Studievoormiddag FAMIFED - "Rechtentoekenning op basis van fiscale gegevens"

Hugo Bogaert van de dienst Controle bij FAMIFED heeft de resultaten van de studie over de automatische rechtentoekenning bij inkomensgerelateerde toeslagen  voorgesteld. Voor 2015 gebeurde de toekenning van sociale supplementen op basis van een verklaring op eer. Sinds de hervorming in 2015 worden de sociale toeslagen uitbetaald op basis van het inkomen van het lopend jaar. De definitieve toekenning gebeurt 2 jaar later op basis van het fiscaal aanslagbiljet ontvangen in 2017 voor de inkomsten 2015.

Na verificatie van de belastinginkomsten van mensen die in 2015 voorlopig een sociale toeslag hebben ontvangen, blijkt dat dat in 82.32% van de gevallen terecht was. De helft van de nieuwe eenoudergezinnen heeft dankzij de hervorming onmiddellijk zijn toeslag ontvangen. Er is een significante daling wat betreft de administratieve last voor de gezinnen nu ze hun fiscale gegevens meedelen bij de start van de rechtgevende situatie. Bovendien is de non take-up verminderd dankzij de automatische rechtentoekenning.

In het kader van de strijd tegen sociale onrechtvaardigheid zijn er 583.084 dossiers geanalyseerd. In slechts 4,13% van de gevallen is er een toeslag die onterecht werd toegekend, teruggevorderd. Het gaat over een bedrag van € 12.113.252 euro. In slechts 0,47 % van de gevallen (2.766 gezinnen), waren er geen fiscale gegevens beschikbaar. Het gaat vaak om gezinnen die pas in de loop van 2015 in België zijn komen wonen. 

Tijdens de studievoormiddag presenteerde Michel Bomboir van de dienst Research bij FAMIFED de studie van het Brussels Instituut voor Statistiek en Analyse (BISA), uitgevoerd door Pierre-Philippe Treutens. Die studie ging over de fiscale statistiek van de inkomens en of die een geschikte gegevensbron zijn om de levensstandaard in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest te meten. Het gebruik van die statistiek laat onder andere toe om de inkomens van een gezin meer specifiek te onderzoeken dan dat met andere bronnen kan, bijvoorbeeld op zeer verfijnde geografische criteria of volgens de verdeling van de inkomsten tussen gezinnen. Vervolgens stelde Wim Van Lancker van de KU Leuven aan de kaak hoe het gebruik van fiscale gegevens voor het toekennen van kinderbijslag naast veel oplossingen, ook een aantal problemen veroorzaakt.

Zo onderstreept Sarah Carpentier van de KU Leuven de kloof tussen de noden van een gezin vandaag en de kinderbijslag die ze definitief krijgen op basis van fiscale gegevens van 2 jaar geleden.
De studievoormiddag eindigde met een debat gemodereerd door Filip De Rycke, senior editor politiek bij BRUZZ. Sprekers en publiek waren het erover eens dat het gebruik van fiscale gegevens niet zaligmakend is, maar dat het een moeilijke discussie is. In de toekomst kan iedere regio zelf kiezen welke methode wordt gebruikt om sociale toeslagen toe te kennen. Belangrijk is de toeslagen toe te kennen van zodra het gezin inkomen verliest en niet te wachten op de fiscale gegevens later en dat de administratieve last voor de gezinnen zo laag mogelijk blijft.

De conclusies van de bijeenkomst van vandaag worden meegedeeld aan de leden van het Beheerscomité van FAMIFED zodat ze dit kunnen meenemen in het debat rond de hervorming van de kinderbijslag.

Meer info? De volledige studie vind je terug op www.famifed.be bij de publicaties.

Contactpersonen
- Pascale Mégal (FR) : 0474 85 32 92
- Joke Verbeek (NL) : 0471 09 80 94