Enabel blijft fors groeien en versterkt zijn ontwikkelingsrelevantie
Belgisch ontwikkelingsagentschap Enabel publiceert Activiteitenverslag 2022-2023
Ondanks een moeilijke budgettaire en geopolitieke context slaagt het Belgisch ontwikkelingsagentschap Enabel erin om jaar na jaar zijn projectenportefeuille te doen groeien en internationaal een stevige reputatie op te bouwen.
Wat de uitvoering van de Belgische gouvernementele samenwerking betreft, de kernactiviteit van het agentschap, zijn het drukke jaren geweest. In 2022 gaan de samenwerkingsprogramma's met Palestina (70 miljoen euro) en Niger (50 miljoen euro), alsook het klimaatprogramma in de Sahel (50 miljoen euro) en het sociale-beschermingsprogramma in Centraal-Afrika (50 miljoen euro) concreet van start. In 2022 geeft de Belgische Staat groen licht voor vier nieuwe samenwerkingsprogramma’s in de DR Congo (250 miljoen euro), Oeganda (68 miljoen euro), Mozambique (25 miljoen euro) en Tanzania (25 miljoen euro). Daarnaast wordt de vernieuwing van de samenwerking met nog vier andere partnerlanden voorbereid: Marokko, Burkina Faso, Benin en Guinée.
Naast deze activiteiten ondertekent Enabel in 2022 overeenkomsten met de Europese Unie, Wallonië, het Brussels Hoofdstedelijk gewest, Nederland, LuxDev, AFD en het Zweedse SIDA voor de versterking van zijn programma’s in 11 landen, inclusief Ivoorkust, Mauritanië en Tunesië. In totaal gaat het om 27 nieuwe contracten voor een bedrag van 213 miljoen euro.
“Enabel is actief in steeds meer landen, op plaatsen waar de nood vaak zeer hoog is. Soms zelfs op plekken waar nog weinig anderen aanwezig zijn. Het agentschap bouwt zo verder aan zijn internationale reputatie als een van de vooraanstaande agentschappen wat betreft ontwikkeling en gouvernementele samenwerking. Enabel en de Belgische internationale solidariteit kunnen ook heel wat concrete resultaten voorleggen: samen met andere Europese partners hebben we de lokale vaccinproductie in Afrika in een stroomversnelling gebracht; de Awa-prijs in het leven geroepen, die vrouwelijke ondernemers in Afrika en het Midden-Oosten aanmoedigt; en onze aanpak om in bijvoorbeeld de bouw van scholen duurzame architectuur toe te passen wordt internationaal bekroond. We mogen daar als België best trots op zijn,” aldus minister van Ontwikkelingssamenwerking Caroline Gennez.
"Het toenemend aantal Belgische en Europese projecten en de groeiende samenwerking met andere agentschappen en organisaties versterken de positie van Enabel als belangrijke Europese speler. Deze evolutie sluit aan bij de ambitie van Enabel om zich te positioneren als ‘hub’ van de internationale samenwerking in België,” zegt algemeen directeur Jean Van Wetter.
In het activiteitenverslag breekt Van Wetter een lans om de internationale samenwerking om te vormen en aansluiting te doen vinden met sectoren en knowhow die de klassieke en 'bestofte ontwikkelingssamenwerking' overstijgen.
"In 2100 zal een persoon op twee in de wereld Afrikaan zijn. Terwijl de Europese bevolking veroudert en stagneert, is de mediane leeftijd in Afrika 20 jaar. De ontwikkeling van het Afrikaanse continent is dus een buitengewone kans voor Europa en de wereld. Afrika is een broedplaats van creativiteit en innovatie en ik ben ervan overtuigd dat de grote uitvindingen van morgen uit Afrika zullen komen. Maar om relevant te blijven, moeten we een aantal muren neerhalen. Wat we ‘ontwikkeling’ noemen is zeker niet het monopolie van agentschappen zoals Enabel. Om een land te ontwikkelen, om welvaart te creëren moeten de overheid, de bedrijfswereld en de civiele maatschappij samenwerken. Ieder heeft zijn rol te vervullen en dat doe je het best samen, niet naast elkaar.” aldus Van Wetter.
Het activiteitenverslag van Enabel presenteert een selectie artikels waarin dieper wordt ingegaan op een aantal thema’s, gebeurtenissen, verwezenlijkingen en ideeën die 2022 domineerden.
