Goede praktijken in ondernemingen met het oog op de gelijkheid van vrouwen en mannen

Vaststelling
Vrouwen vormen bijna de helft van de actieve bevolking in België. Maar ondanks een verhoogd bewustzijn rond het belang van gendergelijkheid en de wettelijke gelijkheid tussen mannen en vrouwen, blijven feitelijke ongelijkheden bestaan die de mogelijkheden voor vrouwen beperken op verschillende vlakken: toegang tot de arbeidsmarkt, toegang tot bepaalde beroepen of sectoren, opleiding, doorstroming naar hogere functies, arbeidsvoorwaarden, moeilijkheden om werk en gezin te combineren. In de praktijk staan stereotiep denken, het glazen plafond, de verwachte rol van vrouwen in het privéleven en de loonkloof gendergelijkheid in de weg.

In 2012 ontving de juridische dienst van het Instituut de meeste meldingen in het domein ‘werk’ (klachten en vragen om informatie), waarvan drie kwart afkomstig van vrouwen. De klachten in het domein ‘werk’ van slachtoffers van discriminaties op grond van het geslacht maken 29% uit van het totaal aantal ontvangen klachten. Het Instituut is ervan overtuigd dat deze klachten echter slechts het topje van de ijsberg vormen, aangezien maar zeer weinig slachtoffers klacht indienen.
Het aantal door het Instituut ontvangen meldingen van vrouwen die gediscrimineerd worden wegens hun zwangerschap, bevalling of moederschap vormt 31% van het totaal aantal meldingen in het domein ’werk’.
Vrouwen zijn nog steeds ondervertegenwoordigd in het beslissingsproces: in 2012 bedroeg het aantal vrouwen in de bestuursraden van de Belgische beursgenoteerde bedrijven ongeveer 10%, en de beursgenoteerde en niet-beursgenoteerde bedrijven telden slechts 5 en 2 vrouwelijke gedelegeerd bestuurders.
In 2010 werd meer dan drie kwart van de thematische verloven door vrouwen genomen, voor het ouderschapsverlof bedroeg dit 78%. Vrouwen besteden gemiddeld bijna 13 uur per week aan kinderzorg en opvoeding, tegenover 5 uur voor de mannen (2005).

“Meer en meer organisaties zijn er zich gelukkig van bewust dat het welzijn van werknemers en werkneemsters - een prestatiehefboom - verband houdt met een harmonisering van de combinatie van privé- en beroepsleven, en dat de gelijkheid en de valorisatie van het talent van mannen EN vrouwen een factor van productiviteit is”, verklaart Michel Pasteel, Directeur van het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen.

Doelstelling
Het doel van deze databank is het valoriseren van de initiatieven van organisaties (uit de privé- en de overheidssector en de non-profit) die van de gelijkheid van vrouwen en mannen een centrale bekommernis gemaakt hebben en die een doeltreffend gelijkheidsbeleid hebben ontwikkeld en toepassen. 

Het zestigtal fiches in onze databank vestigt de aandacht op de positieve en originele praktijken van verschillende soorten organisaties uit verschillende sectoren in België (de bankwereld, de landbouw- en voedingsindustrie, het openbaar vervoer, de horeca, consulting, IT, de geneesmiddelenindustrie, de humanitaire sector, enz.).
Het doel van de databank is om, door een zo divers mogelijke waaier aan initiatieven, oplossingen en programma’s inzake gelijkekansenbeleid voor te stellen, een bron van inspiratie te vormen voor andere organisaties, die zodoende winst  kunnen halen uit de ervaringen van anderen.

“Dit project heeft inderdaad enkel zin als andere organisaties winst kunnen halen uit de ervaringen van anderen en deze goede praktijken overnemen”, legt Michel Pasteel uit. “Want de geselecteerde maatregelen in deze databank betekenen een win-win voor werkgevers én personeel: een verhoogde werktevredenheid en welzijn door een genderbalans leiden immers tot betere resultaten van organisaties.”

Modelondernemingen

Onder de goede praktijken stelt men vast dat sommige organisaties hebben gezorgd voor:

• vernieuwende rekruteringsmethodes door middel van het opleggen van vrouwenquota bij de kandidaten voor een topmanagementfunctie of in traditioneel mannelijke functies;
• mentoringprogramma’s waardoor vrouwen zich kunnen identificeren met vrouwelijke rolmodellen en zo gemakkelijker toegang vinden tot topmanagementfuncties of tot opleidingen;
• evenementen en campagnes ter bevordering van de empowerment van vrouwen binnen de organisatie en het veranderen van de mentaliteit over de genderstereotypen;
• opleidings- en netwerkprogramma’s om carrièreperspectieven te openen, in de eerste plaats van vrouwen, door hen te helpen om hun netwerk uit te bouwen en hen te coachen;
• bezinningsgroepen over zwangerschap en moederschap op het werk, de combinatie van werk en privéleven;
• reglementen voor meer flexibiliteit in de uurroosters, deeltijdarbeid, telewerken, enz.

De volgende ondernemingen hebben meegewerkt aan de actie en wilden hun ervaringen delen: Arop, CHR Mons, Ferrero Ardennes NV, ABVV, Defensie, IBM, Janssen Pharmaceutica, L’Essor, Center Parcs, Deloitte, In-Z, KUL, OXFAM Solidariteit, Randstad, Stad Gent, Accenture, Bain & Company, Belgacom, BNP Paribas Fortis, Care, Cisco, Coca-Cola Enterprises, De Lijn, Ethias, FOD Sociale Zekerheid, HR Rail, Kanselarij Eerste Minister, KBC, Lampiris, Mc Kinsey & Company, Microsoft, Novartis, Pfizer Belgium, Selor, Siemens, Sodexo, FOD Mobiliteit en Vervoer, The Bank of New York, VDAB, Vlaamse Overheid.

De databank van goede praktijken in ondernemingen is beschikbaar op het volgende adres: http://www.igvm-action.be/.

Perscontact
Elodie Debrumetz
Communicatieverantwoordelijke
Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen
Ernest Blerotstraat 1
1070 Brussel
E-mail : elodie.debrumetz@iefh.belgique.be
Tel. : 02 233 49 47
Gsm : 04 97 23 67 67
http://igvm-iefh.belgium.be

Het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen werd opgericht in december 2002 en is de federale overheidsinstelling die instaat voor het waarborgen en bevorderen van de gelijkheid van vrouwen en mannen en de bestrijding van elke vorm van discriminatie en ongelijkheid op basis van het geslacht. Dit door het ontwikkelen en in praktijk brengen van een aangepast wettelijk kader en geschikte structuren, strategieën, instrumenten en acties. Het Instituut streeft naar het verankeren van de gelijkheid van vrouwen en mannen als een vanzelfsprekendheid in de samenleving en dit zowel in de mentaliteit als in het handelen.