Toespraak voor de Overheden van het Land

Alleen het gesproken woord telt

Sire,

Dames en heren,

Beste jongeren – want ik wil jullie in het bijzonder welkom heten.

Toen de Koning voorstelde om vandaag laatstejaars van het middelbaar uit te nodigen, was ik meteen enthousiast. Want alle keuzes die we vandaag maken hebben een rechtstreekse impact op jullie toekomst. Jullie staan symbool voor een jonge generatie die staat te trappelen om mee te denken en mee te bouwen.

Dertig jaar geleden, toen ik ongeveer jullie leeftijd had, leek het alsof de wereld een pak eenvoudiger was. De Berlijnse Muur was gevallen. Het was de tijd van technologische revoluties als de eerste gsm en het internet. We keken allemaal reikhalzend uit naar het nieuwe Millennium. Voor mij was het duidelijk:  mijn generatie zou het beter hebben dan die van mijn ouders. Wij konden alles aan.

Dié vooruitgangsgedachte is vandaag veel kwetsbaarder. Onze wereld is anno 2022 voor veel mensen een bron van onzekerheid.

De coronacrisis – onze zwaarste beproeving sinds de Tweede Wereldoorlog – de klimaatverandering, de digitale revolutie, energie, zware spanningen aan de grenzen van Europa.  Stuk voor stuk, vraagstukken die een rechtstreekse impact hebben op ons leven en ons geloof in vooruitgang. Het geloof dat we ons lot in eigen handen hebben. Het is onze rol, onze opdracht om dat geloof te herstellen. Met een aanpak die mensen sterker maakt en onze openheid verzoent met het beter beschermen van mensen.

Sire,

Dames en heren,

De coronacrisis was een bijzonder zware periode, zeker ook voor jongeren die elkaar veel te veel moesten missen. We hopen allemaal dat we stilaan die pagina kunnen omslaan.  Dankzij de vaccins zijn we volop onze vrijheid aan het heroveren.

En laat ons ook de brede golf van solidariteit niet vergeten waardoor we mekaar in moeilijke momenten konden helpen en er samen zijn in geslaagd tienduizenden ontslagen en faillissementen te voorkomen.

Ook de hoge energiefacturen baren zorgen. Daarom heeft de federale regering al meer dan 1 miljard euro vrijgemaakt om de meest kwetsbare landgenoten te beschermen en verder geprobeerd om ook de koopkracht van de middenklasse te ondersteunen. Op het vlak van energie, maar ook door werken meer te laten lonen en het indexmechanisme voluit te laten spelen.

Ondertussen maken we ons klaar voor de langere termijn.

Met grote sprongen voorwaarts in het produceren van windenergie op onze Noordzee. Dankzij Belgische knowhow plaatsen we vandaag windturbines op zee met een vermogen dat anderhalf keer zo groot is dan we hadden verwacht. Met als doel om tegen 2030 alle Belgische gezinnen te voorzien van goedkope groene stroom uit de Noordzee.

Dertig jaar geleden was dat ondenkbaar.

Het zou ons nooit gelukt zijn de Noordzee vol windmolens te zetten, ook al hadden we dat gewild.

Net zoals we dertig jaar geleden, zonder de huidige technologie, nog altijd hadden zitten wachten op het eerste coronavaccin.

Wat optimisme is dus best aan de orde en ook al staan ons grote uitdagingen te wachten, we hebben nu zoveel meer mogelijkheden dan dertig jaar geleden. Zolang we hand in hand werken, ligt alles binnen ons bereik.

Dames en heren,

Beste jongeren,

Wanneer ik naar ons land kijk dan zie ik ook talent, héél veel talent.

Waar ik ook ga, zie ik mensen die zich inzetten, die een deel van hun tijd opofferen voor anderen als vrijwilliger of als mantelzorger. Ik zie een ambitieuze jonge generatie. Hoopvol zie ik een stille meerderheid die elke dag het beste van zichzelf geeft en ons land doet draaien.

Sire,

Dames en heren,

Naast al die talenten hebben wij als land nog een tweede kracht. Dat is onze openheid en diversiteit.

Ons land is altijd al een kruispunt van culturen geweest. Dat is vandaag niet anders. Dus wanneer we aan het einde van dit decennium 200 jaar België zullen vieren, vieren we ook 200 jaar Belgische grondwet als baken van vrijheid en openheid. Het is een schitterend document, met afdwingbare rechten en individuele vrijheden. Die rechten en vrijheden staan  vandaag wereldwijd onder druk en moeten we kost wat kost verdedigen.

In een woelige wereld is er altijd de valse en verraderlijke verleiding om onze democratie weg te zetten als zwak en besluiteloos. Maar precies onze democratische waarden maken ons sterker. Vrijheid en solidariteit, participatie en pluralisme. Ze zijn de basis van een samenleving waar iedereen meetelt, waar we op een fatsoenlijke manier met mekaar omgaan en samenwerken om iedere keer weer te komen tot ideeën die groter en beter zijn dan wanneer iedereen in zijn of haar hoekje blijft zitten.

Net daarom is het belangrijk om onze samenleving niet te laten kapen door wie het luidst roept, anderen op straat of online intimideert of de boel kort en klein slaat. Rechten en vrijheden zijn er voor iedereen. Voor iedere burger – ook voor zij die het meest kwetsbaar zijn en wiens stem minder luid klinkt, en zeker voor wie zijn eigen naam, Bouba Kalala, moet veranderen naar Yanni Vandenbroeck om toch maar een appartement te kunnen huren.

Dat is niet wie wij zijn. Dat is niet de samenleving waarin we willen leven. En dat is niet waar België voor staat. Ons land staat voor meerstemmigheid. Voor respect en gelijkwaardigheid. Dat is onze traditie en dat is de basis van ons toekomstig succes.

Het is ook de boodschap aan iedereen die van buitenaf onze Westerse waarden en onze democratie wil ondermijnen: wij staan sterker.
 

Sire, 

Dames en heren,

Beste jongeren,

In naam van de regering wens ik u een jaar waarin we elkaar met openheid van geest tegemoet kunnen treden en samen bouwen aan die belofte van vooruitgang. Met een aanpak die onze openheid verzoent met het beter beschermen van mensen.