Toespraak van de Eerste Minister voor de 67e Algemene Vergadering van de Verenigde Naties in New York

Mijnheer de voorzitter van de Algemene Vergadering,
Mijnheer de Secretaris-generaal,
Beste collega’s,
Eerst en vooral wil ik hulde brengen aan het inzicht en de toepasselijke woorden van onze secretaris-generaal, waar ik het volledig mee eens ben.

Beste collega’s,
Ik vertegenwoordig België, een van de 6 stichtende landen van de Europese Unie, een multiculturele unie met 500 miljoen inwoners, die – zoals president Obama al zei – in vrede leven, nadat ze verschrikkelijke oorlogen hebben gekend.
België is een unieke plaats waar politieke beslissingen worden genomen en internationale ontmoetingen plaatsvinden. Brussel is de hoofdstad van Europa en de zetel van het NAVO-hoofdkwartier.
Wij staan als vanzelfsprekend open voor de wereld. Ik ben afkomstig uit Bergen, mijn stad die culturele hoofdstad van Europa zal zijn in 2015. In 2014 herdenken wij plechtig de honderdste verjaardag van de Eerste Wereldoorlog. Dat zijn we verschuldigd aan de jeugd uit meer dan vijftig landen die op ons grondgebied de idealen van vrede en vrijheid hebben verdedigd. Antwerpen is in 2013 gaststad van de World OutGames, die in het teken staan van tolerantie en diversiteit. En de stad Luik is kandidaat om in 2017 de Internationale tentoonstelling te organiseren.
Al deze internationale evenementen streven dezelfde doelstelling na: ons dichter bij elkaar brengen en mobiliseren rond universele waarden.

Beste collega’s,
Ik ga hier niet de prioriteiten van de Europese Unie herhalen. Voorzitter Van Rompuy heeft ze reeds opgesomd en België staat er volledig achter.
Sta mij toe om het enkele minuten te hebben over de prioriteiten van mijn land.
Eerst en vooral, het respect voor de mensenrechten en de rechtsstaat.
Respect voor het leven en voor de mensenrechten is fundamenteel. Of het nu gaat om de rechten van het kind, van de vrouw, van vluchtelingen of de strijd tegen elke vorm van discriminatie, voor mijn land geldt slechts één principe: de daadwerkelijke gelijkheid tussen alle mensen, ongeacht hun afkomst of overtuiging.

In dat opzicht stelt mijn land, samen met Slovenië, een resolutie voor tegen rassendiscriminatie. Ik hoop dat u die zal steunen.
Als staatshoofden, regeringsleiders en ministers hebben wij een immense collectieve verantwoordelijkheid. Opdat vrouwen de gelijke zouden zijn van mannen, op politiek, sociaal en economisch niveau.
Opdat kleine meisjes niet langer besneden zouden worden. Opdat het geweld tegen vrouwen systematisch wordt bestreden en vervolgd.
In mijn land staan er drie vrouwen aan het hoofd van het ministerie van Justitie, het ministerie van Binnenlandse Zaken en aan het hoofd van de politie. In mijn land worden aanzienlijke inspanningen geleverd om partnergeweld efficiënter te bestrijden.
Onze wetgeving verbiedt en bestraft elke vorm van discriminatie, op basis van geslacht, ras, handicap, leeftijd of seksuele geaardheid. In mijn land kunnen mensen van hetzelfde geslacht trouwen en kinderen adopteren. Dit zijn allemaal zaken waar België trots op is.
Samen met diverse landen van de Europese Unie verzoekt België u trouwens om samen acties te ondernemen in verschillende domeinen van het sociaal leven.
Ik denk daarbij onder meer aan de decriminalisering van seksuele geaardheid en aan de rechten van holebi’s en transgenders. Ik ben dan ook blij met het initiatief van de UNESCO tegen homofobie in scholen.
Zoals andere collega’s dat op deze tribune al hebben gedaan, wil ik ook herhalen dat de vrijheid van eredienst, namelijk de vrijheid om een godsdienst te beleven of om er geen te beleven, een fundamenteel recht is.
België veroordeelt islamofobie. Het veroordeelt ook met klem geweld, dat hoe dan ook onaanvaardbaar is. Mensen moeten vrij kunnen zijn in hun denken en zich kunnen verontwaardigen zonder naar geweld te grijpen.
Diplomatieke missies moeten overal ter wereld onschendbaar zijn.
Het is niet door mensen in de verdrukking te brengen of geweld te gebruiken dat men de fundamentele uitdagingen van welvaart, het welzijn van de burgers en vrede zal realiseren.
België hecht bijzonder veel belang aan het versterken van de rechtsstaat, overal ter wereld.
De reden daarvoor is eenvoudig. In mijn land zijn we ervan overtuigd dat de rechtsstaat noodzakelijk is voor de ontwikkeling en de welvaart. Hij draagt bij tot een betere wereld. Want het doel van de rechtsstaat is ieder mens toe te laten te leven, zichzelf te ontplooien en in alle vrijheid lief te hebben.
Met die ingesteldheid en een aanpak die gebaseerd is op wederzijds respect schaart België zich achter het principe van de verantwoordelijkheid om de slachtoffers van geweld overal in de wereld te beschermen (responsibility to protect of R2P).
Het is ook omwille van deze ingesteldheid dat België ingegaan is op de vraag van onze secretaris-generaal door 17 engagementen aan te kondigen op het nationale en internationale niveau.
De rechtsstaat en de strijd voor het respect voor de mensenrechten dwingen ons ook om de strijd tegen de straffeloosheid op te drijven. België zal actief blijven samenwerken met de internationale strafrechtbanken.
De acties van het Internationaal Strafhof dragen bij tot een wereldwijd gevoel van verantwoordelijkheid. Alle landen moeten samenwerken met het Hof.
België roept, samen met Slovenië en Nederland, de landen op, roept u op, om het internationale kader van wederzijdse rechtshulp en uitlevering te verbeteren.
De link tussen het beheer van banken en de gezondheid van de staten verbreken

