Arbeidsmobiliteit: de Enabel-aanpak als model voor de EU
Brussel, 7 mei 2021 | Sinds maart 2019 voert Enabel een proefproject uit in Marokko en België gefinancierd door de Europese Unie. Het Belgische ontwikkelingsagentschap testte een innovatief arbeidsmobiliteitsmodel dat de ontwikkeling van de ICT-sector in Marokko koppelt aan het tekort aan gekwalificeerde IT-specialisten in België en Marokko. Na twee jaar bevestigt de Europese Unie haar steun aan dit model met de lancering van een nieuw arbeidsmobiliteitproject tussen België, Tunesië en Marokko, uitgevoerd door Enabel.
De aanpak volgde het ‘Global Skills Partnership’-model. Dat gaat ervan uit dat arbeidsmobiliteit alleen gunstig is voor alle partijen als de talenten zowel in hun land van herkomst als in het land van bestemming een gekwalificeerde baan kunnen vinden.
PALIM, het Pilot Project Addressing Labour Shortages Through Innovative Labour Migration Models, liep van 1 maart 2019 tot 30 april 2021 en beschikte over een budget van 1.5 miljoen euro gefinancierd door de E.U. Het werd uitgevoerd door het Belgisch ontwikkelingsagentschap Enabel, in partnerschap met de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding (VDAB), het Marokkaans nationaal agentschap voor de bevordering van de tewerkstelling en de vaardigheden (ANAPEC), het Vlaams netwerk van ondernemingen (VOKA), de algemene confederatie van Marokkaanse ondernemingen (CGEM), AGORIA (Belgische federatie van de technologiebedrijven) en de Marokkaanse federatie van informatietechnologieën, telecommunicatie en offshoring (APEBI).
Bijna 10.000 mensen hebben gereageerd op een oproep tot kandidaatstelling die ANAPEC lanceerde voor een (om)scholingscursus in ICT. Hieruit werden 120 kandidaten geselecteerd uit heel Marokko, onder wie 18 % vrouwen. Zij volgden een intensieve opleiding van zeven maanden in Marokko. Ze kregen les in ICT, soft skills, Engels en informatiesessies over het leven in België. Zij werden ook in contact gebracht met verschillende bedrijven in Marokko en België. Aan het einde van het project vond meer dan de helft van de talenten een baan in Marokko via een arbeidscontract, een zelfstandige activiteit of een aanwervingsstage. Anderen wilden hun ICT-vaardigheden verdiepen via een gespecialiseerde opleiding. Door de corona-19 crisis werd de internationale mobiliteit naar België onderbroken, maar dit wordt opnieuw op gang gebracht van zodra de pandemie dit toelaat.
Het innovatieve initiatief was een van de proefprojecten voor reguliere migratie gefinancierd via de ‘Mobility Partnerships Facility’ die wordt beheerd door het Internationaal Centrum voor de Ontwikkeling van het Migratiebeleid (ICMPD). Het model bracht een brede waaier actoren samen: Marokkaanse en Belgische arbeidsbureaus werkten samen en een academische actieonderzoekscomponent werd in het project geïntegreerd via een partnerschap met de Universiteit van Gent en de UCLouvain. Het actieonderzoek stelde het project en zijn partners in staat de mechanismen en uitdagingen rond arbeidsmobiliteit beter te begrijpen.
De ervaring die Enabel en zijn partners in het PALIM-project hebben opgedaan, wordt benut en uitgebreid met het programma ‘THAMM – Towards a Holistic Approach to Labour Migration Governance and Labour Mobility in North Africa’ dat streeft naar een totaalbenadering van het beheer van arbeidsmigratie en -mobiliteit in Noord-Afrika. Dat is een programma met een budget van 30 miljoen euro en verschillende belanghebbenden. THAMM wordt gefinancierd door de Europese Unie en uitgevoerd door de IOM, de IAO, GIZ, OFII en Enabel. Het onderdeel THAMM-Enabel, goed voor 5 miljoen euro en een looptijd van 3 jaar, ontwikkelt mobiliteitsregelingen volgens dezelfde aanpak als PALIM, maar dan in drie landen (België, Marokko en Tunesië) en in andere knelpuntberoepen.
