Studievoormiddag FAMIFED: "Kinderbijslag voor eenoudergezinnen"

Valérie Flohimont van de Université de Namur opende de voormiddag met een uiteenzetting over het juridische kader en het concept van discriminatie in verband met het eenouderschap. Zij benadrukte de noodzaak om zich aan te passen aan de sociale realiteiten en rekening te houden met de constante evolutie in de vormen van eenouderschap (alleenstaande ouder, afwisselende voogdij, etc.), eerder dan vast te houden aan een strikte juridische definitie. Christine Van Peer van de Vlaamse Studiedienst besprak daarna de demografische evolutie en de socio-economische kenmerken van de eenoudergezinnen in de verschillende gewesten. In Vlaanderen is bijna een gezin op vijf een eenoudergezin. Dit cijfer ligt nog hoger in Wallonië, met een gezin op vier, en in Brussel, met drie gezinnen op tien. België staat daarmee in de top vijf van Europese landen met het hoogste aantal eenoudergezinnen. De studie van Christine Van Peer toont ook aan dat 80% van de alleenstaande ouders vrouwen zijn. Moeders in een eenoudersituatie vormen de doelgroep van het project MIRIAM, dat werd voorgesteld door Quentin Pattyn van het OCMW van Sint-Jans-Molenbeek. Het project heeft tot doel om moeders met een leefloon (of een equivalent) intensief te begeleiden, zodat ze meer greep op hun leven krijgen. Het project, dat in vijf OCMW's van het land gelanceerd werd, kan na een jaar al overtuigende resultaten voorleggen: de deelneemsters geven aan dat ze nieuwe perspectieven konden creëren voor zichzelf, hun plaats in de maatschappij en hun toekomst. De studievoormiddag werd afgerond met een geanimeerd debat onder leiding van Filip De Rycke, journalist bij BRUZZ.

FAMIFED stelde tijdens de studievoormiddag ook de resultaten voor van zijn onderzoek naar de kinderbijslag voor eenoudergezinnen. In Vlaanderen leven meer dan 250.000 rechthebbende kinderen in een eenoudergezin. In Wallonië gaat het om 214.000 kinderen, in de Duitstalige Gemeenschap om 2.330 en in Brussel om 71.000. Het betreft meestal kleinere gezinnen (1,51 kinderen per eenoudergezin) met oudere kinderen. De studie van FAMIFED toont ook de sociaal kwetsbare situatie van deze gezinnen aan. Zo stelt 83% van de eenoudergezinnen dat ze een onverwachte uitgave van 900 EUR niet aankunnen.

Tijdens het debat waren de sprekers en het publiek erover eens dat 'het eenoudergezin' een moeilijk te omlijnen concept is, aangezien de eenoudersituaties zo uiteenlopend en complex zijn. Ze beklemtoonden het belang van een globale aanpak: niet enkel de inkomsten, maar ook de andere aspecten zoals de socioprofessionele situatie van deze personen, de toegang tot geschikte huisvesting, etc. moeten aan bod komen. De deelnemers bevestigden ook de rol van de kinderbijslag als hefboom om de kwetsbaarheid van de eenoudergezinnen aan te pakken.

De conclusies van deze bijeenkomst zullen worden voorgelegd aan het Beheerscomité van FAMIFED en aan de deelentiteiten in het kader van de gesprekken over de toekomstige kinderbijslagsystemen. Omdat sommige deelentiteiten beslisten om met een universeel basisbedrag te werken en bijgevolg de leeftijdsbijslagen aan te passen, bestaat het risico dat eenoudergezinnen in sommige gevallen hun inkomen zien dalen naargelang de regio waarin ze wonen, het aantal kinderen in hun gezin en de leeftijd van die kinderen.

Een volgende studievoormiddag staat gepland in het najaar  van 2017, met als thema: de kinderen in België die geen Belgische kinderbijslag ontvangen.

Meer info? FamiStat, het statistiekportaal van FAMIFED, bevat alle statistische gegevens per deelentiteit: https://stat.famifed.be/.

Contactpersonen:

• Pascale Mégal (FR) 0474 85 32 92
• Elke Cornil  (NL)  02 237 23 96