Een jaar voor de inwerkingtreding van de genderquotawet in de bestuursraden van ondernemingen: hoever staan we?

“Deze bemoedigende resultaten bewijzen dat de dwingende aanpak werkt. De resultaten zijn vooral zichtbaar in de grootste beursgenoteerde bedrijven. Dat is logisch omdat zij tegen 2017 moeten voldoen aan de wet om geen financiële sancties op te lopen, terwijl de kleine en middelgrote ondernemingen nog tijd hebben tot 2019”, verklaart Liesbet Stevens, adjunct-directeur van het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen.

In 2016 haalde maar 38,7 % van de onderzochte bedrijven, of 46 van de 119, het derde vrouwen voorzien door de wet. In 2012 was dit slechts 13,6 % van bedrijven.

“Het feit dat veel vrouwen nog vaak moeten kiezen tussen moederschap en carrière, en dat ze binnen hun gezin het meeste werk verzetten in het huishouden en de opvoeding, kunnen een verklaring zijn voor deze eerder zwakke vrouwelijke vertegenwoordiging”, legt Liesbet Stevens uit.

De beursgenoteerde privéondernemingen die de wettelijke doelstelling hebben bereikt in 2016 zijn Accentis, Aedifica, Athenor Group, AVH Ackermans, Befimmo, Bekaert, Belfius, Belreca, Cie du Bois Sauvage, CP Invest, Belfius, Eckert & Ziegler, Elia, Euronav, Fagron, Fin de Tubize, Fluxys, Galapagos, GIMV, Home Invest Belgium, IBA, IEP Invest, Immobel, Intervest offices, KBC group, Kinepolis, Lotus Bakeries, Melexis, Nyrstar, QRF, Realdolmen, Sioen Industries, Solvay, Sucraf, Telenet, Ter Beke, Tessenderlo, UCB, Vastned Retail Belgium, WDP en Zenitel.

Melexis is de enige onderneming met een absoluut genderevenwicht, met drie mannelijke en drie vrouwelijke bestuurders. Accentis en Aedificia tellen 40% vrouwen in hun raad van bestuur.

Alle economische overheidsbedrijven en de Nationale Loterij voldeden aan de wettelijke doelstelling in 2016. Met een gemiddelde vrouwelijke vertegenwoordiging van 34,7% in 2016 gaan hun resultaten echter voor de eerste maal sinds 2008 achteruit.

Bovendien zijn de resultaten zeer ongelijk. Zo telde de raad van bestuur van Proximus 43% vrouwen in 2016, die van Infrabel 40%, bij Bpost ging het om 33%, Belgocontrol en de NMBS strandden op 30%. Deze laatsten voldoen net aan het legale minimumaantal.

De directiecomités
De wet van 28 juli 2011 is niet van toepassing op de directiecomités. Het Instituut heeft er niettemin voor gekozen om ook de balans op te maken van de gelijkheid van vrouwen en mannen in de strategische en beslissingsfuncties. Hoewel de evolutie positief is blijven vrouwen er heel zwak vertegenwoordigd. Zo telde in 2016 76,2% van alle onderzochte directiecomités geen of slechts één vrouw.

De situatie is bijzonder ongelijk in de overheidsbedrijven. Zij tellen slechts 8,3% vrouwen in hun directiecomités, tegenover 17,9% voor de beursgenoteerde private ondernemingen.

Aanbevelingen
Het Instituut wijst opnieuw op het belang van het beschermen, versterken en flexibeler maken van de systemen voor ouderschapsverlof en loopbaanonderbreking en om vaders aan te moedigen om er gebruik van te maken. Het wenst ook dat er genderquota worden opgelegd voor de directiecomités van beursgenoteerde ondernemingen en overheidsbedrijven, want dat is de enige manier om een echte mentaliteitsverandering op gang te brengen.

Het Instituut organiseert regelmatig netwerksessies waarbij ondernemingen de kans krijgen om goede praktijken uit te wisselen en samen te reflecteren over maatregelen inzake gendergelijkheid op de werkvloer.

Het Instituut heeft ook beslist om op dinsdag 25 oktober 2016 een speciale samenkomst te organiseren van zijn netwerk van ‘gender-friendly ondernemingen’ rond het thema van de versterking van de plaats van vrouwen in de bestuursfuncties van ondernemingen. Bij die gelegenheid worden drie bedrijven in de bloemetjes gezet: Melexis (Françoise Chombar), Proximus (Stefaan De Clerck) en IBA (Katleen Vandeweyer). Moderatie gebeurt door Indra Dewitte (Het belang van Limburg).

Perscontact
Liesbet Vanhollebeke
E-mail: liesbet.vanhollebeke@igvm.belgie.be
Tel.: 02 233 41 75
http://igvm-iefh.belgium.be

Het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen werd opgericht in december 2002 en is de onafhankelijke federale overheidsinstelling die instaat voor het waarborgen en bevorderen van de gelijkheid van vrouwen en mannen en de bestrijding van elke vorm van discriminatie en ongelijkheid op basis van geslacht. Het doet dit door het ontwikkelen en in praktijk brengen van een aangepast wettelijk kader en geschikte structuren, strategieën, instrumenten en acties. Het Instituut streeft naar het verankeren van de gelijkheid van vrouwen en mannen als een vanzelfsprekendheid in de samenleving en dit zowel in de mentaliteit als in het handelen.