Biodiversiteit: de federale overheid onderneemt actie

De vergroening van stedelijke en voorstedelijke zones is een van de belangrijkste doelstellingen van de Belgian Biodiversity Alliance, een nationaal initiatief dat eind oktober 2022 werd gelanceerd in de aanloop naar de COP15 over biodiversiteit, en waar het BiodiversiScape-programma deel van uitmaakt. België is een dichtbevolkt, sterk verstedelijkt land, doorkruist door wegen, spoorwegen en infrastructuur die de leefruimtes van dieren en planten verkleinen en versnipperen. Deze situatie levert problemen op voor soorten om zich te voeden, te verplaatsen, voort te planten of om te schuilen, wat bijdraagt tot de achteruitgang van de biodiversiteit. De Belgische federale overheid wil de trend keren en het groenblauwe netwerk in en rond steden versterken om de biodiversiteit te herstellen.

Het doel van het BiodiversiScape-programma is het initiëren en lanceren van een beweging om biodiversiteit aan bod te laten komen in alle denkpistes over processen, aankopen, (her)inrichting, renovatie of nieuwbouw. De federale partners vormen een eerste doelgroep, maar op termijn zullen ook projectontwikkelaars en bouwpromotoren uit de privésector en beheerders van niet-federale domeinen beoogd worden.

De vier krachtlijnen van BiodiversiScape

Met het BiodiversiScape-programma willen de minister van Leefmilieu Zakia Khattabi en de federale overheid het voorbeeld geven voor "meer biodiversiteit in landschappen en gebouwen". Het programma bestaat uit vier krachtlijnen:

1. Concrete werken realiseren die de infrastructuur (opnieuw) vergroenen, ecosystemen herstellen en groene zones opnieuw met elkaar verbinden voor meer biodiversiteit.
2. Herbruikbare technische voorschriften en/of richtlijnen vastleggen op basis van de in de projecten behaalde resultaten.
3. Over het programma communiceren, teneinde de vastgoedsector bewust te maken over biodiversiteitskwesties.
4. Informatie delen en werkdocumenten (zoals bestekken, protocollen, werfopvolging, meetinstrumenten en technische voorschriften) ter beschikking stellen die nuttig zijn voor de federale agentschappen en grote actoren van het vastgoedbeheer.

Federale locaties: een potentieel van honderden miljoenen vierkante meters

Uit honderden miljoenen vierkante meters infrastructuur en terreinen zijn er enkele federale locaties voor het BiodiversiScape-programma geselecteerd. Op deze locaties die door de partners in het hele land beheerd worden, zullen een aantal bewustmakings-en ontwikkelingsprojecten worden uitgevoerd.

Tijdens het opstartjaar van het programma heeft het BiodiversiScape-team met de partners een eerste verkennende analyse uitgevoerd om de domeinen die zij beheren in kaart te brengen en de locaties die voor verbetering vatbaar zijn te inventariseren.

De eerste locaties die momenteel worden bestudeerd, zijn:

• Voor Defensie: de site van de Koninklijke Militaire School (KMS), gelegen in het hart van Brussel, in een sterk verhard gebied, en de site van de Koninklijke School voor Onderofficieren - Campus Saffraanberg, gelegen in het hart van Haspengouw, in het voorstedelijk gebied van Sint-Truiden.
• Voor de Regie der Gebouwen: de site van het politiegebouw van Asse, in een stedelijke/voorstedelijke zone met een handels- en woonbestemming in een landbouwgebied.
• Voor NMBS: de stationsparkings in Zottegem, Ciney en Sint-Genesius-Rode. Het gaat om parkings die de komende jaren worden heraangelegd en waar in functie van dit project heel wat mogelijkheden zijn.
• Voor Infrabel: verschillende sites worden nog bestudeerd.

Het BiodiversiScape-programma maakt deel uit van een langetermijnvisie. De pilootfase ervan eindigt in 2027. De tijd om duurzame projecten op te zetten, de levensvatbaarheid ervan te valideren en... zaadjes te planten voor toekomstige projecten!

Voor Zakia Khattabi: "is het aanpakken van het verlies aan biodiversiteit vandaag de dag een belangrijke milieu-uitdaging om de duurzaamheid van onze planeet te waarborgen. Het is essentieel dat de federale regering het voorbeeld geeft en het enorme biodiversiteitspotentieel van haar eigendommen en landgoederen benut. Elke vierkante meter telt! Daarom lanceer ik vandaag BiodiversiScape: een initiatief waarmee we samen met federale partners actie zullen ondernemen om de biodiversiteit binnen onze bevoegdheden te beschermen en te herstellen. Want bescherming van de milieugezondheid is behoud van de menselijke gezondheid.”

Voor Ludivine Dedonder, minister van Defensie, "biodiversiteit beschermen betekent ook de toekomst beschermen. Defensie heeft de bescherming van haar ruimtes en de biodiversiteit van haar domeinen al lang in haar waarden opgenomen. Via het STAR-plan is het departement sterke verbintenissen aangegaan, met name met een doelstelling van een koolstofneutraal gebouwenbestand tegen 2040. Het BiodiversiScape-project is een aanvullende actie waarmee wij onze aanpak verder kunnen versterken en zo een positieve bijdrage kunnen leveren aan onze impact op het milieu.”

Meer over de cluster Biodiversiteit van het DG Leefmilieu

De projecten die door het DG Leefmilieu van de FOD Volksgezondheid zijn opgestart of waaraan het DG deelneemt (Belgian Biodiversity Alliance [BBA] - BeBiodiversity - BiodiversiTree - BiodiversiScape), hebben voornamelijk tot doel de bewustwording te vergroten en partnerschappen aan te gaan met verschillende soorten belanghebbenden, teneinde biodiversiteit te integreren in alle sectoren van de samenleving.

PERSDOSSIER beschikbaar op aanvraag