Dames en heren,
Beste collega’s,
De presidente van Brazilië heeft er al naar verwezen. De effecten van de crisis en van de financiële speculatie treffen alle gezinnen.
Als de balans van de banken tot 300, 400, 600 % of meer van het bbp van een land uitmaakt, dan mag het ons niet verbazen dat er een direct verband bestaat tussen het beheer van de banken en de economische en budgettaire gezondheid van soevereine staten.
In tal van landen zijn gedetailleerde analyses uitgevoerd. Er zijn resoluties aangenomen.
Maar we moeten vaststellen dat dit niet volstaat.
En dat is logisch!
De financiële wereld leeft volgens het ritme van zijn eigen logica: maximale winsten, op een zo kort mogelijke termijn.
Hier in de Verenigde Staten is dat fenomeen beter bekend dan waar ook.
Informaticarobots domineren de beurzen. Ze werken een miljoen keer sneller dan menselijke traders. Ze kopen en verkopen elk miljoenste van een seconde duizenden aandelen.
Samen moeten wij wereldwijd mechanismen invoeren voor toezicht op de financiële wereld. Een toezicht op wereldschaal zodat de financiële wereld weer in de eerste plaats de economie ondersteunt en jobs creëert. Ook om te vermijden dat risicovol beheer de economische en budgettaire gezondheid van een land bedreigt.
We werken daaraan in België en binnen de eurozone. Maar een gemeenschappelijke houding op wereldschaal is onontbeerlijk.
Naast diepgaande hervormingen van de banksector, moeten wij ook de financiële transacties durven belasten. Het is hoog tijd dat de middelen die op die manier vrijkomen, worden ingezet voor de welvaart van onze burgers.

De veralgemening van een ontwikkelingslogica die spaarzaam omspringt met natuurlijke hulpbronnen en fossiele energiebronnen in onze wereld

Beste collega’s,
Onze Vergadering staat onder meer ook in het teken van de opvolging van Rio+20.
We moeten af van de logica van een economische ontwikkeling die onze natuurlijke hulpbronnen en energiebronnen uitput.
Met die doelstelling neemt België actief deel aan de werkzaamheden van het Economisch en Sociaal Comité. Sta mij toe te benadrukken hoe belangrijk het is om het maatschappelijk middenveld hierbij te betrekken, onder meer via de ngo’s. Het is ook belangrijk om een dynamiek op gang te brengen om het economische, financiële of internationale handelsbeleid beter af te stemmen op onze doelstelling om milieubewuster om te gaan met onze wereld.
Daarom steunt België het initiatief Sustainable Energy for all van de secretaris-generaal.
België dringt er ook op aan om de Millenniumdoelstellingen en de doelstellingen inzake duurzame ontwikkeling te bundelen in eenzelfde proces.

Mijn beste collega’s,
Ik zou nog even een paar regionale toestanden willen aanhalen waarover mijn land zich grote zorgen maakt.

