Vier nieuwe projecten rond inclusieve en duurzame stadsontwikkeling toegevoegd aan de portefeuille van Wehubit

Volgens de Verenigde Naties zal naar schatting 70 % van de wereldbevolking in 2050 in steden wonen. In een steeds meer verstedelijkte wereld nemen steden daarom meer dan ooit een centrale plaats in de mondiale uitdagingen en de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen in.

Dat is onder meer het geval in vele Afrikaanse landen: de stadsuitbreiding, gecombineerd met de verandering van plattelandsgebieden en de snelle bevolkingsgroei, confronteert de steden daar met enorme sociaaleconomische en ecologische uitdagingen. In een dergelijke context kunnen digitale technologieën dienen als hefboom voor meer veerkracht. Zij kunnen immers helpen om anders te denken en uitwisselingen te vergemakkelijken. Bovendien kunnen ze worden ingezet voor innovatie en co-creatie.

Met deze nieuwe oproep tot het indienen van voorstellen werd 1.271.824 euro uitgetrokken voor vier initiatieven in Rwanda, Oeganda, Niger en Mozambique. Alle voorstellen hebben tot doel de weerbaarheid van steden te versterken via inclusieve en duurzame stedelijke ontwikkeling met behulp van digitale technologieën.

In Rwanda hebben stadsplanners te kampen met een gebrek aan middelen en competenties om actuele gegevens over landgebruik te verwerken. Daarom is het ministerie van Infrastructuur van plan om vijf steden (Musanze, Rubavu, Rwamagana, Bugesera en Muhanga) te versterken met competentieontwikkeling en apparatuur om efficiënter gegevens te kunnen verzamelen en analyseren. Deze acties zullen worden verwezenlijkt door ‘decentralised decision rooms’ of gedecentraliseerde besluitvormingskamers op te richten in de vijf doelsteden. Daarbij zullen zowel vakmensen als plaatselijke overheden, leden uit de private sector en ook het maatschappelijk middenveld en burgers worden betrokken. Dat zal gebeuren via gezamenlijke werkgroepen die zich richten op inclusief en duurzaam landgebruik.

In Oeganda worden mensen die in informele nederzettingen wonen het meest getroffen door de gezondheidsrisico's die samenhangen met vervuiling. Het ontbreekt overheden en maatschappelijke organisaties echter aan nauwkeurige informatie over milieublootstelling op basis waarvan zij actie kunnen ondernemen. Door het project AirQo van de Makerere-universiteit te financieren, steunt het programma Wehubit de ontwikkeling van een netwerk van lokaal geproduceerde sensoren om de luchtkwaliteit te bewaken. Elk apparaat zendt realtimegegevens over de luchtkwaliteit naar het digitale AirQo-platform. Dat platform stelt de gegevens ter beschikking van de overheid en het grote publiek zodat ze de luchtkwaliteit in de meest getroffen buurten van Kampala kunnen verbeteren.

In Niger beoogt het project u-CLIP van VITO (Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek) en ACMAD (African Centre for Meteorological Applications for Development), in samenwerking met de stad Niamey, prognoses op te stellen over de gevolgen van de klimaatverandering op de gelijknamige stad. De verstrekte informatie is aangepast aan de behoeften van de plaatselijke autoriteiten en de actoren van het maatschappelijk middenveld. Op die manier wordt het politieke engagement om Niamey weerbaarder te maken tegen de klimaatverandering, gestimuleerd en vergemakkelijkt.

In Mozambique krijgen grote steden te maken met ernstige problemen van afvalbeheer die gezondheidsproblemen bij hun inwoners veroorzaken. De overheden beschikken echter over onvoldoende gegevens om deze afvalcrisis afdoend aan te pakken. Het project VIP Moz dat door Wehubit wordt gesteund, sluit aan bij de nationale strategie voor geïntegreerd beheer van stedelijk vast afval van Mozambique. Het doel is om 20 % méér vast afval op te halen in de steden Nampula en Beira, vooral in achtergestelde, moeilijk bereikbare buurten. Het project zal gebruikmaken van het inclusieve digitale platform MOPA. Als er meldingen binnenkomen van wijkcontroleurs en bewoners over stortplaatsen, volle containers, enz., geeft het platform deze op een kaart weer. Bovendien worden de betrokken gemeente- en wijkbeheerders en de formele en informele inzamelingsactoren via sms in real time op de hoogte gebracht. Het doel is om de stedelijke en randstedelijke omgeving op een participatieve manier schoon te houden.

"Met deze vier nieuwe projecten kunnen we ons steentje bijdragen aan het werk van Enabel en de Belgische regering op het vlak van duurzame en inclusieve stadsontwikkeling, en klimaatverandering. Die projecten vervolledigen een portefeuille die al uiteenlopende thema's omvat zoals empowerment van vrouwen en jongeren, klimaatslimme landbouw, e-Health en digitale vaardigheden. Ik ben er trots op om verbonden te zijn met dit programma en vooral met de projectorganisaties waarmee we nu in 12 van de 14 partnerlanden van België samenwerken voor meer digitale sociale innovatie in ontwikkeling", klinkt het bij Arnaud Leclercq, manager van het programma Wehubit.

Enabel, het Belgisch ontwikkelingsagentschap, voert de Belgische gouvernementele samenwerking uit. Daarnaast werkt het agentschap ook voor rekening van andere nationale en internationale opdrachtgevers. Enabel heeft 1500 medewerkers. Het agentschap beheert 150 projecten in een twintigtal landen, in België, Afrika en het Midden-Oosten.

Het programma Wehubit werd in 2018 gelanceerd. Het identificeert en ondersteunt actoren die bestaande digitale oplossingen willen opschalen en uitrollen. Het programma ondersteunt in de eerste plaats bewezen oplossingen die een bijdrage leveren aan de SDG’s. De subsidies worden toegekend aan publieke organisaties of non-profitorganisaties uit het maatschappelijk middenveld die digitale projecten voor sociale innovatie promoten. Op de website van Wehubit (wehubit.be) worden regelmatig thematische projectoproepen gepubliceerd. De Wehubit-website heeft daarnaast ook tot doel om na verloop van tijd de kennis en beste praktijken van ervaringen te delen met de partnerorganisaties.