Reactie op de cijfers over ziekenhuisinfecties vandaag in de media
Naar aanleiding van de artikels over ziekenhuisinfecties van vanochtend in verschillende kranten wenst het Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid (WIV-ISP) een aantal zaken correct te kaderen en foutieve cijfers recht te zetten. Zo bedraagt de prevalentie van ziekenhuisinfecties in Europa gemiddeld 6%, en niet 3,5%. De Belgische cijfers liggen in de buurt van dit gemiddelde.
De cijfers die in de media zijn verschenen komen uit een prevalentiestudie van het European Centre for Disease Prevention and Control. Deze Europese studie geeft een momentopname van het totaal aantal patiënten met een zorginfectie op één enkele dag (2011) in de deelnemende ziekenhuizen.
Het aantal en het type ziekenhuizen die per land aan de studie hebben deelgenomen, en dus ook hun representativiteit voor hun land, waren zeer uiteenlopend, temeer omdat de deelname meestal op vrijwillige basis gebeurde.
Men dient dus uiterst voorzichtig te zijn als men landen gaat vergelijken met grote verschillen in deelnamepercentage, in representativiteit van de deelnemende instellingen, in type ziekenhuizen (grootte, universitair karakter,..) en met grote verschillen in case-mix (ernst van de aandoeningen). In deze context is ranking van landen gevaarlijk.
De cijfers voor België stellen dat in 2011 gemiddeld 7,1% van de patiënten (min 6% - max 8%) op het moment van de studie een ziekenhuisinfectie had. Dit ligt in de buurt van het Europese gemiddelde van 6% (en niet 3,5% zoals in een krantenartikel wordt beweerd). Deze cijfers stemmen bovendien overeen met een gelijkaardige studie die het KCE in 2007 heeft uitgevoerd, waarin een percentage van 6% zorginfecties werd opgetekend. Het kleine verschil is naar alle waarschijnlijkheid toe te schrijven aan het verschil in studiemethode tussen beide metingen. Van een plotse golf van ziekenhuisinfecties is dus zeker geen sprake.
Tenslotte wensen we er nog op te wijzen dat het cijfer van 2625 sterfgevallen (en niet 3000 zoals aangegeven in het artikel) door ziekenhuisinfecties, niet gebaseerd is op cijfers van het overlijdensregister, maar dat het een statistische “schatting” betreft gebaseerd op literatuur en specifieke cohortstudies. Ook met dit cijfer moet dus met enige voorzichtigheid omgesprongen worden.
Sinds 2005 organiseert de FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu de tweejaarlijkse campagne ‘U bent in goede handen’. Deze campagnes willen de zorgverleners in de ziekenhuizen aanmoedigen om steeds een correcte handhygiëne toe te passen tijdens de zorg aan de patiënt.