De Grote Meren

De situatie in het oosten van de Democratische Republiek Congo, de heropflakkering van het geweld tijdens de afgelopen maanden en de rebellie van M23 zijn een grote bron van bezorgdheid voor de Belgische regering, vooral omwille van de zware impact op de lokale bevolking.
Beelden van moorden, verkrachtingen, het gedwongen rekruteren van soldaten – waaronder kinderen -, plunderingen... 400 000 mensen die hun huis moesten verlaten...
Dat is gewoon afschuwelijk.
België roept de landen in de regio op om hun inspanningen om de rebellie te stoppen op te drijven. België pleit eveneens voor een oplossing voor de achterliggende oorzaken van de instabiliteit in de regio van de Grote Meren.
We juichen de geleverde inspanningen toe, alsook het initiatief van de Secretaris-Generaal om er donderdag een topbijeenkomst aan te wijden. Onze minister van Buitenlandse zaken zal eraan deelnemen en we zijn bereid om actief mee te werken aan een oplossing.
De territoriale integriteit van de Democratische Republiek Congo moet worden gerespecteerd. Elke buitenlandse steun aan de rebellen moet ophouden. Laten we ons geen illusies maken: het is niet omdat men de feiten negeert dat de feiten niet bestaan.
Niemand kan voor de gek gehouden worden over wat zich op het terrein afspeelt. België vraagt ieder land in de regio van de Grote Meren om de verbintenis aan te gaan de soevereiniteit van Congo te respecteren.
België moedigt de Congolese autoriteiten ook aan om de noodzakelijke hervormingen bij leger en politie door te voeren om de rechtsstaat op het hele grondgebied van Oost-Congo te herstellen.
Ik pleit voor gezond verstand. België is bereid om actief mee te werken aan het herstellen van het vertrouwen tussen de landen in de regio om zo snel mogelijk een einde te maken aan deze dramatische situatie voor de bevolking.

België hoopt dat een rechtstreeks contact tot stand kan komen tussen de presidenten van Congo en Rwanda om op die manier sneller tot een oplossing te komen.

Syrië

We zijn zeer bezorgd over de verslechtering van de situatie op het terrein en over de politieke impasse in Syrië. We zijn gechoqueerd door de houding van een regime dat zijn burgers doodt.
Naast de bijna 30 000 doden, telt men ook ten minste 250 000 vluchtelingen in de buurlanden en nog veel meer mensen die hun huizen hebben moeten verlaten.
Waarom vinden wij maar geen manier om een einde te maken aan dit bloedbad?
Met de nodige nederigheid zeg ik aan de verantwoordelijken van de leden van de Veiligheidsraad: we mogen het menselijke lijden niet bewust laten voortduren.
België heeft vertrouwen in adjunct-speciaal VN-gezant Lakhdar Brahimi en steunt hem.
België hoopt van harte dat het werk van de Arabische landen vruchten zal afwerpen. We moeten allemaal hopen dat er een politieke oplossing wordt gevonden. Eén zaak is zeker: Bachar El Assad moet weg. Het regime heeft al zijn legitimiteit verloren!
Gelet op de noodsituatie en de naderende winter, wenst België dat de internationale gemeenschap humanitaire maatregelen neemt en steun biedt aan de miljoenen mensen die getroffen zijn.
Voor België heeft het humanitaire aspect op dit moment voorrang. De Belgische regering biedt financiële steun aan de humanitaire hulp aan de vluchtelingen.
Mijn land dringt erop aan oplossingen te vinden zodat de humanitaire organisaties hun werk kunnen doen, in het bijzonder in de ziekenhuizen, in overeenstemming met het internationaal humanitair recht.
Ik denk dat zowel de Chinese als de Russische autoriteiten zich hier achter kunnen scharen.

Het Israëlisch-Palestijns conflict

In de regio zou ik ook het Israëlisch-Palestijns conflict willen aanhalen. Het lijkt wel alsof er alles aan wordt gedaan om dit belangrijke probleem van de internationale agenda te houden.
België pleit ervoor om de onderhandelingen snel opnieuw op te starten om tot een gefundeerde oplossing te komen op basis van het naast elkaar bestaan van twee staten, met een Israëlische Staat en een Palestijnse Staat die elk onafhankelijk, democratisch, uniform en levensvatbaar zijn, die naast elkaar bestaan in vrede en veiligheid. We zijn ook zeer duidelijk gekant tegen het verderzetten van de kolonisatie.

Ontwapening - Non-proliferatie
De crisissen die de wereld treffen, tonen dagelijks aan hoe belangrijk het is dat de internationale gemeenschap zich blijft inzetten voor de ontwapening en de non-proliferatie van massavernietigingswapens.
We zien tot onze ontsteltenis dat talrijke landen hun wapenarsenaal versterken met kernwapens en raketten, terwijl andere landen twijfel zaaien over hun bedoelingen.
België staat volledig achter het standpunt van president Obama.
We blijven ook actief meewerken aan de inspanningen om een zo breed mogelijk akkoord over de wapenhandel te sluiten.

Dames en heren,
Beste collega’s,
Multilaterisme is de enige weg om van onze wereld een betere plaats te maken.
In alle bescheidenheid: België is de 15e grootste bijdrager aan de Verenigde Naties. Mijn land neemt actief deel aan de vredesoperaties van de VN: Monusco in de Democratische Republiek Congo, FINUL in Libanon, en dan heb ik het nog niet over andere operaties waaraan wij deelnemen, onder meer met de NAVO.

Beste collega’s,
Laten wij de moed hebben om onze krachten te bundelen om de mensheid te bevrijden van oorlogen en sociale rampen en haar te helpen bij haar ontwikkeling.
De tijd is gekomen om onze gewetens wakker te schudden!
Laten we tonen dat we in staat zijn om samen op te treden!
Ik dank u.