Toegang tot het grondgebied

Nieuwe asielprocedure en hervorming van de Raad van State goedgekeurd

De ministerraad keurde twee voorontwerpen van wet goed van minister van Binnenlandse Zaken Patrick Dewael die de asiel- en vreemdelingenwetgeving en de Raad van State hervormen. Het eerste voorontwerp van wet voorziet in een snelle en performante asielprocedure, de invoering van een subsidiaire beschermingsstatus, een strengere aanpak van de misbruiken in de gezinshereniging en de bescherming van slachtoffers van mensenhandel. Het tweede voorontwerp van wet hervormt en versterkt de Raad van State zodat burgers in de toekomst een snellere rechtsbedeling krijgen. De wetsontwerpen gaan nu naar het parlement. Snelle en performante asielprocedure wordt regel In de nieuwe asielprocedure is het niet langer de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) die het ontvankelijkheidonderzoek voert. De DVZ beperkt zich tot drie onderzoeken: de Dublincontrole (men kijkt na of er al een aanvraag is ingediend in een andere EU-lidstaat), de meervoudige aanvragen en de asielaanvragen met een aspect van openbare orde. De Commissaris-generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen kent in de nieuwe procedure asiel toe of weigert die. Zijn beslissingen zijn aanvechtbaar bij de nieuw op te richten Raad voor Vreemdelingenbetwistingen. Deze nieuwe Raad zal uit 32 magistraten bestaan, die in alle onafhankelijkheid hun onderzoek ten gronde kunnen voeren. De termijnen waarbinnen beroep zal kunnen ingediend worden én waarbinnen de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen beslissingen zal nemen zullen kort zijn. Voor onderdanen van de EU-lidstaten en kandidaat-lidstaten komt er een asielprocedure van maximaal 5 dagen waardoor zij dus zeer snel uitsluitsel krijgen. Zij krijgen geen financiële steun en worden na een negatieve beslissing onmiddellijk teruggestuurd. Belangrijke vaststelling: in 2005 waren bijna 1.000 asielaanvragen afkomstig van EU-onderdanen op een totaal van 15.957 asielaanvragen. Subsidiaire beschermingsstatus wordt ingevoerd Naast een snellere en meer efficiënte asielprocedure wordt er met dit wetsontwerp de rechtsbescherming van de vluchteling aanzienlijk uitgebreid door de invoering van de subsidiaire bescherming. De subsidiaire beschermingsstatus zal toegekend worden aan de vreemdeling die niet voor de vluchtelingenstatus in aanmerking komt, maar ten aanzien van wie er zwaarwegende gronden bestaan om aan te nemen dat, wanneer hij naar zijn land van herkomst terugkeert, hij een reëel risico zou lopen op ernstige schade (= doodstraf of executie, foltering of onmenselijke en vernederende behandeling, ernstige bedreiging van zijn leven als gevolg van willekeurig geweld ingeval van een internationaal of binnenlands gewapend conflict). De asielinstanties zullen in de toekomst een asielrelaas dus steeds dienen te toetsen aan de twee beschermingsstatuten (de bescherming geboden door de Conventie van Genève en de subsidiaire bescherming). Voor de vreemdelingen die om medische redenen niet kunnen terugkeren naar hun land van herkomst werd een afzonderlijke procedure, bij de Dienst Vreemdelingenzaken, uitgewerkt. Een arts zal de ernst van de ziekte en de behandelingsmogelijkheden in het land van herkomst appreciëren. De geneesheer-generalist zal waar nodig een beroep kunnen doen op deskundigen (geneesheer-specialist). Personen die kunnen genieten van het medische of subsidiaire beschermingsstatuut zullen in het bezit gesteld worden van een verblijfstitel die in eerste instantie van beperkte duur zal zijn, doch indien de situatie niet wijzigt van onbeperkte duur wordt. Achterstand wordt verder weggewerkt De huidige Vaste Beroepscommissie zal de dossiers die nu nog op een beslissing wachten afwerken