Productie van vaccins in Afrika
België speelt een hoofdrol in een Europees initiatief om de Afrikaanse vaccinproductie op te krikken. MAV+ (Manufacturing and Access to Vaccines, Medicines and health technology products in Africa) zag het licht naar aanleiding van de coronapandemie en moet de productie van en de toegang tot vaccins, geneesmiddelen en gezondheidstechnologieën in Afrika bevorderen. In samenwerking met de Afrikaanse Unie en de Europese Unie is het de bedoeling om tegen 2040 de Afrikaanse vaccinproductie op te voeren tot 60% van de vaccinbehoeften in Afrika.
Dankzij een bijkomende parallelle Belgische financiering aan het Europese initiatief zal Enabel ook het Afrikaanse geneesmiddelenagentschap (AMA – Agence Africaine de Médicaments) en de billijke toegang tot gezondheidsproducten van goede kwaliteit in Afrika ondersteunen. De technische uitvoering van het project is toevertrouwd aan een consortium van drie Europese agentschappen: Enabel, Expertise France en GIZ. Enabel verzorgt de coördinatie.
Vrouwelijk ondernemerschap in Afrika en het Midden-Oosten
Voor de Belgische ontwikkelingssamenwerking is het bevorderen van vrouwelijk ondernemerschap een belangrijke hefboom om de duurzame-ontwikkelingsdoelstellingen (SDG’s) te realiseren. Op initiatief van de minister van Ontwikkelingssamenwerking en Grootstedenbeleid heeft Enabel de Awa-prijs in het leven geroepen. Met deze prijs wil België veelbelovende initiatieven van vrouwelijke ondernemers in Afrika en het Midden-Oosten belonen en vrouwelijk leiderschap bevorderen. Uit meer dan 2400 inzendingen uit 16 landen selecteerde de Belgische ontwikkelingssamenwerking twaalf laureaten, in vier categorieën: start-up, scale-up, innovatie, en een publieksprijs. De vier winnaressen uit Marokko, Mali, Rwanda en Burundi namen op 26 januari 2023 hun prijs in ontvangst tijdens de officiële prijsuitreiking in aanwezigheid van Hare Majesteit Koningin Mathilde en van minister van Ontwikkelingssamenwerking en Grootstedenbeleid Caroline Gennez.
Bekroonde groene architectuur
Enabel gelooft in duurzame architectuur als middel om de klimaatverandering aan te pakken. Een optimale oriëntatie van gebouwen, zonwering, natuurlijke verlichting en ventilatie, energie-efficiëntie, hernieuwbare energiebronnen, regenwateropvangsystemen, maar ook het gebruik van lokale koolstofarme bouwmaterialen zijn enkele manieren om dat concreet te realiseren. In het kader van een Belgisch project in Oeganda werden 24 schoolgebouwen gerenoveerd en acht nieuwe opgetrokken, waaronder studentenkamers en personeelsverblijven, klaslokalen, studie- en recreatieruimten. Uit meer dan 5000 kandidaturen uit 100 landen won dit renovatieproject de Architizer A+ architectuurprijs.
Download het activiteitenverslag 2022-2023
- De afgelopen 5 jaar is het activiteitenvolume van Enabel met 50% gestegen tot €340 miljoen in 2022, in lijn met de strategische ambities van het agentschap om extra financiering aan te boren voor meer impact op mondiale vraagstukken zoals de klimaatverandering.
- 50% van onze activiteiten vindt plaats in Noord- en West-Afrika, 40% in Centraal-Afrika. Een sterke geografische focus die diepgaande kennis van de lokale context vereist. Zeker als men weet dat 75% van onze activiteiten plaatsvindt in een fragiele context, waar overheden en overheidsinstellingen niet altijd de politieke wil of de middelen hebben om de veiligheid van de burgers te garanderen, om de publieke zaken efficiënt te beheren en om de armoede te bestrijden.
- De afgelopen 5 jaar is het personeelsbestand met 45% toegenomen tot meer dan 2.000 medewerkers, goed voor 40 verschillende nationaliteiten. In 2022 heeft Enabel niet minder dan 573 aanwervingen gedaan. De overgrote meerderheid van het personeel (88%) werkt in de partnerlanden in Afrika en het Midden-Oosten. Deze sterke lokale aanwezigheid is de beste garantie voor kwalitatieve en resultaatgerichte projecten.