Barometer van de informatiemaatschappij 2017: Highly connected België staat nog voor grote uitdagingen

De barometer geeft een overzicht van de veranderingen in de informatiemaatschappij in België, opgebouwd rond de 5 thema’s van het plan “Digital Belgium”. De barometer analyseert de prestaties van ons land in een nationale en internationale (vooral EU) context, met name op basis van de “Digital Agenda for Europe” (DAE) en de globale index “Digital Economy and Society Index” (DESI).

“In dit opzicht behaalt België een globale score van 0,61 voor de DESI 2017 en een 6e plaats onder de 28 lidstaten van de EU. De sterke punten van België zijn de uitstekende connectiviteit en de grote integratie van digitale technologieën in ondernemingen. Ons land scoort daarentegen minder goed voor de digitale overheidsdiensten, die stagneren in vergelijking met het voorgaande jaar”, aldus de woordvoerster van de FOD Economie, Chantal De Pauw.

Ook minister van Digitale Agenda Alexander de Croo ziet een positieve evolutie: “Met Digital Belgium hebben we de doelstelling België in de digitale top drie van Europa te krijgen tegen 2020. Het feit dat België nu goed scoort op zowel connectiviteit als digitalisering in ondernemingen, is een stap in de juiste richting. Maar ook de overheid kan natuurlijk niet achterblijven. Zo lanceerden we recent een nieuw wettelijk kader voor digitaal aanmelden bij overheidstoepassingen dat ervoor zal zorgen dat de drempel voor burgers om digitaal met de overheid te communiceren veel lager wordt.”

Digitale economie

Het aandeel van de omzet van de Belgische bedrijven die actief zijn in de e-commerce, blijft toenemen: op twaalf maanden tijd steeg het van 25,4 % tot 28,6 %. Laten we echter onderstrepen dat 70 % van de omzet gegenereerd wordt door transacties tussen ondernemingen of met de overheidsdiensten. E-commerce wint steeds meer aan populariteit bij de Belgische consument: 56,8 % heeft onlineaankopen verricht tegen 55,2 % een jaar vroeger. Wat deeleconomie betreft, heeft 8 % van de in België gevestigde bevolking minstens één keer een beroep gedaan op de diensten van een samenwerkingsplatform waaronder 22 % van hen er al diensten in België op heeft aangeboden. Ten slotte heeft 17 % van de Belgische ondernemingen big data geanalyseerd en bij grote bedrijven beloopt deze score zelfs 41,8 %.

Internettoegang en -verbinding

De Belgische ondernemingen maken intensief gebruik van breedbandinternet: 95,9 % gebruikt een vaste snelle verbinding en één onderneming op twee beschikt over een snelle breedbandverbinding (≥ 30 Mbps), hetzij veel meer dan het EU-gemiddelde van 31,7 %. Ongeveer drie kwart van de Belgische bedrijven (74,2 %) gebruikt een mobiele breedbandverbinding. Dit zijn 7 procentpunten meer dan het Europese gemiddelde. 81 % van de Belgische ondernemingen beschikt over een website. 85 % van de huishoudens beschikt in 2016 over een internetverbinding, terwijl 11,2 % van de in België gevestigde personen tussen 16 en 74 jaar nog nooit internet heeft geraadpleegd (digitale kloof). Ten slotte merkt men op dat Belgen verzot zijn op sociale media: bijna zeven op de tien personen gebruikten internet om op sociale netwerken te communiceren.

Digitale infrastructuur

De dekkingsgraad met vaste breedband bedraagt 99,93 % van de Belgische bevolking. België blijft het land waar de aangeboden snelheid voor abonnementen op vast internet het hoogst is binnen de EU-28. 81 % van de abonnementen bood immers snelheden van ten minste 30 Mbps in juli 2016. België handhaaft zich op de tweede plaats van de EU-28-ranglijst voor de dekking van de bevolking door netwerken van het type NGA (Newt Generation Access) met een snelheid van minstens 30 Mbps. 98,86 % van de Belgische bevolking kan toegang krijgen tot een internetverbinding van het type NGA. Ondanks de hoge score (94,5 %) van de 4G-dekkingsgraad (LTE) van de bevolking blijft ons land geconfronteerd met een lage penetratiegraad van mobiele breedbandinternet onder de bevolking. In juli 2016 beschikte 67,8 % van de Belgen over dit type abonnement, wat ver onder het EU-28-gemiddelde (83,9 %) ligt.

Digitale vaardigheden en jobs

61 % van de Belgen heeft algemene digitale vaardigheden, van basisniveau tot gevorderd niveau. België scoort hiermee vijf procentpunt hoger dan het Europese gemiddelde (56 %). Globaal gezien hebben mannen een hogere digitale vaardigheidsniveau dan vrouwen. In 2016 hebben 26 % van de in België gevestigde ondernemingen ICT-specialisten in dienst genomen. 11 % van de Belgische bedrijven wierf personeel aan voor banen waarvoor ICT-vaardigheden noodzakelijk zijn, of deed een poging daartoe. Onder hen ondervonden meer en meer bedrijven die ICT-specialisten rekruteerden of dit trachtten te doen, moeilijkheden om deze vacatures in te vullen: 59 % in 2016 tegen 46 % in 2015. Ten slotte organiseren meer en meer ondernemingen (34 % in 2016 tegen 32 % in 2015) zelf opleidingen voor hun werknemers om hun ICT-vaardigheden aan te scherpen of te verbeteren.

Digitaal vertrouwen en digitale veiligheid

Twee derde van de particulieren is bezorgd over het feit dat hun onlineactiviteiten worden geregistreerd om hen reclame op maat voor te schotelen. 26 % van de particulieren heeft de beveiliging van een site gecontroleerd alvorens hun persoonlijke gegevens mee te delen om hun persoonlijke informatie op het internet te beschermen. Dit zijn 5 procentpunten onder het Europese gemiddelde. Een op de vijf particulieren (21 %) weet niet dat cookies kunnen gebruikt worden om de activiteiten van een internetgebruiker te volgen. Het aantal onlinebankfraude kende een sterke stijging (+ 68 %) terwijl de verliezen naar aanleiding van dergelijke fraudes sterk gedaald zijn. Ten slotte is het aantal maandelijkse daadwerkelijke cyberincidenten, die door ondernemingen (aan CERT.be via BELNET) tussen 2015 en 2016 gesignaleerd werden met 10 % gestegen.

Digitale overheidsdiensten

54,9 % van onze burgers gebruikte het internet voor hun interactie met de overheid in 2016. België heeft dan ook de doelstelling van 50 % die de DAE tegen 2015 vooropstelde, overtroffen. België eindigt zo op de tiende plaats in de ranglijst van de 28 EU-lidstaten. In 2016 werd 54 % van de aangiften van PB (personenbelasting) overgemaakt aan de fiscale diensten in elektronische versie, d.w.z. een stijging met 3 procentpunt vergeleken met 2012. Authenticatie via eID wint elk jaar wat meer terrein: 65 % van de online belastingindieners maakte er in 2014 gebruik van, 71 % in 2015, 73,71 % in 2016. In 2016 deed de authenticatiemethode aangepast aan mobiele toestellen haar voorzichtige intrede (0,28 % van de belastingindieners) maar zou in de komende jaren echt kunnen doorbreken.

U kunt de barometer 2017 raadplegen op onze website:

http://economie.fgov.be/barometer_van_de_informatiemaatschappij_2017