en wordt nadien geïntegreerd in de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen. Misbruiken gezinshereniging aangepakt Via een aantal concrete maatregelen van de federale regering worden misbruiken aangepakt. De leeftijd waarop men via gezinsvorming na een huwelijk naar België kan komen wordt verhoogd van 18 naar 21 jaar. Zo worden meisjes en jongens die onder dwang moeten huwen beter beschermd. Nadat een verblijfsrecht werd verworven in het kader van een gezinsvorming en -hereniging komt er een controleperiode van 3 jaar (momenteel 15 maanden). Indien tijdens de eerste twee jaar van deze periode wordt vastgesteld dat men niet samenwoont, kan er een einde gesteld worden aan het verblijfsrecht. Tijdens het derde jaar kan er een einde gesteld worden aan het verblijfsrecht indien er vastgesteld wordt dat men niet samenwoont en er aanwijzingen zijn dat er gefraudeerd werd. Ten slotte moet de persoon (EU en niet EU-onderdaan) die aan de basis ligt van de gezinshereniging voor ascendenten (ouders) beschikken over regelmatige, voldoende en stabiele bestaansmiddelen. Slachtoffers mensenhandel beter beschermd In het goedgekeurde ontwerp van minister Dewael zit eveneens een luik vervat over een betere bescherming van slachtoffers van mensenhandel. Het ontwerp voorziet dat slachtoffers van mensenhandel een tijdelijke verblijfsvergunning krijgen als men aan twee cumulatieve voorwaarden voldoet. Ze hebben blijk gegeven van bereidheid om mee te werken aan het onderzoek en men heeft de banden verbroken met de mensenhandelaars. Slachtoffers van mensenhandel zullen door de politie- en inspectiediensten geïnformeerd worden over het beschermingsstatuut dat hun kan geboden worden. Wat met regularisaties? Momenteel regulariseert de minister van Binnenlandse Zaken op individuele basis en volgens humane criteria mensen die een te lange asielprocedure hebben moeten doorlopen. Het was de afspraak bij de vorming van deze regering dat op deze manier het negatieve gevolg van de invoering van het LIFO-principe (Last In First Out) in 2001 op een menselijke manier uit de wereld te helpen. Hetgeen minister Dewael consequent doet. Om meer transparantie te hebben bij deze individuele regularisaties, zal de minister van Binnenlandse Zaken bij de bespreking van het wetsontwerp in het parlement verduidelijken welke criteria hij hanteert om mensen individueel te regulariseren die een te lange procedure hebben doorlopen, die om medische redenen een regularisatie vragen of omwille van een precaire humanitaire situatie. Tijdens deze parlementaire bespreking zal eveneens nagegaan worden of het aangewezen is om deze criteria verder te formaliseren doch op zo'n manier dat er voldoende soepelheid blijft om rekening te houden met maatschappelijke en internationale situaties. Raad van State wordt hervormd en versterkt Door de oprichting van de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen kan de Raad van State, na het afwerken van de huidige hangende vreemdelingendossiers, zich volledig op zijn andere bevoegdheden concentreren. Op dit ogenblik zijn er 36.264 dossiers hangende bij de Raad van State. Meer dan tweederde (25.016) hiervan betreffen dossiers in vreemdelingenmateries. De Raad van State zal met extra magistraten versterkt worden zodat de niet-vreemdelingendossiers (bijvoorbeeld stedenbouw-, milieu- en benoemingsdossiers) sneller kunnen worden behandeld. Door deze hervorming én versterking van dit hoogste administratieve rechtscollege krijgen burgers in de toekomst een snellere rechtsbedeling. Ten slotte wordt er bij de Raad van State door dit wetsontwerp een filterprocedure voorzien. Deze filterprocedure maakt het mogelijk om dillatoire cassatieverzoeken, die er alleen op gericht zijn om procedurele tijd te winnen, te weren.