van de site) en de FOD Volksgezondheid, resulteerde in een actieplan met als doelen:

• De site opnieuw verbinden met haar biologische omgeving en haar capaciteit om biodiversiteit te herbergen opnieuw ontwikkelen;
• De beplante oppervlakte vergroten en de diversiteit van de bestaande biotopen verbeteren;
• De natuur gebruiken om het welzijn van het personeel van de site en haar omgeving te verbeteren.

1.  De grasvelden van de site milder beheren en omvormen tot bloemenweiden met verschillende soorten om planten zoals margriet en klaverblad te stimuleren. Die trekken een grote verscheidenheid aan bestuivende insecten aan (zoals het icarusblauwtje en solitaire bijen).

2. De aanleg van twee begroeide poelen, om de bruine kikker en de alpenwatersalamander aan te trekken, net zoals verschillende soorten libellen en waterjuffers op de vegetatie die langs de oevers zal worden geplant.

3. Het aanplanten van gemengde hagen met inheemse bloeiende soorten (meidoorn, viburnum, sleedoorn enz.) die ongetrimd blijven en eetbare bessensoorten (framboos, vlierbes, zwarte bes, roos enz.) om de aanwezigheid van  veelvoorkomende vogels te bevorderen zoals mezen, roodborstjes en merels.

4. Het herstel van een bosje en een ondergroei die typisch is voor Atlantische beukenbossen, waar planten zoals anemonen, boshyacinten en salomonszegels groeien. Dit gebied kan zich dan op natuurlijke wijze ontwikkelen.

5. Het aanplanten van een hoogstamboomgaard (traditionele appel-, pruimen-, kersen- en perenbomen) in combinatie met de aanleg van een rust- en picknickplaats met bomen voor het personeel.

6. Het aanleggen van een sierperk met een haag en schaduwplanten.

7. De parkeerplaats groener maken door bomen te planten in de bloemperken.

De werken op de site in Asse zijn de eerste van een hele reeks. De volgende projecten worden ook bestudeerd:

• Voor de Regie der Gebouwen: onder andere de site van de centrale gevangenis in Leuven, het nieuwe gerechtsgebouw in Kortrijk, het Instituut voor Natuurwetenschappen in Brussel, het Rijksarchief in Luik (Cointe) en het dak van de loodsen van het Federaal Politiemuseum in Etterbeek.
• Voor Defensie: de site van de Koninklijke Militaire School (KMS) in hartje Brussel en de site van de Koninklijke School voor Onderofficieren in Saffraanberg, in Haspengouw, in de voorstedelijke wijk van Sint-Truiden.
• Voor de NMBS: de parkings aan de stations van Zottegem en Ciney.
• Voor Infrabel:  meerdere spoorlijnen.

Zakia Khattabi, federaal minister van Leefmilieu: “Deze eerste werf toont de actieve wil van de federale regering en haar federale partners om een voorbeeld te stellen en het enorme biodiversiteitspotentieel van haar eigendommen en domeinen te benutten. Elke vierkante meter telt, want de bescherming van het milieu betekent de bescherming van de menselijke gezondheid. Binnen onze bevoegdheid gaan wij deze belangrijke milieu-uitdagingen aan. Vastberaden om de leefbaarheid van onze planeet te verzekeren en de biodiversiteit te beschermen en te herstellen.”

Mathieu Michel, staatssecretaris voor de Regie der Gebouwen: “Ik ben vereerd dat ik de lancering mag vieren van het eerste BiodiversiScape-project op  de site van de Federale Politie in Asse, het resultaat van een vruchtbare samenwerking met de Regie der Gebouwen, de Federale Politie en het BiodiversiScape-team van de  FOD Volksgezondheid en Leefmilieu. Het versterken van het blauw-groene netwerk in en rond steden is een belangrijke uitdaging voor het herstel van de biodiversiteit in een dichtbevolkt, verstedelijkt land als België. Ons engagement om stedelijke en  voorstedelijke gebieden opnieuw groener te maken, weerspiegelt de belangrijkste doelstellingen van de federale regering om de leefruimte voor dieren en planten uit te breiden en opnieuw met elkaar te verbinden. Dit ambitieuze actieplan wil de site opnieuw in haar oorspronkelijke toestand herstellen, de beplante oppervlakte vergroten en de natuur gebruiken om het comfort van de site en de omgeving te verbeteren. Dit project maakt deel uit van een veel breder plan dat de Regie der Gebouwen wil uitvoeren. De ontwikkeling van de vergroening van haar gebouwenbestand en de vermindering van de impact van de gebouwen die ze beheert op de natuurlijke omgeving maken immers ook volledig deel uit van haar doelstellingen. Dit project is dan ook het eerste in een reeks van andere projecten van de vier partners, die betrekking zullen hebben op miljoenen vierkante meter federale infrastructuur over het hele land, waarbij projecten zullen worden uitgevoerd om de bewustwording te vergroten en de biodiversiteit te ontwikkelen. De federale sites van de Regie der Gebouwen, zoals de centrale gevangenis in Leuven en het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen werden geïdentificeerd en vormen een belangrijk potentieel voor dit initiatief. Ik ben bijzonder trots dat ik onze overheidsorganisaties kan helpen om duurzame projecten uit te voeren die het belang van biodiversiteit in het hart van hun activiteiten benadrukken.”

Paul Van Tigchelt, minister van Justitie en Noordzee: “Het in stand houden van de biodiversiteit is cruciaal om ons leefmilieu te vrijwaren. Als overheid leggen we daarvoor terecht regels op en het is belangrijk dat we zelf ook het goede voorbeeld geven. Met het BiodiversiScape-project zet de regering ook in op het creëren van meer biodiversiteit.”
 

Het DG Leefmilieu van de FOD Volksgezondheid neemt deel aan een aantal sensibiliseringsprojecten zoals de Belgian Biodiversity Alliance [BBA] - BeBiodiversity - BiodiversiTree, die allemaal gebaseerd zijn op het opzetten van partnerschappen met verschillende soorten stakeholders om biodiversiteit te integreren in alle activiteitensectoren van de maatschappij.